Մասնակից:*արտյոմ*/Ավազարկղ2

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մենելաոս Լուդեմիս (հուն․՝ Μενέλαος Λουντέμης, Այիա-Կիրակի, Արևելյան Թրակիա 1912[1] - Աթենք, հունվարի 22, 1977) հայտնի հույն գրող և թարգմանիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մենելաոս Լուդեմիս, իսկական անունը՝ Դիմիտրիոս Վալասիադիս (Δημήτριος Βαλασιάδης), ծնվել է 1912 թվականին, թուրքական Այիա–Կիրակի (Αγία Κυριακή, ներկայումս՝ Յալովա) քաղաքում։

Իր ընտանիքում հինգ երեխաներից միակ տղան էր։

Քեմալական Թուրքիայի կողմից Հունաստանի բնակչության բռնի պարտադրված փոխանակումից[2] հետո նա իր ընտանիքի հետ բնակություն հաստատեց նախ Եգինա կղզում, այնուհետև Եդեսիայում և հետո՝ Կենտրոնական Մակեդոնիայի ծայրամասում գտնվող Պելա քաղաքի Էպապլաթանոս գյուղում, որտեղ նա բնակվում էր 19231932 թվականներին, մինչև որ մեկնում է Կոզանո։

Նա հայտնվեց հունական գրականության մեջ շատ փոքր հասակում՝ հրատարակելով բանաստեղծական ժողովածուներ(1927–1928 թվականներ)։ 1930 թվականին նա հրատարակեց պոեզիա և պատմվածքներ «Նոր անկյուն(Νέα Εστία)» ամսագրում։

Նա ինքն է որոշել իր կեղծանունը, Պելայի մերձակայքում հոսող Լուդիա(Λουδίας) գետի անունով[3]։ Իր կեղծանունը հայտնի դարձավ 1934 թվականին՝ «Գիշեր՝ լույսերով ու աստղերով լի մի քաղաքում(Μια νύχτα με πολλά φώτα κάτω από μια πόλη με πολλά αστέρια)» պատմվածքից:

1938 թվականին Լուդեմիսը ստացավ «Մեծ արձակ» պետական մրցանակը, իր՝ «Նավերը չհեռացան(Τα πλοία δεν άραξαν)» կարճամետրաժ ժողովածույի համար:

1951 թվականին Փարիզում ստացավ «Համաեվրոպական ոսկե դափնեկիր» մրցանակը։

1956 թվականին Լուդեմիսը ընտրվեց խաղաղության համաշխարհային խորհրդի անդամ։

1958 թվականին նրան դատեցին իր՝ «Տխուր օրեր(Βουρκωμένες μέρες)» գրքի համար, որից հետո նրա բոլոր գրքերի վրա արգելք դրվեց։ Այդ դատավարությունից հետո Լուդեմիսը քաղաքական ապաստան հայցեց Ռումինիայում։ Ռազմական բռնապետության տարիներին նա զրկվեց Հունաստանի քաղաքացիությունից[4]։ Ռումինիայում նա շարունակեց իր գրավոր գործունեությունը մինչև Հունաստանում վերականգնվեց ժողովրդավարությունը։ Տեղահանության ընթացքում Լուդեմիսը մի շարք ուղևորություններ է կատարել Չինաստան, Վիետնամ և այլ վայրեր։

Նրա պատվին Բուխարեստի քաղաքային շենքը կոչվել է Լուդեմիսա։ Ըստ հայտնի հույն գրող Վասիլիկոսի՝ «Լուդեմիսը համարվում է ամենաշատ ընթերցված հույն գրողը՝ Կազանցակիսից հետո»[5]։

Մենելաոս Լուդեմիսը հրատարակել է 40–ից ավելի գրքեր՝ դառնալով հույն ամենաարդյունավետ գրողներից մեկը։

Աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Նավերը չեն հալվել» — «Τα πλοία δεν άραξαν», Αθήνα, εκδ. Γκοβόστης, διηγήματα (1938) ISBN 960-344-915-6
  2. «Ծիածանի սպասում» -«Περιμένοντας το ουράνιο τόξο», Αθήνα, διηγήματα (1940)
  3. «Լուսաբաց» -«Γλυκοχάραμα», Αθήνα, διηγήματα (1944)
  4. «Երգի ծարավը» -«Το τραγούδι των διψασμένων», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, διηγήματα (1966)
  5. «Տխուր օրեր» -«Βουρκωμένες μέρες», Αθήνα, διηγήματα (1953) ISBN 960-344-914-8
  6. «Նրանք, ովքեր բերեցին մառախուղը» (1946) — «Αυτοί που φέρανε την καταχνιά», Αθήνα, διηγήματα (1946) ISBN 960-393-140-3
  7. «Էքստազ» -«Έκσταση», Αθήνα, εκδ. Αετός, μυθιστόρημα (1943) ISBN 960-393-139-X
  8. «Բարի գիշեր, կյանք» -«Καληνύχτα ζωή», Αθήνα, μυθιστόρημα (1946) ISBN 960-393-138-1
  9. «Այս տարի կեռասը կծաղկի» -«Οι κερασιές θ' ανθίσουν και φέτος», Αθήνα, εκδ. Μόρφωση, μυθιστόρημα (1956) ISBN 960-393-978-4
  10. «Ամպերը հավաքվում են» -«Συννεφιάζει», Αθήνα, μυθιστόρημα (1946) ISBN 960-344-837-0

Թարգմանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Տուն մշուշի մեջ», Թեոդոր Կոնստանտին, վեպ
  • «Մորոմետ», Մարին Պրենտա, վեպ
  • «Եվ բոլորին դատապարտեցին մահվան», Տիտուս Պոպովիչ, վեպ
  • «Դյուներից այն կողմ», Ֆամուս Նյագու, վեպ
  • «Հրե ձիեր», Իոն Բրանտ, պոեզիա
  • «Մոխրե ծաղիկ», Զեբելյան, պոեզիա - Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποίηση (1974)
  • «Քամիների պահապանները», Թեոդոր Վիրիտ, պոեզիա

Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ^Σύμφωνα με το Δήμο Εξαπλατάνου, φέρεται γεννημένος το 1911.
    «Μενέλαος Λουντέμης» από το Δήμο Εξαπλατάνου.
  2. ^Η ιστοσελίδα του Δήμου Εξαπλατάνου
  3. ^«Πολιτισμός: Μενέλαος Λουντέμης» από τη Δημοτική Επιχείρηση «Καταρράκτες Έδεσσας» (ΔΕΚΕ).
  4. ^«Μεγάλος Ξεριζωμός»: ο βίαιος επαναπατρισμός των προσφύγων του Πόντου και της Μικράς Ασίας στην Ελλάδα, κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
  5. ^«Λουντέμης Μενέλαος» — Ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία από την ιστοσελίδα Logotexnia.com.
  6. ^«Μενέλαος Λουντέμης» από το 4ο Δημοτικό Σχολείο Αριδαίας.
  7. ^Σύμφωνα με άλλες πηγές χάνει την ελληνική του ιθαγένεια το 1962. BOOKSINFO.GR
  8. ^Κυκλοφόρησε και έκδοση γ’ εκ νέου επεξεργασμένη, Αθήνα, εκδ. Δωρικός (1966).
  9. ^Κυκλοφόρησε και έκδοση β΄με τίτλο «Οι τουρκοφάγοι — Το κρασί των δειλών», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, (1966).

Աղբյուրներ՝[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Λουντέμης Μενέλαος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τομ. 5, Αλέξανδρου Ζήρα, Αθήνα, εκδ. Εκδοτικής Αθηνών, (1986).
  • «Μενέλαος Λουντέμης», Η μεσοπολεμική πεζογραφία — Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914—1939), τόμ. Ε΄, σ.232-252, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Αθήνα, εκδ. Σοκόλης, (1992).
  • «Έλληνες συγγραφείς», επιμ. Γιώργου Γούλη, Ινστιτούτο Επιμορφωτικών Βοηθημάτων, εκδ. Εταιρίας Λογοτεχνικών Εκδόσεων.
  • Συλλογή με τα ποιήματα του κυκλοφορεί από τις εκδ. Ελληνικά Γράμματα, υπό τον τίτλο «Τα Ποιητικά του» ISBN 960-344-694-7.
  • «Ο δικός μας Μενέλαος Λουντέμης», Αθήνα, Φώτη Σιούμπουρα (2005).
    Συζητήσεις και συνεντεύξεις του δημοσιογράφου με το μεγάλο Έλληνα συγγραφέα.
  • «Βόλος, ένας αιώνας. Από την ένταξη στο ελληνικό κράτος (1881) ές τους σεισμούς (1955)», Εκδόσεις Βόλος, Βόλος 1999, σ. 205-6.