Կաֆկան լողափին

Կաֆկան լողափին; 海辺のカフカ; Umibe no Kafuka
Հեղինակ	Հարուկի Մուրակամի
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Ժանր	magic realist fiction?, metafiction?, ֆենթեզի և postmodern fiction?
Բնօրինակ լեզու	ճապոներեն
Ստեղծման տարեթիվ	2002
Նկարագրում է	Տակամացու
Նախորդ	Sputnik Sweetheart?
Հաջորդ	After Dark?
Երկիր	Ճապոնիա
Հրատարակիչ	Կոդանսյա և Shinchō Bunko?
Հրատարակման տարեթիվ	սեպտեմբերի 12, 2002
Թարգմանիչ	Philip Gabriel?
ԳՄՍՀ	4-10-353413-3 և 4-10-353414-1
OCLC	56805021
Պարգև(ներ)	Համաշխարհային ֆենտեզի մրցանակ՝ լավագույն վեպի համար (2006)

Կաֆկան լողափին (ճապ.՝ 海辺のカフカ Umibe no Kafuka), 2002 թվականի վեպ, հեղինակ՝ Հարուկի Մուրակամի։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բաղկացած է երկու առանձին, սակայն միմյանց հետ փոխկապակցված սյուժեներից։ Երկու սյուժեներում իրադարձությունները գնում են առաջ և հետ՝ անցյալ։ Յուրաքանչյուր գլուխ սկսվում է առանձին սյուժեի նկարագրությամբ։

Գլուխները պատմում են 15 ամյա Կաֆկայի մասին, ով փախչում է հայրական տնից՝ Էդիպյան անեծքից խուսափելու և քրոջն ու մորը գտնելու համար^[2]։ Մի շարք արկածներից հետո նա ապաստան է գտնում Տակամացուի մասնավոր գրադարանում՝ խելացի ու հյուրընկալ Օսիմայի և Միսս Սաեկիի մոտ։ Այնտեղ նա անցկացնում է իր օրերը՝ կարդալով Ռիչարդ Ֆրենսիսի «Հազար ու մեկ գիշերներ»-ի թարգմանությունը և Նացումի Սոսեկիի հավաքագրած աշխատանքները։ Շուտով ոստիկանությունը փնտրում է նրան՝ իր հոր դաժան սպանության դեպքերի մասին հարցաքննելու անելու համար։

Մյուս գլուխները պատմում են Նակատայի մասին։ Իր գերբնական ունակությունների շնորհիվ նա ծեր հասակում գտնում է կես դրույքով աշխատանք։ Նակատան գտնում է կորած կատուներին։ Մի կորած կատու գտնելու նպատակով նա հեռանում է իր տնից և կյանքում առաջին անգամ շեղվում է ճանապարհից։ Նա բարեկամանում է մի բեռնատարի վարորդի հետ, որը նրան վերցնում է որպես ուղևոր։ Շուտով նրանք դառնում են շատ մտերիմ։

Գլխավոր թեման[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրելով այս պատմվածքը, Մուրակամին բնորոշում է ժամանակակից մշակույթի խառնուրդ, անորոշություն, հումոր, կախարդական ռեալիզմ, ուժեղ կիրք^[3]։ Այն հատուկ ուշադրություն է դարձնում Ճապոնիայի կրոնական, մասնավորապես Սինտոյական ավանդույթներին^[4]։ Հիմնական կերպարները զգալիորեն տարբերվում են Հարուկիի վեպերի գլխավոր կերպարներից, որոնք 20-ից 30 տարեկան են և շատ ձանձրալի ու միօրինակ են։ Դրանցից են՝ «Toru Watanabe of Norwegian Wood» և «Toru Okada of The Wind-Up Bird Chronicle»^[2]:

Դերերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարդիկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաֆկա Տամուրա, կերպարի իրական անունը երբեք չի բացահայտվում ընթերցողին։ Տնից հեռանալուց հետո նա ընտրում է Կաֆկա անունը ի պատիվ Ֆրանց Կաֆկայի։ Կաֆկան բարձրահասակ, գեղեցիկ, մեջքին ուսապարկ կրող և հայտնի քանդակագործ Կոիչի Տամուրայի որդին է։ Իր քույրը և մայրը լքել են ընտանիքը երբ նա դեռ նոր էր դառնում գիտակից։ Կաֆկան ժամանակ առ ժամանակ համագործակցում է իր երկրորդ եսի՝ «Ագռավ անունով տղայի» հետ (Չեխերենից թարգմանաբար Կաֆկա անունը նշանակում է ագռավ)։ Ագռավը ամբողջ վեպի ընթացքում ասում է Կաֆկային, որ նա պետք է լինի աշխարհի ամենախելացի 15-ամյա տղան։
Սատորու Նակատա, իր մտավոր ունակությունները Նակատան կորցրել էր դեռ 16 տարեկան հասակում, երբ Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմի ժամանակ սունկ հավաքելու ընթացքում կորցրել էր գիտակցությունը՝ երկնքում խորհրդավոր լույս տեսնելուց հետո։ Ի տարբերություն մյուս երեխաների, ովքեր կորցրել էին գիտակցությունը կարճ ժամանակով, Նակատան այդ վիճակում մնացել էր շաբաթներ շարունակ։ Արթնանալուց հետո նա հասկացավ, որ կորցրել է իր հիշողությունն ու կարդալու իմացությունը, ինչպես նաև իր բարձր մտավոր կարողությունները։ Սակայն, Նակատան պարզել էր, որ կարողանում է խոսել կատուների հետ։ Նակատան և Կաֆկան կարող են նույն անձի տարբեր մասերը լինել։
Օսիմա, 21-ամյա գեյ տրանսգենդեր։ Նա գրադարանավար է, ով դառնում է Կաֆկայի ամենամտերիմ մարդն ամբողջ վեպի ընթացքում։
Հոսինո, բեռնատար մեքենայի վարորդ է, ով դառնում է Նակատայի ամենամտերիմ մարդը՝ նմանեցնելով նրան իր պապիկին։ Նա ամբողջ վեպի ընթացքում օգնում է Նակատային՝ իր անորոշ նպատակին հասնելու համար։
Միսս Սաեկի, գրադարանի տնօրենն է, որտեղ աշխատում է Օսիման և վեպի մեծ մասն ապրում է Կաֆկան։ Նա երգչուհի է և գրել է «Կաֆկան՝ ծովափին» երգը, որտեղից էլ ընտրվել է վեպի անունը։ Հնարավոր է նաև, որ նա Կաֆկայի մայրն է։
Սակուրա, երիտասարդ կին, ով հանդիպում է Կաֆկային և օգնում է նրան։ Նա կարող է լինել Կաֆկայի քույրը։
Ջոնի Ուոքեր, Կատուների սպանողը, ով ցանկանում էր կատուների հոգիներից քնար ստեղծել։ Հնարավոր է, որ նա Կաֆկայի հայրն է՝ հայտնի քանդակագործ Կոիչի Տամուրան։ Նրա անունը ընտրվել է Շոտլանդական վիսկիի բրենդից։

Կատուներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գոմա, միսիս Կոիզումիի կորած կատուն։
Օցուկա, սև տարեց կատու, որի հետ Նակատան շատ հեշտությամբ էր շփվում։
Կավամուրա, կատու, որին հարվածել էին հեծանիվով և որի նախադասություններց Նակատան ոչինչ չէր հասկանում։
Միմի, խելացի Սիամական կատու։
Տորո, սև կատու։

Նովելի հասկացությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեպը հրատարակելուց հետո Մուրակամին իր կայքում պատասխանել է գրքի իմաստի հետ կապված շուրջ 1000-8000 հարցերին^[5]։

Իր անգլիական կայքում տված հարցազրույցի ընթացքում նա ասում է, որ գիրքը հասկանալու համար այն պետք է կարդալ մի քանի անգամ, քանի որ անյ ունի շատ հանելուկներ, սակայն չունի համապատասխան լուծումները։ Այդ հանելուկների լուծումները տարբեր են յուրաքանչյուր ընթերցողի համար։ «Դժվար է բացատրել, բայց սա վեպի այն ձևն է, որը ես ձեռնամուխ եմ եղել գրելու». -ասում է Մուրակամին^[5]։

Մուրակամիի բազմաթիվ երկրպագուներ պնդում են, որ վեպը կարելի է լավ հասկանալ միայն նրա նախկին գրքերը կարդալուց հետո։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ 'Kafka on the Shore': Reality's Cul-de-Sacs — The New York Times, 2005.
↑ ^2,0 ^2,1 Miller, Laura (2005 թ․ փետրվարի 6). «'Kafka on the Shore': Reality's Cul-de-Sacs». New York Times. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
↑ Mitchell, David (2005 թ․ հունվարի 8). «Kill me or the cat gets it». The Guardian. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
↑ Block, Summer (July 2005). «Familiar and Alien». January Magazine. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
↑ ^5,0 ^5,1 «An Interview with Haruki Murakami». Book Browse. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Exorcising Ghosts Արխիվացված 2011-07-21 Wayback Machine Page with plenty of links to reviews
Official Haruki Murakami Website
New Yorker Review by John Updike
Kafka on the Shore Reviews Արխիվացված 2006-10-29 Wayback Machine at Metacritic.com
'A Sure Path... to Where?', review of Kafka on the Shore in the Oxonian Review
Review of Kafka on the Shore, Shogokawada.com Արխիվացված 2006-06-26 Wayback Machine
Review of Kafka on the Shore, ARC Review
Review of Kafka on the Shore, Complete-review.com
Kafka on the Shore, reviewed by Ted Gioia (The New Canon)
Summary of the book

[_a1ee44361620f81a-1] 'Kafka on the Shore': Reality's Cul-de-Sacs — The New York Times, 2005.

[miller-2] 2,0 ^2,1 Miller, Laura (2005 թ․ փետրվարի 6). «'Kafka on the Shore': Reality's Cul-de-Sacs». New York Times. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.

[3] Mitchell, David (2005 թ․ հունվարի 8). «Kill me or the cat gets it». The Guardian. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.

[4] Block, Summer (July 2005). «Familiar and Alien». January Magazine. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.

[bookbrowse-5] 5,0 ^5,1 «An Interview with Haruki Murakami». Book Browse. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]