Եվրիպիդեսի քարանձավ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եվրիպիդեսի քարանձավ
Σπήλαιου του Ευριπίδη
Քարանձավի ընդհանուր տեսքը
Տեսակքարանձավ
ԵրկիրՀունաստան Հունաստան
ՎարչատարածքՊելոպոնեսյան տարածաշրջան
Աշխարհագրական տեղադրությունՍալամին, Պելոպոնես, Հունաստան
Անվանված էԵվրիպիդես
Քարտեզ
Քարտեզ

Եվրիպիդեսի քարանձավ (հունարեն՝ Σπήλαιου του Ευριπίδη), քարանձավ Հունաստանի արևելքում՝ Սալամին կղզու հարավում գտնվող Պերիստերիա գյուղի շրջակայքում[1]։ Քարանձավը տեղակայված է Սարոնիկոսյան ծովածոցին զուգահեռ նայող բլրի վրա։ Անվանակոչված է ի պատիվ հին աշխարհի ականավոր հույն ողբերգակ Եվրիպիդեսի։

Ըստ մեզ հասած պատմագիտական վկայությունների՝ Եվրիպիդեսը հենց այս վայրում է գրել իր ականավոր տրագեդիաները։ Հին հույն հեղինակներ Ֆիլոխորսն ու Սատիրոսը Եվրիպիդեսին բնութագրել են որպես «մի չարագործի, որը խուսափում էր հասարակությունից՝ թաքնվելով այս քարանձավում»։ 2-րդ դարի հռոմեցի գրող Ավլուս Գելլիուսն իր «Ատտիկյան գիշերներ» աշխատությունում Եվրիպիդեսի քարանձավը բնութագրել է որպես «չար ու մռայլ մի վայր»։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրիպիդեսի քարանձավում պեղումներ անցկացվել են դեռևս 1990-ական թվականներին[2]։ Այդ հետազոտողների շարքում առաջիններից էր Յանինայի համալսարանի նախապատմական հնագիտության ամբիոնի պրոֆեսոս Յանիս Լոսոսի գլխավորած մասնագիտական խումբը[3], որը գործողություններն իրականացնում էր Հունաստանի մշակույթի նախարարության պալեոանթրոպոլոգիայի բաժանմունքի հետ համագործակցության շրջանակներում։

Հայտնաբերված գտածոները թվագրվում են ուշ նեոլիթի ժամանակաշրջանին և դրան հաջորդած դարերին։ Գտածոները ներառում են քարե գործիքներ, նետ ու աղեղ, կերամիկական այլ իրեր, հռոմեական մետաղադրամներ, ֆրանկական ժամանակաշրջանի զարդեր և այլն։ Այս ամենը խոսում է այն մասին, որ վայրը երկար ժամանակ տեղացիների կողմից օգտագործվել է որպես ապաստարան և կրոնական կառույց (երկրպագության վայր)։

Առավել ուշագրավ հայտնագործությունների թվին է պատկանում մ․թ․ա․ 5-րդ դարին թվագրվող սկիֆոսը (հին հունական ըմպանակի տեսակ), որի վրա հստակորեն նշված են Եվրիպիդեսի անվան տառերը («ΕΥΡΙΠΠ»): Կա կարծիք, որ Եվրիպիդեսի քարանձավը որոշ ժամանակ օգտագործվել է նաև որպես թատրոնի հովանավոր աստծո՝ Դիոնիսոսի սրբավայր։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Ακάμας - Σπήλαιο Ευριπίδη». web.archive.org. 2013 թ․ հոկտեմբերի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 23-ին.
  2. «Important Archaeological Sites, Aristotles' Lyceum And Cave Of Euripides, Found in Greece Archaeologists Say». web.archive.org. 2007 թ․ սեպտեմբերի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 23-ին.
  3. «cave». users.otenet.gr. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 23-ին.