Նիլ Կոբլից
| Նիլ Կոբլից անգլ.՝ Neal I. Koblitz | |
|---|---|
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 24, 1948 (75 տարեկան) |
| Ծննդավայր | ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Կրոն | աթեիզմ |
| Կրթություն | Հարվարդի համալսարան և Փրինսթոնի համալսարան |
| Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս, գաղտնագիր և համալսարանի դասախոս |
| Աշխատավայր | Վաշինգտոնի համալսարան և Վաթերլուի համալսարան |
| Ամուսին | Էնն Հիբներ Կոլբից |
Նիլ Կոբլից (անգլ.՝ Neal Koblitz, դեկտեմբերի 24, 1948, ԱՄՆ[1]), Վաշինգտոնի համալսարանի մաթեմատիկայի պրոֆեսոր։ Նաև Վաթեռլոոյի համալսարանի Centre for Applied Cryptographic Research-ի ասպիրանտ-պրոֆեսոր։ Ստեղծել է էլիպսաձև ծածկագրությունը (համահեղինակ) և Hyperelliptic curve cryptography-ը։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1969 թվականին Նիլ Կոբլիցը ստացել է բակալավրի աստիճան Հարվարդի համալսարանում[1], որտեղ 1968 թվականին պարգևատրվել է Putnam Fellow-ով։ 1974 թվականին Նիք Կացի ղեկավարությամբ ստացել է Փրինսթոնի համալսարանի դոկտոր–փիլիսոփայի աստիճան։
1975-1979 թվականներին դասավանդել է Հարվարդի համալսարանում[2], իսկ 1979 թվականին սկսել է աշխատել Վաշինգտոնի համալսարանում։
Մաթեմատիկան որպես քարոզչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1981 թվականի «Մաթեմատիկան որպես քարոզչություն» հոդվածում[3] քննադատվում էր սոցիալական գիտություններում մաթեմատիկայի սխալ օգտագործումը։
Դա օգնել է Սերժ Լենգին կանգնեցնել քաղաքագետ Սամուել Հանթինգտոնի առաջխաղացումը որպես ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիա անդամ՝ մեղադրելով նրան պատմական փաստերը կեղծելու և մաթեմատիկական մեթոդները ոչ գիտականորեն օգտագործելու մեջ[4][5]։
Կոբլիցը[6][7][8], Սթիվեն Վեյնթրաուբը[9] և հետագայում Սաունդերս Մակլեյնը քննադատել են Հերբերտ Սայմոնի The Mathematical Intelligencer –ի փաստարկները, որը փորձել է պաշտպանել Հանթինգթոնի աշխատանքը[10]։
Կովալևսկայա մրցանակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1985 թվականին Նիլ Կոբլիցը իր կնոջ՝ Էնն Հիբներ Կոլբիցի հետ միասին հիմնադրել է Կովալևսկայա մրցանակը՝ զարգացող երկրներում կին գիտնականներին պարգևատրելու համար։ Մրցանակը ֆինանսավորվել Է Սոֆյա Կովալևսկայայի կենսագրության հեղինակային իրավունքների վաճառքից, որը 1983 թվականին գրել էր նրա կինը[11]։ Օրինակ, 2011 թվականի հաղթողներից մեկը վիետնամցի մաթոմատիկոս Լե Թի Թան Նյանն էր[12]։
Ընտրված հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- p-adic Numbers, p-adic Analysis, and Zeta-Functions, Graduate Texts in Mathematics No. 58, Springer-Verlag, New York, 1977. Second edition, 1984.
- p-adic Analysis: A Short Course on Recent Work, London Mathematical Society Lecture Note Series No. 46, Cambridge University Press, Cambridge, 1980.
- Introduction to Elliptic Curves and Modular Forms, Graduate Texts in Math. No. 97, Springer-Verlag, New York, 1984. Second edition, 1993.
- A Course in Number Theory and Cryptography, Graduate Texts in Math. No. 114, Springer-Verlag, New York, 1987. Second edition, 1994.
- Algebraic Aspects of Cryptography, Algorithms and Computation in Mathematics Vol. 3, Springer-Verlag, New York, 1998.
- Random Curves: Journeys of a Mathematician, his autobiography. Springer-Verlag, 2007.
- Коблиц Н. Курс теории чисел и криптографии: Перевод с англ. М. А. Михайловой и В. Е. Тараканова / Под ред. А. М. Зубкова. — Москва, Научное издательство ТВП, 2001. — 260 с. ISBN 5-85484-014-6 (переплёт), ISBN 5-85484-012-X (обложка)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Engquist, Björn; Schmid, Wilfried, eds. (2001), Mathematics Unlimited: 2001 and Beyond, Berlin: Springer, էջ 1225, ISBN 978-3-540-66913-5
- ↑ Koblitz, Neal (2007), Random Curves: Journeys of a Mathematician, Springer-Verlag, էջ 123
- ↑ Koblitz, Neal (1981), «Mathematics as Propaganda», in Steen, Lynn Arthur (ed.), Mathematics Tomorrow, Springer Verlag, էջեր 111–120, doi:10.1007/978-1-4613-8127-3_12, ISBN 0-387-90564-2
- ↑ Change, Kenneth; Warren Leary (2005 թ․ սեպտեմբերի 25). «Serge Lang, 78, a Gadfly and Mathematical Theorist, Dies». New York Times. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 13-ին.
- ↑ Krantz, Steven George (2005), Mathematical apocrypha redux, Cambridge University Press, ISBN 0-88385-554-2
- ↑ Koblitz, Neal (Winter 1988), «A Tale of Three Equations; or The Emperors Have No Clothes», The Mathematical Intelligencer, New York, NY, 10 (1): 4–10, doi:10.1007/BF03023843
- ↑ Koblitz, Neal (Winter 1988), «Reply to Unclad Emperors», The Mathematical Intelligencer, New York, NY, 10 (1): 14–16, doi:10.1007/BF03023845
- ↑ Koblitz, Neal (Spring 1988), «Simon Falls off the Wall», The Mathematical Intelligencer, New York, NY, 10 (2): 11–12, doi:10.1007/bf03028350
- ↑ Weintraub, Steven H. (Summer 1988), «Trivial Pseudomathematics», The Mathematical Intelligencer, New York, NY, 10 (3): 3–4, doi:10.1007/bf03026633
- ↑ Brown, James Robert (1999), Philosophy of mathematics, Routledge, ISBN 0-415-12275-9
- ↑ Hickey, Hannah (2007 թ․ նոյեմբերի 8), Neal Koblitz: Deciphering the cryptographer, University Week
- ↑ Nguyen, Ha (2012 թ․ մարտի 13), «Women make their mark in sciences», Việt Nam News, Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 8-ին, Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 25-ին
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||||
