Վիտալի Զակրուտկին

Վիտալի Զակրուտկին
Ծնվել է	մարտի 14 (27), 1908 կամ մարտի 27, 1908
Ծննդավայր	Թեոդոսիա, Տավրիկյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	հոկտեմբերի 9, 1984 (76 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 10, 1984 (76 տարեկան)
Վախճանի վայր	Կոչետովսկայա, Սեմիկարակորսկի շրջան, Ռոստովի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Սեմիկարակորսկի շրջան
Մասնագիտություն	գրող և սցենարիստ
Լեզու	ռուսերեն
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ
Կրթություն	Բլագովեշչենսկի մանկավարժական համալսարան
Ժանրեր	վեպ
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Աշխատավայր	Ռոստովի պետական մանկավարժական համալսարան
Պարգևներ	; և
Կայք	zakrutkin.ru

Վիտալի Ալեքսանդրովիչ Զակրուտկին (ռուս.՝ Вита́лий Алекса́ндрович Закру́ткин, մարտի 14 (27), 1908^[1] կամ մարտի 27, 1908(1908-03-27)^[2]^[1], Թեոդոսիա, Տավրիկյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն^[3] - հոկտեմբերի 9, 1984(1984-10-09)^[2] կամ հոկտեմբերի 10, 1984(1984-10-10)^[1], Կոչետովսկայա, Սեմիկարակորսկի շրջան, Ռոստովի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս գրող, գրականագետ։ ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի (1982) և Ստալինյան երրորդ աստիճանի մրցանակի (1951) դափնեկիր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիտալի Զակրուտկինը ծնվել է 1908 թվականին Թեոդոսիայում` ժողովրդական ուսուցչի ընտանիքում։ Տաս տարեկանից աշխատել է դաշտում։ 1929 թվականին հայրն ընտանիքին տեղափոխել է Հեռավոր Արևելք` Զավիտայա կայարան^[4]։

1932 թվականին էքստեռն ավարտել է Բլագովեշչենսկի Կալինինի անվան պետական մանկավարժական համալսարանը։ Գրական գործունեությամբ զբաղվել է 1933 թվականից։ 1936 թվականին ավարտել է Գերցենի անվան ռուսական պետական մանկավարժական համալսարանի ասպիրանտուրան։ Նույն թվականին պաշտպանել է ատենախոսություն և Ռոստովի պետական մանկավարժական համալսարանում ստանձնել ռուս գրականության ամբիոնի վարիչի պաշտոնը, որտեղ աշխատել է մինչև 1941 թվականը։ Պատերազմի ժամանակ ծառայել է Բանվորա-գյուղացիական Կարմիր բանակում, եղել ռազմական թղթակից, մայոր։ 1946-1950 թվականներին եղել է Ռոստովի պետական և Ռոստովի պետական մանկավարժական համալսարանների դոցենտ։

Զակրուտինը մահացել է 1984 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Կոչետովսկայա կայարանում։ Թաղված է Դոն Կոչետովսկայա կայարանի այն տան բակում, որտեղ ապրել է (այժմ` Զակրուտկինի տուն-թանգարան)։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Академик Плющев» (1940)
«Коричневая чума» (1941)
«Сила» (1942)
«Человек со шрамом» (1943)
«Повесть о слободе Крепкой» (1944)
«У моря Азовского» (1945)
«Кавказские записки» (1946)
«За высоким плетнём» (1948)
«Млечный путь»
«Плавучая станица» (1950) (կոլտնտեսականների և ձկնորսների ամենօրյա կյանքի մասին)
«Без вести пропавший» (1956) (экранизирована в 1957 году)
«Цвет лазоревый. Страницы о М. Шолохове» (1965)
«Матерь человеческая» (1969) (էկրանավորվել է 1975 թվականին)
«Мать сыра Земля» (1970)
«Дорогами большой войны» (1971)
«Подсолнух»
«Сотворение мира» - большое эпическое полотно о гибели буржуазного мира и возникновении мировой державы - СССР с 1921 до 1945
- т. 1, 1956
- т. 2, 1968
- т. 3, 1979
«Верность» (1982)
«На золотых песках» (1984, անավարտ)

«Աշխարհի արարումը» վեպը և «Մայր մարդկային» պատմվածքը թարգմանվել են բազմաթիվ լեզուներով։

Պարգևներ, մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լենինի շքանշան (27.03.1978)
Կարմիր աստղի շքանշան (18.05.1945)
Աշխատանքային կարմիր դրոշի 3 շքանշան (15.04.1958, 29.10.1967, 02.07.1971)
Կարմիր աստղի շքանշան (24.04.1943)[3]
«Կովկասի պաշտպանության» մեդալ
«Բեռլինի գրավման» մեդալ
«1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի» մեդալ

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստալինի 3-րդ աստիճանի մրցանակ (1951) «Լողացող կայան» (1950) վեպի համար
Մ. Գորկու անվան ՌՍՖՍՀ պետական մրցանակ (1971) «Մայր մարդկային» (1969) վեպի համար
ԽՍՀՄ պետական մրցանակ (1982) «Աշխարհի արարում» (1951-1979) վեպի համար

Ընատնիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զակրուտկինի ընտանիքը բաղկացած էր 6 անձից։ Ծնողները եղել են ուսուցիչներ և վարել են իրենց տնտեսության գործերը։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիտալի Զակրուտկինի կիսանդրին տեղադրվել է Ռուսաստանի Դաշնության Ռոստովի մարզի Սեմիկարակորսկ քաղաքում (հեղինակ` Իվան Մասլիչենկո)։
Սեմիկարակորսկի պատմագավառագիտական թանգարանի կառուցվածքային միավոր հանդիսացող Զակրուտկինի տուն-թանգարանն անվանվել է գրողի պատվին։
Զակրուտկինին նվիրված հուշատախտակը գտնվում է Դոնի Ռոստովի այն շենքի պատին, որտեղ գրողն աշխատել է 1936-1949 թվականներին

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Писатели Советского Дона: Био-библиогр. справочник. Вып. 1 и 2 / [Сост.: Д. И. Руманова, Д. К. Жак и др.]. - Ростов н/Д: Тип. изд-ва «Молот», 1948. - С. 45-47. - 112 с. - (Рост. гос. науч. б-ка им. К. Маркса). - 2500 экз.
Руманова Д. И. Писатели Советского Дона: Био-библиогр. справочник / [Под ред. Л. П. Громова]. - Ростов н/Д, 1958. - С. 45-52. - 160 с. - (Рост. гос. науч. б-ка им. К. Маркса).
Писатели Дона: Биобиблиогр. сб / [Сост. Г. Г. Тягленко]. - Ростов н/Д: Кн. изд-во, 1976. - С. 95-103. - 288 с. - 10 000 экз.
Писатели Дона: Биобиблиогр. указ / [О. И. Кузина и др.]. - изд. 2-е, испр. и доп. - Ростов н/Д: Кн. изд-во, 1986. - С. 131-144. - 416 с. - 20 000 экз.
Котовсков В. Я. Закруткин Виталий Александрович // Культура Дона в лицах: Экскл. досье / Редкол.: Ф. Ф. Баев и др.. - Ростов н/Д: Ростиздат, 1997. - С. 47-48. - 431 с. - ISBN 5-7509-0818-6.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (ռուս.) / под ред. О. В. Богданова
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (ռուս.) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 18—19. — ISBN 5-94848-262-6
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Закруткин Виталий Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Шевченко Лариса Сын земли Донской(ռուս.) // Семейный капитал : газета. — 2015. — № 11 (011). — С. 5.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[_5f31a45810e0dd8a-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (ռուս.) / под ред. О. В. Богданова

[_9216b1fa4c5c84ac-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (ռուս.) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 18—19. — ISBN 5-94848-262-6

[_8cb5de21730417c8-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Закруткин Виталий Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[4] Шевченко Лариса Сын земли Донской(ռուս.) // Семейный капитал : газета. — 2015. — № 11 (011). — С. 5.

[1]

[2]

[3]

[4]