Առնոլդ Լինինշ

Առնոլդ Լինինշ լատիշ․՝ Arnolds Liniņš
Հասակը	67 տարեկան
Ծնվել է	1930 հոկտեմբերի 11
Ծննդավայր	Լատվիա, Ռիգա
Մահացել է	սեպտեմբերի 12, 1998(1998-09-12) (67 տարեկան)
Մահվան վայր	Ռիգա, Լատվիա
Գերեզման	Անտառային գերեզմանատուն
Կրթություն	Յազեպ Վիտոլի անվան Լատվիայի երաժշտական ակադեմիա և Ռուսաստանի թատերական արվեստի համալսարան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ, Լատվիա
Մասնագիտություն	Դերասան, թատրոնի ռեժիսոր, թատրոնի մանկավարժ
Ամուսին(ներ)	Aina Matīsa?
IMDb	ID 3141873

Առնոլդ Լինինշ (լատիշ․՝ Arnolds Liniņš նոյեմբերի 11, 1930(1930-11-11), Ռիգա, Լատվիական Հանրապետություն - սեպտեմբերի 12, 1998(1998-09-12), Ռիգա, Լատվիա), խորհրդային և լատվիացի դերասան, ռեժիսոր և մանկավարժ։ Լատվիական ԽՍՀ-ի ժողովրդական դերասան։

Կենսագրություն

Առնոլդ Լինինշը ծնվել է 1930 թվականի նոյեմբերի 11-ին Ռիգայում՝ ընտանիքում, որն ունի գերմանական արմատներ։ Մայրը 1939 թվականին գաղթել է Գերմանիա և տղան դաստիարակվել է խորթ ծնողների ընտանիքում։

Ավարտել է 5-րդ Ռիգայի դպրոցը, Լատվիայի Յ․ Վիտոլի անվան պետական կոնսրվատորիայի թատերական ֆակուլտետը (1952), Մոսկվայի թատերական արվեստի պետական ինստիտուտի բարձրագույն ռեժիսորական դասընթացները (1965)։

1952 թվականից Ա․ Ուպիտայի անվան (Ազգային բեմ) Պետական դրամատիկական թատրոնում դերասան էր։ Եղել է հանրահայտ էստրադային կատարող։ Եղել է Դաուգավպիլիսկական երաժշտա-դրամատիկական թատրոն (1959), դերասան և ռեժիսոր՝ Լատվիական ԽՍՀ-ի Պետական՝ երիտասարդ-հանդիսադիտողի թատրոնում (1960-1964), ռեժիսոր՝ Ռիգայի ուսուցչի տան ինքնագործունեության թատրոնում (1965), ռեժիսորի օգնական և ռեժիսոր-բեմադրող՝ Լատվիական ԽՍՀ-ի Պետական օպերայի և բալետի ակադեմիկական թատրոնում (1966-1970), գլխավոր ռեժիսոր՝ Յ․ Ռայնիսի անվան Պետական-ակադեմիկական, գեղարվեստական թատրոնում (Դայլես թատրոն, 1971-1987), ղեկավարել է թատրոնի անցումը՝ նոր շինություն (1977)։ 1987 թվականին զրկվեց գլխավոր ռեժիսորի կոչումից, բայց մնաց թատրոնում՝ ռեժիսոր-բեմադրողի կորումով։

Անդրեյ Դիպեյի՝ «Վերջին խոչընդոտ», Հենրիխ Իսբենի «Բանդ» և Էրվին Շտրիտմատտերի «Օլե Բինկոպ» բեմադրությունները բեմադրման համար՝ ստացավ Լատվիական ԽՍՀ-ի Պետական պրեմիայի դափնեկիր։

Մասնակցել է Ռիգայի օպերետտայի, Օպերայի և բալետի թատրոնի, Պետական-դրամատիկական թատրոնի, Լիպեյական ոդրամատիկական թատրոնի, Տիկնիկային և Երիտասարդական թատրոնների բեմադրությունների բեմադրմանը։

Որպես հրավիրված ռեժիսոր աշխատել է Շաուլյայի (Լիտվա) և Վրացայի (Բուլղարիա) դրամատիկական թատրոններում և հանդես է եկել Նոր Ռիգայի թատրոնի բեմում (1994-1996)։

Դասավանդել է լատվիական պետական կոնսերվատորիայում, եղել է ռեժիսորական դասընթացների ղեկավար։ Դասավանդել և ղեկավարել է Դայլես թատրոնի և լատվիական մշակույթի ակադեմիայում։

Նկարահանվել է Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմում։ Դասավանդել է Կինոդերասանի ժողովրդական ստուդիայում։

Կինը՝ ռեժիսոր և թատրոնական գործիչ Այնա Մատիսան է։

Մահացել է 1998 թվականի սեպտեմբերի 12-ին Ռիգայում, թաղված է Անտառային գերեզմանոցում։ 2001 թվականին գերեզմանին դրված է եղել հուշարձան՝ Օ․Ֆելդբերգի մշակմամբ։

Մրցանակները

• 1976 - Լատվիական ԽՍՀ-ի պաշտոնական դափնեկիր
• 1977 - Լատվիական ԽՍՀ-ի ժողովրդական արտիստ
• 1986 - Եկաբ Դուբրուսի անվան մրցանակ

Արվեստ

Դերերը թատրոնում

Ա․ Ուպիտայի անվան Դրամայի թատրոն (Ժողովրդական կենտրոն)

• 1953 - «Անտառ» Ա․ Ն․ Օստռովսկովի - Պյետր
• 1953 - «Չար հոգի» Ռուդոլֆ Բլաումանիսի - Անդրեվս
• 1953 - «Անանուն ազգանուն» Վ․ Մինկոյի - Սաշկո
• 1953 - «Ցեպլիս» Պավիլա Ռոզիտիսի ռոմանով - Ցեզար Ցաունե
• 1954 - «Ինդրանները» Ռուդոլֆ Բլաումինսի - Նոլի
• 1955 - «Ընտանեկան հարց» Յեշի Լյուտովսկովի - Քրիստոֆ
• 1955 - «Дни портных в Силмачах» Ռուդոլֆ Բլաումանիսի - Կառլենս
• 1957 - «Հանցագործություն և պատիժ» Ֆ․ Մ․ Դոստոեվսկովի ռոմանով - Ռազումիխին
• 1958 - «Ֆիլումենա Մարտուռանո» Էդուարդ դե Ֆիլիպպո - Ուոբերտո

Լատվիական ԽՍՀ-ի երիտասարդ դիտորդի թատրոն

• 1961 - «Ցածրածվածները ու վիրավորվածները» Ֆ․ Մ․ Դոստսեվսկովի ռոմանով - Ալյոշա
• 1961 - «Գունդեգա արքայադուստրը և Թագավոր Բրուսուբարդան» Աննա Բրիգադեռի - Մարիս
• 1961 - «Տրոյանական ձի» Գունարա Պրիեդեյի - Գունտիս
• 1962 - «Կոլումբի թոռները» Զուգմունդ Սկունիյի - Ռոբերտ Կրասկլանս

Նոր Ռիգայի թատրոն

• 1994 - «Դե Գրիյո կովալերի և Մանոն Լեսկոյի պատմությունը» Լ․ Գունդարա Աբբատա Պրեվոյի ռոմանով - Կառավարիչ
• 1995 - «Կրակէ մթություն» Ալֆոնսո Վալյեխո - Հայր
• 1996 - «Որոր» Ա․ Պ․ Չեխովվի - Դոռն

Ռեժիսորական գործերը

Դաուգավպիլական երաժշտա-դրամատիկական թատրոն

• 1959 - «Միլիոն՝ ժպտի համար» Անոտոլիա Սոֆռոնովի
• 1959 - «Պատուհանից սայթաքող» Յանիս Լուսիսի

Լատվիական ԽՍՀ-ի Երիտասարդ դիտորդի Պաշտոնական թատրոն

• 1962 - «Ամեն ինչը՝ այդքան էլ հեշտ չէ» (լատիշ․՝ "Tas nav tik vienkārši") Գեորգիյ Շմելյովի
• 1964 - «Թմբկահարի ճակատագիրը» (լատիշ․՝ "Bundzinieka liktenis") Արկադիյ Գայդառի
• 1964 - «Անագյա մատանիներ» (լատիշ․՝ "Alvas gredzeni") Թամարա Գաբբեյի

Ա․ Ուպիտայի անվան դրամայի թատրոն (Ժողովրդական թատրոն)

• 1967 - «Չյերտովի երկվորյակները» Էգոն Լիվսայի ռոմանով
• 1970 - «Հինգ-հարկանի քաղաք» Վիլիս Լացիսի ռոմանով
• 1971 - «Անթև թռչուններ» Վիլիս Լացիսի ռոմանով
• 1993 - «Մահացու թակարդ» Այռա Լեվինայի

Յ․ Ռայնիսի անվան գեղարվեստական թատրոն (Դայլես թատրոն)

• 1970 - «Պատ» Յ․ Մարցինկեվիչի պոեմով
• 1971 - «Դեպի ո՞ր նավահանգիստ» Արվիդա Գրուգուլիսի
• 1971 - «Մի քիչ՝ կնոջ մասին» Էդվարդ Ռադզիսկովի
• 1972 - «Հիմարը և հարդուկողները» Պաուլա Պուտնինշայի (Ուլդիսոմ Պուցիսիտոմի հետ միասին)
• 1972 - «Օտիլիան և իր երեխաների՝ երեխաները» Գունարա Պրիեդե (Այնա Մատիսի հետ միասին)
• 1972 - «Ռիչարդ III» Վիլյամ Շեքսպիրի
• 1973 - «Համառոտ ուսուցումը՝ սիրուն» Ռուդոլֆ Բլաումանիսի
• 1973 - «Իգուանի գիշերը» Թեննեսի Վիլյամսի
• 1974 - «Բոլորը այգում են» Էդվարդ Օլբիյի կողմից վերամշակված Ջ․ Քուփերի պիեսը
• 1974 - «Վերջին խոչընդոտը» Անդրեյ Դրիպեյի պատմվածքի վերադրամատիզացումը
• 1975 - «Բրանդ» Հենրիխ Իբսենայի
• 1975 - «Օլե Բինկոպ» Էրվին Շթրիտմատտերի
• 1976 - «Մեկ նիստի արձանագրություն» Ալեքսանդր Գերմանի
• 1977 - «Արի աստիճանները՝ խաղանք» Գունար Պրիեդեյի
• 1978 - «Քեզ՝ ի փառք» Գունար Պրիեդեյի
• 1979 - «Մինդովգ» Յ․ Մարցինկեվիչի
• 1980 - «Ելիզավետա, անգլիական թագավոր» Ֆերդինանդ Բրունկերի
• 1980 - «Արդյո՞ք մենք կիմանանք նրան» Գունար Պրիեդեյի
• 1980 - «Անհանգստացնող ուսուցում» Գունար Պրիեդեյի
• 1981 - «Քաղցր բեռ» Պոլ Պուտինշայի
• 1981 - «Ջուսեֆը և իր եղբայրները» Ռայնիսի
• 1982 - «Երկնագույնը» Գունար Պրիեդեյի
• 1984 - «Եվ դարից շատ է տևում օրը» Չինգիզ Այտմատովի
• 1985 - «Ամառ» Էդվարդ Բոնդի
• 1986 - «Մեր երեխաները» Պոլ Պուտինշայի
• 1987 - «Ինդուլիսը և Արիյան» Ռայնիսի
• 1989 - «Տրինի մեղքերը» Ռուդոլֆ Բլաումանիսի
• 1989 - «Տեսակցությունները» Պյոտր Նադաշայի
• 1992 - «Կանդիդա» Ջորջ Բերնառդ Շոույի
• 1995 - «Սիդ» Պյեր Կորնելի
• 1996 - «Ոչ մի բանից՝ շատ ձայն» Վիլյամ Շեքսպիրի

Երաժշտական թատրոն

• 1989 - «Homo Novus» Անդրեյ Յանսոնի և Անշլավ Էգլիտիսայի
• 1994 - «Մարիցա» Իմռե Կալմանի
• 1994 - «Из подслащённой бутылки» Ռուդոլֆ Բլաումանիսի պիեսով՝ Իմանտա Կալնընշան

Ժողովրդական օպերա

• 1991 - «Նորմ» Վինչենցո Բելլինիյի

Լիեպայական թատրոն

• 1993 - «Դերձակների օրերը՝ Սիլմաչաներում» Ռուդոլֆ Բլաումանիսի
• 1994 - «Փառավոր հունիսի մեկը» Ռիչարդ Շերիդանի
• 1995 - «Աբու-Գասսան» Կարլա Մարիյա ֆոն Ֆեբերայի
• 1995 - «Ջաննի Սկիկի» Ջակոմո Պուչինի
• 1995 - «Բուրժուականը՝ ասպետականության մեջ» Մոլեռի

Տիկնիկային թատրոն

• 1996 - «Թիլլի և շներով տղամարդու մասին պատմվածք» Անդրա Նեյբուրգի

Երիտասարդական թատրոնի դերասանական խումբը

• 1996 - «Ինգեբորգա» Կ․ Գեցի

Մի բեմադրության թատրոն

• 1989 - «Կանաչ բաժակ» Մ․ Զիվերտայի (Անդրիս Մալինշի հետ միասին)

Շյաուլյայական դրամայի թատրոն

• 1982 - «Քաղցր բեռ» Պոլ Պուտինշայի

Վրացսայի դրամայի թատրոն

• 1986 - «Դերձակների օրերը՝ Սիլմաչաներում» Ռուդոլֆ Բլաումանիսի