Մասնակից:Tatev99/Ավազարկղ19

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Tatev99/Ավազարկղ19

Football Leaks` ֆուտբոլային ասոցիացիաների մասին ինֆորմացիայի արտահոսք, որը բացահայտում էր եվրոպական պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլի աշխարհում «պղտոր» ֆինանսական գործարքները և բացահայտում մայրցամաքի որոշ ամենամեծ աստղերի կիրառած հարկերից խուսափելու հնարքները: Ամեն ինչ սկսվեց 2016 թվականի դեկտեմբերին[1] և 2018 թվականի նոյեմբերին[2] Եվրոպական հետաքննական համագործակցության (EIC) լրատվամիջոցների գործընկերների կողմից հրապարակված հետաքննությունների շարքով, այդ նյութերը հրապարակել են շատ հայտնի պարբերականների, ինչպիսիք են «Der Spiegel»-ը,[3] «Mediapart»-ը,[4] «El Mundo»-ն,[5] «Expresso»-ն,[6] «Falter»-ը,[7] «L'espresso»-ն[8] և «Le Soir»-ն:[9]։

Սկզբում «Football Leaks»-ը հայտնի ֆուտբոլիստների և ակումբների մասին գաղտնի տեղեկատվություն պարունակող կայք էր[10][11][12][13][14]։

«Football Leaks»-ի հեղինակ Ռուի Պինտոն[15] ձերբակալվել է Բուդապեշտում, Հունգարիա, 2019 թվականի հունվարի 16-ին Պորտուգալիայի իշխանությունների խնդրանքով որակավորված շորթման փորձի, գաղտնիությունը խախտելու և տեղեկատվությանը անօրինական հասանելիության կասկածանքով[16][17]։ Նրան արտահանձնել են Պորտուգալիա, իսկ Հանրային նախարարության կողմից նրան մեղադրանք է առաջադրվել 147 հանցագործության մեջ[18][19]։

Ռուի Պինտոն մեղավոր է ճանաչվել մեղադրանքի երեք կետով՝ նամակագրության գաղտնալսման և անձնական քլեկտրոնային նամակներ մուտք գործելու, մեկ շորթման փորձի մեղադրանք և 5 կետով՝ «Doyen Sports Investment Fund»-ին՝ Պորտուգալիայի գլխավոր դատախազության և Լիսաբոնի իրավաբանական ընկերության պատկանող համակարգիչներ չթույլատրված մուտքի և կոտրելու համար[20]։ Արդյունքում նա դատապարտվել է չորս տարվա պայմանական ազատազրկման[20]։

Արտահոսքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կայքը ստեղծվել է 2015 թվականի սեպտեմբերին և ներկայացնում է հայտնի ֆուտբոլիստների տրանսֆերային արժեքը, աշխատավարձը և պայմանագրերը: Դրա առաջին արտահոսքը վերաբերում էր երրորդ կողմի պայմանագրերին Տվենտեի և «Doyen Sports»-ի միջև, ինչը հանգեցրեց նրան, որ Հոլանդիայի թագավորական ֆուտբոլային ասոցիացիան երեք տարով արգելեց Տվենտեին մասնակցել եվրոպական ֆուտբոլային մրցաշարերին[10][11]։Football Leaks-ը նաև պարզել է, որ Մոնակոն Ռադամել Ֆալկաոյի համար վճարել է 43 միլիոն եվրո, այլ ոչ թե մոտ 60 միլիոն եվրո, ինչպես գնահատվում էր[21]։ Բացի այդ, կայքը բացահայտեց, որ երբ Նեյմարը ստորագրեց պայմանագիրը «Բարսելոնա» ՖԱ-ի հետ նա ստացավ ստրագրված 8,5 միլիոն եվրո հոնորար՝ 190 միլիոն եվրո (152 միլիոն ֆունտ ստերլինգ) գնման կետով պայմանագրի մեջ, և որ նրա շաբաթական աշխատավարձը կազմում էր 77,000 եվրո[22][23][24]։ Արտահոսքի ժամանակ պարզվեց, որ Գարեթ Բեյլի տեղափոխությունը «Տոտենհեմից» «Ռեալ» կազմել է ավելի քան 100 միլիոն եվրո, ինչը ավելին է, քան 96 միլիոն եվրոն, որը ակումբը վճարել է Կրիշտիանու Ռոնալդուի համար[25]։ Կայքը նաև պարզել է, որ Ռոնալդուն 1,1 միլիոն եվրո է վաստակել Mobily-ի հոտ ֆոտոշարքի համար[26]։ Եվս մեկ արտահոսք՝ կապված Խամես Ռոդրիգեսի՝ «Մոնակոյից» Մադրիդի «Ռեալ» տեղափոխության հետ, որի տրանսֆերային արժեքը կազմել է 75 միլիոն եվրո գումարած 15 միլիոն եվրո լրացուցիչ կետերով[27]։

2016 թվականի հունվարին պնդում էին, որ «Football Leaks»-ը հետաքննվում է Պորտուգալիայի իշխանությունների կողմից շանտաժի և շորթման մասին պնդումների պատճառով: Ավելի ուշ՝ փետրվարին, «Liga Nacional de Fútbol Profesional»-ի նախագահ Խավիեր Տեբասը մեղադրեց ՖԻՖԱ-ին Լա լիգայի երեք խաղացողների պայմանագրային մանրամասների արտահոսքի համար[28]։ Այդ տարվա ապրիլին կայքը հայտարարեց, որ ժամանակավորապես դադարեցնում է իր արտահոսքը[29][30][31]։

2018 թվականի նոյեմբերին «Football Leaks»-ը ասաց, որ գաղտնի խոսակցություններ են եղել մայրցամաքային ակումբային նոր մրցաշարի՝ Եվրոպական Սուպերլիգայի ստեղծման մասին, որը նախատեսվում էր իրականացնել 2021 թվականին, ինչը, ի վերջո, տեղի չունեցավ, թեև Սուպերլիգան 2021 թվականին հայտարարեց իր ստեղծման մասին[32][33]։ Նույն ամսին կայքը պնդում էր, որ և՛ «Մանչեսթեր Սիթին, և՛ ՊՍԺ-ն խախտում են ՈՒԵՖԱ-ի ֆինանսական արդար խաղի կանոնները: Ավելի քան մեկ տարի առաջ Մանչեսթեր Սիթին նույն մեղադրանքի համար պատժվել էր ՈՒԵՖԱ-ի կողմից, և մեկ ամիս անց ՈւԵՖԱ-ն հեռացրեց Պարի Սեն Ժերմենին ՖԱԽ-ի կանոնները խախտելու համար մեղադրյալների ցանկից, որոշում որը հետագայում հաստատվեց Մարզական արբիտրաժային դատարանի կողմից՝ 2019 թվականի մարտ[34]։

Եվրոպական հետաքննող համագործակցողներ (EIC)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2016 թվականի դեկտեմբերին «Der Spiegel»-ը և Եվրոպական հետաքննական համագործակցությունների (EIC) ցանցի այլ գործընկերներ (ներառյալ «L'Espresso», «Le Soir», «NRC Handelsblad», Լրագրական հետաքննությունների Ռումինական կենտրոն ՝Սև ծով, «Mediapart», «Politiken», «Falter», «NewsWeek», «El Mundo», «The Sunday Times» և «Expresso») սկսեց հրապարակել մի քանի ֆուտբոլային աստղերի հարկերից խուսափելու մասին տեղեկություններ[35]։ Տեղեկությունների մի մասը հավաքել է «Football Leaks»-ը[36]։ Արտահոսքերը ներառում են «մոտ 18,6 միլիոն փաստաթուղթ, ներառյալ պայմանագրեր, էլ. նամակներ և աղյուսակներ, որոնք նյութ են ծառայել 12 եվրոպական լրատվամիջոցների 60 լրագրողների հետաքննական լրագրողական աշխատանքի համար»[37]։ Դեկտեմբերի 5-ին «El Mundo»-ն բացահայտեց իսպանացի դատավոր Արթուրո Զամարիեգոյի դատական որոշումը, որն արգելում է EIC-ին հրապարակել տեղեկատվություն մինչև «դրա ձեռքբերման իրավական հետաքննությունը»[37]։ «Լրագրողներ առանց սահմանների» կազմակերպությունը որոշումը որակել է որպես «մայրցամաքային մասշտաբով գրաքննության փորձ»[38]։

ֆուտբոլային ասոցիացիաներում երրորդ կողմերի սեփականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտահոսքերը բացահայտեցին ֆուտբոլիստների երրորդ կողմի սեփականությունը (TPO), «որով խաղացողի տնտեսական իրավունքները պատկանում են ներդրողներին»[39]։ Ըստ «Football Leaks»-ի փաստաթղթերի, որոնք ձեռք են բերել «Der Spiegel»-ը և կիսվել «EIC»-ի հետ, որոշ անհատներ, միջազգային կորպորացիաներ և նույնիսկ խոշոր բանկեր ներգրավված են եղե:[40]: «Football Leaks»-ի ստեղծողներից մեկը 2016 թվականի փետրվարին հարցազրույց է անցկացրել «Der Spiege»l-ի հետ՝ օգտագործելով Ջոն կեղծանունը[41]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ «Football Leaks | EIC».
  2. ↑ «Football Leaks Continues | EIC».
  3. ↑ «Football Leaks enthüllt schmutzige Geschäfte im Profifußball». Der Spiegel. 2 December 2016.
  4. ↑ «La folle histoire de "Football Leaks"». 2 December 2016.
  5. ↑ «Football leaks». El Mundo. Վերցված է 6 May 2024-ին.
  6. ↑ «Ronaldo investigado por não declarar mais de €60 milhões». Expresso.
  7. ↑ «FALTER Archiv - FALTER.at».
  8. ↑ «Football Leaks, i primi nomi della Serie A: Spuntano Higuain, Iturbe e Alex Sandro». 5 December 2016.
  9. ↑ «Football Leaks: Les aventures offshore de Cristiano Ronaldo». 2 December 2016.
  10. ↑ 10,0 10,1 Gordan, James Patrick (16 December 2015). «Football Has Its Own Version Of WikiLeaks Now». Paste (magazine). Վերցված է 21 May 2016-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 Bucholtz, Andrew (16 December 2015). «Shadowy Football Leaks Site Exposes Soccer Clubs' Questionable Dealings, Faces Reprisals». Awful Announcing. Վերցված է 21 May 2016-ին.
  12. ↑ Borden, Sam; Montague, James (15 December 2015). «Mysterious Website Aims to Shed Light on Soccer Dealings». The New York Times.
  13. ↑ Marcotti, Gabriele. «No smoking gun in latest Football Leaks controversy». ESPNFC.com.
  14. ↑ «Google Notícias». Google Notícias.
  15. ↑ «The brains behind Football Leaks named». Marca. 7 July 2016. Վերցված է 21 September 2019-ին.
  16. ↑ Hacker behind 'Football Leaks' arrested in Hungary ZDNet
  17. ↑ Demony, Catarina; Almeida, Gonçalo (23 January 2019). «Arrested Portuguese hacker is Football Leaks 'whistleblower': lawyers». Reuters. Վերցված է 27 January 2019-ին.
  18. ↑ «'Hacker' Rui Pinto já está em Portugal» [Hacker Rui Pinto is already in Portugal]. SAPO Desporto (պորտուգալերեն). 21 March 2019. Վերցված է 23 March 2019-ին.
  19. ↑ Oliveira, Mariana; Dantas, Miguel (19 September 2019). «Ministério Público acusa Rui Pinto de 147 crimes» [Public Ministry charge Rui Pinto with 147 crimes]. Público (Portugal) (պորտուգալերեն). Վերցված է 21 September 2019-ին.
  20. ↑ 20,0 20,1 Sanghera (11 September 2023). «Court convicts Portuguese hacker in Football Leaks trial and gives him a 4-year suspended sentence». apnews.com. Վերցված է 19 October 2023-ին.
  21. ↑ Kiely, Ben. «Football Leaks reveals exactly how much Monaco paid for Radamel Falcao». SportsJoe.ie. Արխիվացված է օրիգինալից 5 June 2016-ին. Վերցված է 11 May 2016-ին.
  22. ↑ Brown, Luke (11 April 2016). «Football Leaks reveal Neymar's Barcelona contract dwarfed by rival stars». Daily Telegraph. Վերցված է 11 May 2016-ին.
  23. ↑ «Football Leaks reveal Neymar earns modest £77,000 a week». Sky Sports. 12 April 2016. Վերցված է 11 May 2016-ին.
  24. ↑ Fernandez-Abascal, Eduardo (11 April 2016). «Neymar: Football Leaks reveals Barcelona star earns almost €10m a season with €190m release clause». International Business Times. Վերցված է 11 May 2016-ին.
  25. ↑ Percy, John (21 January 2016). «Gareth Bale contract leak sparks panic at Real Madrid». Daily Telegraph. Վերցված է 11 May 2016-ին.
  26. ↑ «Football Leaks: €1.1m for a photo shoot». By433.com. Վերցված է 11 May 2016-ին.
  27. ↑ Lea, Greg (4 April 2016). «Football Leaks: James Rodriguez could cost Real Madrid €90M». Վերցված է 11 May 2016-ին.
  28. ↑ «Tebas: FIFA at fault for contract leaks». Football Espana. 10 February 2016. Վերցված է 21 May 2016-ին.
  29. ↑ Paul, Sumeet (27 April 2016). «Controversial website Football Leaks could be lining up big revelations». Caughtoffside. CaughtOffside.com. Վերցված է 11 May 2016-ին.
  30. ↑ Buschmann, Rafael (6 May 2016). «Enthüllungsplattform: Football Leaks legt Pause ein». Der Spiegel (գերմաներեն). Վերցված է 11 May 2016-ին.
  31. ↑ «Football Leaks anuncia interrupção». Diário de Notícias (պորտուգալերեն). 27 April 2016. Վերցված է 11 May 2016-ին.
  32. ↑ «Football Leaks claims Euro Super League talks held by clubs». BBC Sport. 2 November 2018. Վերցված է 7 November 2018-ին.
  33. ↑ Panja, Tariq (2021-04-18). «Top European Soccer Teams Agree to Join Breakaway League». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Վերցված է 2021-04-18-ին.
  34. ↑ Sanghera, Mandeep; Alistair, Magowan (6 November 2018). «Man City and Paris St-Germain 'are cheating and should be punished'». BBC Sport. Վերցված է 7 November 2018-ին.
  35. ↑ «Football Leaks: Ronaldo and Mourinho accused of tax avoidance». BBC News. 3 December 2016. Վերցված է 3 December 2016-ին.
  36. ↑ «Football Leaks, the soccer's business secrets: Cristiano Ronaldo and Mourinho go offshore». espresso.repubblica.it. 2016-12-02. Վերցված է 3 December 2016-ին.
  37. ↑ 37,0 37,1 Recuero, Marisa (5 December 2016). «El juez Zamarriego prohíbe difundir Football Leaks en toda Europa» [Judge Zamarriego prohibits publishing of Football Leaks in all Europe]. El Mundo (Spanish). Վերցված է 15 December 2016-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  38. ↑ «Football Leaks revelations: the second week in summary». EIC. 2016. Արխիվացված է օրիգինալից 12 October 2017-ին. Վերցված է October 12, 2017-ին.
  39. ↑ «Football Leaks: The Dirty Tricks of Doyen Sports». The Black Sea. December 21, 2016. Վերցված է October 11, 2017-ին.
  40. ↑ «The Doyen Group». El Mundo. 17 December 2016. Վերցված է 11 October 2017-ին.
  41. ↑ Buschman, Rafael (28 February 2016). «Wanted Man: A Visit with A Football Leaks Creator». Der Spiegel. Վերցված է 11 May 2016-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Tatev99/Ավազարկղ19&oldid=9972229» էջից