Արջնդեղ թունավոր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Արջնդեղ թունավոր
Արջնդեղ թունավոր
Արջնդեղ թունավոր
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Վերնաբաժին Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Մեխակածաղկավորներ (Caryophyllales)
Ընտանիք Մեխակազգիներ (Caryophyllaceae)
Ցեղ Արջնդեղ (Agrostemma)
Տեսակ Արջնդեղ թունավոր (A. githago)
Միջազգային անվանում
Agrostemma githago

Արջնդեղ թունավոր (լատին․՝ Agrostémma githágo), մեխակազգիների ընտանիքի երկշաքիլավոր, գարնանային, ձմեռող, տիպիկ անցողիկ բուսատեսակ։ Ունի ամուր, ուղղահայաց, բավականին խորը թափանցող արմատային համակարգ։ Բույսի ամբողջ վերգետնյա մասը, մինչև ծաղկի բաժակաթերթերի ծայրը, պատված է բարակ ու երկար մազմզուկներով։ Գծային տերևները ցողունի վրա նստած են զույգ-զույգ։ Դրանից դուրս են գալիս երկրորդային տերևները։

Գրեթե յուրաքանչյուր ճյուղավորման ծաղիկները ցողունների ծայրին նստած են մեկական հատով, խոշոր են, ունեն վառ կարմիր պսակաթերթեր, անհոտ են։

Պտուղը ձվաձև տուփիկ է և պարունակում է 30-40 երիկամաձև, կլորավուն սերմեր։ Դրանք ունեն սև գույն, խամրած են, ծածկված են ելուններով։ Մեկ բույսը կարող է տալ մինչև 300 սերմ, որոնք կարող են ծլել նույն տարվա աշնանը կամ հաջորդ տարվա գարնանը։

Տարածված են գրեթե ողջ Եվրոպայում և Ասիայում։ Սերմերը թունավոր են, պարունակում են 5-6 տոկոս սապոննիններ, գիտագին։

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ռ․ Ս․ Կարապետյան - Հայաստանում տարածված մոլախոտերի ատլաս։ Լույս հրատարակչություն, Երևան, 1980
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արջնդեղ թունավոր» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արջնդեղ թունավոր» հոդվածին։