Թոմաս Վենցլովա

Թոմաս Վենցլովա; լիտ.՝ Tomas Venclova
Ծնվել է	սեպտեմբերի 11, 1937 (86 տարեկան)
Ծննդավայր	Կլայպեդա, Լիտվա
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, թարգմանիչ, համալսարանի դասախոս, գրող և գրականության պատմաբան
Քաղաքացիություն	Լիտվա, ԽՍՀՄ և ԱՄՆ
Կրթություն	Վիլնյուսի համալսարան (1960) և Տարտուի համալսարան (1971)
Անդամակցություն	Լեհաստանի գիտելիքների ակադեմիա և Լիտվայի Հելսինկյան խումբ
Աշխատավայր	Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի և Եյլի համալսարան
Պարգևներ	Վիլենիցայի մրցանակ honorary doctor of the Maria Curie-Skłodowska University? Լիտվայի ազգային մրցանակ Յագելոնյան համալսարանի պատվավոր դոկտոր Q20503606? Baltic Star? Վիդոլդ Մեծի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Գդանսկի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Վիլնյուսի պատվավոր քաղաքացի Petrarca-Preis? բեռլինյան կրթաթոշակ և HOMER - The European Medal of Poetry and Art?
Ամուսին	Nataša Ogaj?
	Tomas Venclova Վիքիպահեստում

Թոմաս Վենցլովա (լիտ.՝ Tomas Venclova, սեպտեմբերի 11, 1937(1937-09-11)^[1], Կլայպեդա, Լիտվա^[2]^[1]), լիտվացի բանաստեղծ, թարգմանիչ, գրականագետ, էսսեիստ, այլախոհ և իրավապաշտպան։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լիտվացի բանաստեղծ Անտանաս Վենցլովայի որդին։ Երկրորդ աշխարհամարտի ժամանակ, երբ հայրը տարհանվել էր, նա ապրում էր հարազատների հետ Վիլնյուսում և Կաունասում։ 1946 թվականից բնակվում էր Վիլնյուսում։

Ավարտել է Վիլնյուսի համալսարանը (լիտվերեն լեզու և գրականություն մասնագիտությամբ, 1960):

Լիտվական Հելսինկյան խմբի հիմնադիրներից է (1976)։

1977 թ. ընդունեց Բերկլիի համալսարանի հրավերը և լքեց Սովետական Միությունը։ ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի նախագահության 1977 թվականի հունիսի 14-ի հրամանագրով նա զրկվեց սովետական քաղաքացիությունից։ Սերտ հարաբերություններ է պահպանել Իոսիֆ Բրոդսկու և Չեսլավ Միլոշի հետ^[5]^[6]։ Եյլի համալսարանի (ԱՄՆ) սլավոնական լեզուների և գրականության պրոֆեսոր։

Մի քանի անգամ եղել է Հայաստանում։ Ներկայումս ապրում է Լիտվայում։

2021 թ․ միացել է Լիտվայի ականավոր մտավորականների հայտարարությունը, որով կոչ էր արվում Ադրբեջանին արագացնել զոհերի մարմինների և ռազմագերիների ու գերիների վերադարձը Հայաստան^[7]։

Գրական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Խոսքի նշան» բանաստեղծությունների առաջին գիրքը («Kalbos ženklas») տպագրվել է 1972 թվականին։

Լիտվերեն է թարգմանել Աննա Ախմատովայի, Բորիս Պաստեռնակի, Իոսիֆ Բրոդսկու, Վելիմիր Խլեբնիկովի, Թոմաս Սթեռնս Էլիոթի բանաստեղծություններից։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 ^1,21 Satkauskytė D. Visuotinė lietuvių enciklopedija (լիտ.)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Deutsche Biographie (գերմ.) — München BSB, Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 2001.
↑ Tomas Venclova: Garbės daktaras / Honorary Doctor — Vytautas Magnus University.
↑ https://www.americanacademy.de/person/tomas-venclova/
↑ «T.Venclova atmindamas rašytoją Cz. Miloszą: „Pirmąją jo knygą gavome šokolado pakuotėse"». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 25-ին.
↑ T.Venclova: Č.Milošo kūrybos gelmę kiekvienas gali matuoti atskirai
↑ Լիտվայի ականավոր մտավորականների հայտարարությունը, որով կոչ են արվում Ադրբեջանին արագացնել զոհերի մարմինների և ռազմագերիների ու գերիների վերադարձը Հայաստան, Armenpress, 04 մարտի 2021

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Donata Mitaitė. Tomas Venclova: biografijos ir kūrybos ženklai. — Vilnius: Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas, 2002. — 223 p.
Митайте Д. Томас Венцлова. — М.: Baltrus; Новое издательство, 2005.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրոդսկու ընկեր Թոմաս Վենցլովան՝ արտագաղթը պոետին չի սպանում, Մեդիամաքս
Կորչող ձայներ որսացող բանաստեղծը, Աշոտ Գրիգորյան, Ազգ, 02.09.2022
Томас Венцлова. Избранная библиография, «Старое литературное обозрение» 2001, № 1 (277)
Стихотворения в переводе В. Гандельсмана
The Famous Lithuanian poet Tomas Venclova's visit to Armenia, 2017

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոմաս Վենցլովա» հոդվածին։

[_c4ec7a10bd31ef41-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 ^1,21 Satkauskytė D. Visuotinė lietuvių enciklopedija (լիտ.)

[_8a717f0898cf9bb7-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Deutsche Biographie (գերմ.) — München BSB, Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 2001.

[_ac50a704adb4a749-3] Tomas Venclova: Garbės daktaras / Honorary Doctor — Vytautas Magnus University.

[_105d2ce855dca4ab-4] ttps://www.americanacademy.de/person/tomas-venclova/

[5] «T.Venclova atmindamas rašytoją Cz. Miloszą: „Pirmąją jo knygą gavome šokolado pakuotėse"». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 25-ին.

[6] T.Venclova: Č.Milošo kūrybos gelmę kiekvienas gali matuoti atskirai

[7] Լիտվայի ականավոր մտավորականների հայտարարությունը, որով կոչ են արվում Ադրբեջանին արագացնել զոհերի մարմինների և ռազմագերիների ու գերիների վերադարձը Հայաստան, Armenpress, 04 մարտի 2021

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]