Կուննինգհամիա նշտարաձև
| Կուննինգհամիա նշտարաձև | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||
| C. lanceolata Lamb.
|
Կուննինգհամիա նշտարաձև (լատին․՝ C. lanceolata Lamb.), գետնանոճազգրիների ընտանիքի, կուննինգհամիա ցեղի բույս։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մշտադալար ծառ է՝ մինչև 30 մ բարձրությամբ, Նեղ-բրգաձև սաղարթով։ Բունը սլացիկ է, ուղիղ։ Կեղևը մոխրագույն է, հարթ, անջատվում է երկար շերտերով։ Ճյուղերը օղակաձև են դասավորված։ Ընձյուղները համարյա հակադիր են, սկզբում՝ կանաչ։
Բողբոջները կլորավուն են, կաշվեկերպ, սուր թեփուկներով, վերևից՝ կանաչավուն են, փայլուն, ներքևից՝ 2 լայն կապտասպիտակ հերձանցքաշերտերով. սրածայր, նեղ-նշտարաձև, 3 - 6 սմ երկարությամբ և 3 - 4 մմ լայնությամբ։ Արական հասկիկները դեղին են, 1,9 - 1,5 սմ երկարությամբ։ Կոները 3 - 4 սմ երկարություն և լայնություն ունեն, բաց գորշավուն են։ Դրանց թեփուկները ունեն 1,5 - 2,0 սմ երկարություն և այդքան էլ լայնություն։ Սերմերը 6 - 7 մմ երկարություն և 5 - 6 մմ լայնություն ունեն, դեղնականաչավուն են, բարակ թևերով։ Լավ է զարգանում խոնավ, կավային հողերում։ Վատ է աճում չոր, կրով հարուստ հողերում։
Լավ է աճում սննդանյութերով հարուստ ոռոգելի հողերում։
Ունի դեկորատիվ չափազանց բարձր հատկանիշներ, ձմեռը ասեղնատերևները կարմրում են, ամառը ընդունում կանաչ գույն։ Պիտանի է որպես սոլիտեր և խմբերով տնկելու համար։
Բազմանում է սերմերով, որոնք պետք է ցանել հավաքելուց անմիջապես հետո, քանի որ ծլունակությունը արագ կորցնում է։ Կարելի է բազմացնել նաև աշնանային կտրոններով։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարածված է Հարավային և Կենտրոնական Չինաստանում' Գուանդունից և Ցյանսուից դեպի հյուսիս մինչև Խուանխե գետը։ Անտառներ է առաջացնում 1000 — 3600 մ բարձրության վրա, բարեխառն տաք ու խոնավ պայմաններում։
Եվրոպա է բերված 1804 թվականին։ Մշակվում է որպես չափազանց դեկորատիվ ծառատեսակ։ ԽՍՀՄ է բերված 1834 թվականին (Նիկիտյան բուսաբանական այգի)[1]։
Հայաստանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին անգամ Հայաստան է ներմուծվել 1965 թվականին (Իջևան), Սոչիի դենդրարիից, երեք տարեկան տնկիներով։ Իջևանում կլիմայավարժվել է, դիմանալով տեղական ցրտերին և օդի հարաբերական խոնավության պակասությանը։ Պահպանում է իր կենսական ձևը, տալով տարեկան 25 - 30 (60) սմ ընթացիկ աճ։ Հիվանդություններով և վնասատուներով չի վարակվում։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Հարությունյան Լ․ Վ․, Հարությունյան Ս․ Լ․, Հայաստանի դենդրոֆլորան, հ. 1, Երևան, «Լույս հրատարակչություն», 1985, էջ 73։
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կուննինգհամիա նշտարաձև» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կուննինգհամիա նշտարաձև» հոդվածին։ |
| ||||||||||
