Դրեզդենի խորան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դրեզդենի խորան
տեսակգեղանկար, եռապատկեր և ռետաբլո
նկարիչԱլբրեխտ Դյուրեր
տարի1496
բարձրություն114 սանտիմետր
լայնություն45 սանտիմետր
ուղղությունգերմանական Վերածնունդ
ժանրհոգևոր արվեստ
նյություղաներկ և կտավ
գտնվում էԴրեզդենի պատկերասրահ և All Saints' Church, Lutherstadt Wittenberg?
հավաքածուԴրեզդենի պետական գեղարվեստական հավաքածու
պատվիրատուFrederick III?
Ծանոթագրություններ
 Dresden Altarpiece by Dürer Վիքիպահեստում

Դրեզդենի խորան, Ալբրեխտ Դյուրերի խորանի պատկեր (կենտրոնական վահանակ՝ 117×96,5 սմ, կողային վահանակներից յուրաքանչյուրը 114×45 սմ), որը թվագրվում է 1496-1497 թվականներին (վերջնականապես ավարտվել է 1503-1504 թվականներին)։ Ներկայումս գտնվում է Դրեզդենի պատկերասրահում[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս աշխատանքն առաջին պատվերներից մեկն է եղել, Դյուրերի «Յոթ վշտեր» պոլիպտիխի հետ միասին, որը Դյուրերը կատարել է սաքսոնական կուրֆրյուստ Ֆրիդրիխ III-ի համար։ Դյուրերը կուրֆրյուստի հետ հանդիպել է 1496 թվականի ապրիլին՝ Նյուրնբերգ կատարած այցի ընթացքում։

Խորանը նախատեսված էր Վիտենբերգ (գերմ.՝ das Schloss Wittenberg) ամրոցի մատուռի համար, սկզբում դրա միայն կենտրոնական մասն է պատրաստված եղել Մարիամ Աստվածածնի և մանկան պատկերով։ Տեմպերային նկարչության տեխնիկայի ընտրությունը, հավանաբար, կապված է եղել աշխատանքը արագացնելու ցանկության հետ (մինչդեռ այս տարածաշրջանում յուղանկարչությունը արդեն տարածված է եղել)[2]։

1503-1504 թվականներին, հնարավոր է, ժանտախտի համաճարակի հետ կապված, խորանին ավելացվեցին երկու կողային վահանակներ՝ «Անտոնիուս կրակով» հիվանդների հովանավոր Սուրբ Սեբաստիանի և Անտոն Մեծի պատկերներով։ Կողային վահանակների հեղինակությունը շատ հակասությունների առարկա է եղել, ենթադրվել է, որ դրանք պատրաստել են Դյուրերի աշակերտները, կամ հոլանդացի նկարիչները կամ Լուկաս Կրանախ Ավագը, ով այդ ժամանակ ապրել էր Վիտենբերգում։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տրիպտիխը, հակառակ ավանդույթի, նախատեսված չէ եղել ծալելու համար, նաև նրա թևերի հակառակ կողմերը ներկված չեն եղել։

Կենտրոնական մասում պատկերված է Մարիամ Աստվածածինը՝ կռացած քնած Հիսուսի վրա։ Երեխայի կողքին, բարձին պառկած լայն պատուհանագոգի վրա պատկերել է մի գիրք, որը Սուրբ Գրությունների խորհրդանիշն է, և տանձ, որը կուսական մեղքն է։ Մարիայի կերպարը հիշեցնում է Դիրկ Բաուտսի աշխատանքները, որի կտրուկ քանդակագործական մոդելավորումը նմանվում է Ֆրանչեսկո Սկվարչոնեի և Անդրեա Մանտենյայի ոճին։ Ենթադրվում է, որ նկարիչը Մերիին նկարել է իր կնոջ՝ Ագնես Դյուրերի նկարից։ Հետին ֆոնին տեսանելի է Սուրբ Հովսեփի արհեստանոցը, նաև Դյուրերը ցույց է տալիս սենյակի խորությունը՝ համապատասխան գծային հեռանկարի օրենքների։ Նկարի գունագեղությունը շատ զուսպ է։ Երկու հրեշտակները պահում են Կույսի գլխի վրայի առատորեն զարդարված պսակը, մյուսները զբաղված են սենյակի մաքրման աշխատանքներով։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Dresden Altarpiece». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. {{cite web}}: Text "painting by Dürer" ignored (օգնություն)
  2. Costantino Porcu, ed. (2004). Dürer. Milan: Rizzoli.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Геташвили Н. Дрезденская галерея. — М.: Олма-Пресс, 2005. — 128 с. — (Шедевры мировой живописи в вашем доме).
  • Costantino Porcu, Dürer, Rizzoli, Milano 2004.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դրեզդենի խորան» հոդվածին։