Կալիումի պերմանգանատ

Կալիումի պերմանգանատ (եռաչափ պատկեր)

Կալիումի պերմանգանատը (կալիումի գերմանգանատը, լատին․՝ Kalii permanganas) գերմանգանական թթվի կալիումական աղ է: Քիմիական բանաձևն է KMnO₄։ Մուգ մանուշակագույն (համարյա սև), մետաղական փայլով բյուրեղ է, խտությունը՝ 2703 կգ/մ³: 100 գ ջրում 20°C-ում լուծվում է 6,4 գ: Լուծվում է նաև մեթանոլում, քացախաթթվում և ացետոնում: 240°C-ում առանց հալվելու քայքայվում է՝ անջատելով թթվածին:

Քիմիական հատկություններ

Ուժեղ օքսիդիչ է. թթվային միջավայրում Mn(VII) վերականգնվում է Mn(II), իսկ հիմնայինում՝ Mn(IV), ալկալիականում՝ Mn(VI)․

• Թթվային միջավայրում՝

2KMnO₄ + 5K₂SO₃ + 2H₂SO₄ → 6K₂SO₄ + 2MnSO₄ + 3H₂O

• Հիմնային միջավայրում՝

2KMnO₄ + 3K₂SO₃ + H₂O → 3K₂SO₄ + MnO₂ + 2KOH

• Ալկալիական միջավայրում՝

2KMnO₄ + K₂SO₃ + 2KOH → K₂SO₄ + K₂MnO₄ + H₂O

• * Ալկալիական միջավայրում ցածր ջերմաստիճանի դեպքում՝

KMnO₄ + K₂SO₃ + 2KOH → K₂SO₄ + K₃MnO₄ + H_{2Ենթատողային տեքստ}O

Խիտ H₂SO₄-ով և օրգանական որոշ նյութերով (օրինակ, գլիցերինով) մշակելիս պայթում է, սակայն, զգուշորեն միացնելիս սառը թթվին, ռեակցում է՝ առաջացնելով անկայուն մանգանի (VII) օքսիդ.

2KMnO₄ + H₂SO₄ → 2KHSO₄ + Mn₂O₇ + H₂O

Ստացումը

Ստացվում է քիմիական և էլեկրաքիմիական մանգանի միացությունների օքսիդացման հետրանքով․

2MnO₂ + 3Cl₂ + 8KOH → 2KMnO₄ + 6KCl + 4H₂O 2K₂MnO₄ + Cl₂ → 2KMnO₄ + 2KCl 3K₂MnO₄ + 2H₂O → 2KMnO₄ + MnO₂ + 4KOH 2K₂MnO₄ + 2H₂O → 2KMnO₄ + H₂ ↑ +2KOH

Վերջին ռեակցիան տեղի է ունենում խիտ կալիումի մանգանատի էլեկտրոլիզի ընթացքում։

Կիրառություն

Կիրառվում է օրգանական սինթեզում որպես օքսիդիչ, ինչպես նաև բժշկության և անասնաբուժության մեջ:

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։