Վալենտինա Վագրինա

Վալենտինա Վագրինա
Ծնվել է	նոյեմբերի 3, 1906
Ծննդավայր	Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	1987
Մահվան վայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	դերասանուհի
Պարգևներ և մրցանակներ

Վալենտինա Գրիգորևնա Վագրինա (ռուս.՝ Валентина Григорьевна Вагрина, նոյեմբերի 3, 1906(1906-11-03), Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն - 1987, Մոսկվա, ԽՍՀՄ), թատրոնի և կինոյի դերասանուհի, ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստ։

Կենսագրություն

Վալենտինա Վագրինան ծնվել է 1906 թվականի նոյեմբերի 3-ին Մոսկվայում։ Շատ ողբերգական կյանք է ապրել․ «Վառ, ճշգրիտ, խելացի դերասանուհի է, շատ բան է տարել՝ բռնաճնշված ամուսնու համար պատիժ և ստեղծագործական զարգացման բուռն ժամանակ թատրոնից հեռացում և մոռացություն ծեր տարիքում և մահ կարիքի և անհայտության մեջ»^[1]։

Ամուսինը՝ «Սոյուզպրոմէքսպորտ»-ի նախագահ, ԽՍՀՄ ծանր արդյունաբերության ժողկոմի «Գլավխիմպլաստմասս»-ի ղեկավար Դավիթ Կոլմանովսկին էր (1896֊1937), ում հետ բնակվել են Արբատ 35 հասցեում՝ թատրոնի դիմաց։ Նույն տանը մեծացել է նաև ամուսնու զարմիկը՝ կոմպոզիտոր Էդուարդ Կոլմանովսկին։ Դավիթ Կոլմանովսկին 1937 թվականին ձերբակալվել է, գնդակահարվել 1937 թվականի նոյեմբերի 26-ին (թաղված է Դոնսկոյ գերեզմանատանը, արդարացվել հետմահու՝ 1989 թվականին)։

Ամուսնու հետ ձերբակալվել էր նաև Վալենտինա Գրիգորևնան՝ որպես նրա կին^[2]։

Աննա Մասսը, հիշելով այն ժամանակներում Վախթանգովի թատրոնում տիրող ջերմ ընկերական մթնոլորտի մասին, գրել է իր հուշերում․

Այս բոլոր տարիներին չհաջողվեց միայն պաշտպանել Վալենտինա Վագրինային՝ Վավոչկային, ինչպես նրան անվանում էին թատրոնում։ Երբ 1937 թվականին ձերբակալեցին, այնուհետև գնդակահարեցին նրա ամուսնուն՝ Առևտրային ներկայացուցչության խոշոր պաշտոնյային, նրան ևս ձերբակալեցին որպես «ժողովրդի թշնամու» կին։ Այդ տարիներին թատրոնն այդքան ամենազոր չէր, ինչպես նախկինում․ շատ ազդեցիկ երկրպագուներ հրաժեշտ տվեցին կյանքին Լյուբյանկայի տանջարաններում։ Սակայն այդուհանդերձ թատրոնը փորձում էր ազատել Վավոչկային։ «Դուրս եկան» հետաքննիչի վրա։ Վերջինս ասաց․ «Ազատ կարձակենք, եթե նա հրաժարվի ամուսնուց»․․․

Վավոչկան չհրաժարվեց ամուսնուց։ Նրան ուղարկեցին ճամբար։

1946 թվականին նրան ազատ արձակեցին։ Ինչպիսի ուրախություն տիրեց մեր տանը՝ թատրոնում․

— Վավոչկան է վերադարձել։

Նա վերադարձավ թոշնած, ծերացած, նրա նախկին լեգենդար գեղեցկության մասին կարելի էր միայն գուշակել։ Մոսկվայում նրան չգրանցեցին, բնակվելու ոչ մի տեղ էլ չուներ։ Սակայն թատրոնն իրեն հավատարիմ մնաց․ հասավ գրանցման, Շիխմատովներն իրենց տանը նրան սենյակ տրամադրեցին։ Նրան ընդունեցին թատերախումբ և միանգամից դեր տվեցին՝ Ջեսսին Կոնստանտին Սիմոնովի «Ռուսական հարց» ներկայացման մեջ։ Փորձերին, փոքր-ինչ խորամանկելով, բուռն համոզում էին, որ նրա մոտ ստացվում է «հազար անգամ ավելի լավ», քան Սերովայի մոտ Լենկոմում»։ Պրեմիերայից հետո աղմկոտ շնորհավորեցին, իսկ որոշ ժամանակ անց նրա խաղի վերաբերյալ մամուլի գովասանքի խոսքերն էին միմյանց պատմում։ Թեև հենց իրենք էլ կազմակերպում էին այդ կարծիքները^[3]։

1950-ական թվականներին՝ «խրուշչովյան ձնհալի» ժամանակ, նրան ազատ արձակեցին, սակայն նրա դերասանական կարիերան արդեն չհաջողեց, ստեղծագործական լավագույն տարիներն անվերադարձ գնացին^[4]։

Որոշ տվյալներով նա ամուսնացավ նկարիչ Նիկոլայ Օսենևի հետ (1909֊1983), ում կտավները նրա մահից հետո փոխանցել է Ռուսաստանի մշակույթի ֆոնդ․

Ֆոնդի ամենաառաջին նվիրատուն Վախթանգովի թատրոնի դերասանուհի Վալենտինա Վագրինան էր։ Լինելով ճամբարներում՝ նա մինչև կյանքի վերջը պահպանում էր կյանքի հանդեպ իր բացառապես պայծառ հավատը։ Եվ նրան դրանում օգնում էր ամուսինը՝ հրաշալի նկարիչ Նիկոլայ Օսենևը։ Երբ նա հեռացավ կյանքից, Վալենտինան Օսենևի աշխատանքների հավաքածուն փոխանցեց ֆոնդին։ Այժմ դրանք զարդարում են Պենզայի պատկերասրահը^[5]։

Վալենտինա Վագրինան մահացել է 1987 թվականի Մոսկվայում։

Ընտանիք

Զարմիկներն են գրող Զախար Խացրևինը, ինժեներ Նաում Ռոգովինը, տեսաբան-ֆիզիկոս Յուրի Կագանը, գիտնական-քիմիկոս Զախար Ռոգովինը, տեխնիկական գիտությունների դոկտոր, ավտոմատիկայի, կիբեռնետիկայի և հաշվողական տեխնիկայի բնագավառում գիտնական Բորիս Կագանը^[6]։

Զարմուհին գրող Ելենա Ռժևսկայան է։

Կարիերա

Դերերը թատրոնում


Տարի	Հեղինակ	Ռեժիսոր	Ներկայացում	Դեր
1925	Լիդիա Սեյֆուլինա	Ալեքսեյ Պոպով	Վիրինեա	գյուղի աղջիկներից մեկը
1932	Ուիլյամ Շեքսպիր	Նիկոլայ Ակիմով	Համլետ	Օֆելյա
1934	Օնորե դը Բալզակ	Ալեքսանդր Կոզլովսկի, Բորիս Շչուկին	Մարդկային կատակերգություն	կոմսուհի
1947	Կոնստանտին Սիմոնով	Իոսիֆ Ռապոպորտ	Ռուսական հարց	Ջեսսի

Ֆիլմագրություն


Տարի	Ֆիլմ
1934	Երազողները

Ծանոթագրություններ

↑ «Practical science - Что, Где, Когда? - Страницы мировой истории». www.sci.aha.ru. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 4-ին.
↑ «Wayback Machine». 2009 թ․ հուլիսի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 4-ին.
↑ Анна Масс. Вахтанговцы, старшее поколение
↑ «Арбат. Один километр Москвы». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 4-ին.
↑ Катальский ключ
↑ Татьяна Вирта «Моя свекровь Рахиль, отец и другие...»

Արտաքին հղումներ

Վալենտինա Վագրինայի մասին Վախթանգովի անվան թատրոնի կայքում Արխիվացված 2018-07-15 Wayback Machine

[1] «Practical science - Что, Где, Когда? - Страницы мировой истории». www.sci.aha.ru. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 4-ին.

[2] «Wayback Machine». 2009 թ․ հուլիսի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 4-ին.

[3] Анна Масс. Вахтанговцы, старшее поколение

[4] «Арбат. Один километр Москвы». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 4-ին.

[5] Катальский ключ

[6] Татьяна Вирта «Моя свекровь Рахиль, отец и другие...»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]