Խալդարյանց տպարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Խալդարյանց տպարան
Գտնվում էՍանկտ Պետերբուրգ
Հիմնվել է1780
Հիմնել էԳրիգոր Խալդարեան
Առաջին տպված գիրքԱյբբենարան
Ներկա վիճակՉգործող

«Խալդարյանց կամ Խալդարյան» տպարան, հիմնադրվել է 1780 թվականին Սանկտ Պետերբուրգում, Նոր Ջուղայի գրասեր և հարուստ վաճառական Գրիգոր Խոջամալի որդի Խալդարյանցի կողմից։ Ապրելով Լոնդոնում՝ նա մի անգլիացի փորագրիչ վարպետի պատվիրել է հայերեն նոր տեսակի տպագրական տառեր և 1780 թվականին տպագրել է «Դավանութիւն հաւատոյ» գիրքը։ Այնուհետև տեղափոխվել է Սանկտ Պետերբուրգ՝ իր հետ բերելով նաև տառերը։ Այստեղ հիմնել իր սեփական տպարանը՝ ունենալով Ռուսաստանի հայոց հոգևոր առաջնորդ Հովսեփ արքեպիսկոպոս Արղությանի աջակցությունը, ով խրախուսուել է նրան և խոստացել ամեն կերպ աջակցել ազգանվեր գործին։ Խալդարյանցն առաջինը տպագրել է մի փոքրիկ այբբենարան (1781) և նկատել, որ տառատեսակները քիչ են։ Լոնդոնից հրավիրել է ծանոթ փորագրիչ վարպետին ու պատվիրել խոշոր տառատեսակներ[1]։

Տպագրված գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1785 թվականին այս տպարանում են տպագրվել Շնորհալու «Յիսուս որդին» (նոր հրատարակությունը), 1786 թվականին՝ «Աստուածաղերս» գրքերը։ Նույն տպարանում են տպվել նաև՝

  • «Ճաշոց»
  • «Ավետարան»
  • «Ժամագիրք կարճառօտ»
  • «Վէմ գայթակղութեան» գրքերը։

Տպարանատիրոջ` Գրիգոր Խալդարյանցի մահից հետո՝ 1789 թվականին, տպարանը տեղափոխվել է Նոր Նախիջևան` «Տպարան Նորին Բարձր սրբազնության» անվանումով։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Ռաֆայել Իշխանյան (1981). Հայ գիրքը։ 1512-1920. Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ. էջեր 154.