Սպա-Ֆրանկոշարմ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սպա-Ֆրանկոշարմ
Բելգիա Circuit de Spa-Francorchamps
Տեղակայում Սպա, Բելգիա
Աշխարհագրական կոորդինատները 50°26′14″ հս․ լ. 5°58′17″ ավ. ե.HGЯO
Հիմնական իրադարձությունները F1, FIA WEC, GP2, F3, WTCC, DTM, F3000, 24 ժամյա Սպա
Շրջանի երկարությունը 7,004 км
Շրջադարձերը 21
Շրջանի ռեկորդը
в ընթացիկ
կոնֆիգուրացիա
1:45,994
Ֆինլանդիա Кими Райкконен
ԻտալիաFerrari (2007)
Ֆորմուլ 1-ի համաշխարհային առաջնության վիճակագրությունը
Առաջին Գրան-Պրի Կաղապար:Ф1 ГПК
Վերջին Գրան-Պրի Կաղապար:Ф1 ГПК
Անցկացված Գրան-Պրի 47
Վազքուղու վրա ամենաշատ հաղթանակները Գրան-Պրիում
մրցարշավորդ Գերմանիա Միխայել Շումախերը (6)
Խումբ Միացյալ Թագավորություն McLaren (12)
Портал Формула-1

Սպա-Ֆրանկոշարմ վազքուղի՝ մրցավազքի վազքուղի Բելգիայում։ Հանդիսանում է ամենահայտնի օղակաձև վազքուղիներից մեկը։ Շատ մրցարշավորդներ և երկրպագուներ Սպա-Ֆրանկոշարմն անվանում են ամենահետաքրքիր վազքուղին աշխարհում։ Յուրահատուկ տարածում ունեն անգլ.՝ Eau Rouge, (ֆր.՝ Raidillon de l'Eau Rouge -«Կարմիր ջուր» շրջադարձեր), շրջադարձերի խումբը։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Конфигурация трассы в сравнении с современной

Վազքուղու նախնական կոնֆիգուրացիան օգտագործում էր բելգիական քաղաքների ընդհանուր ճանապարհները։ Այդ կոնֆիգուրացիայի երկարությունը իր հետագծի տեսքով հիշեցնում է եռյանկյունի, և կազմում է 15 կմ։ 1921 թ.-ից վազքուղում անցկացվում են նաև մոտոցիկլետային մրցավազքեր, իսկ 1925 թ.-ին անցկացվեց Բելգիայի առաջին Գրան-Պրին։

Վազքուղին ստացվել էր շատ արագընթաց, այնուամենայնիվ, ավելի բարձր միջին արագության հասնելու համար Ancienne Douane դանդաղ շրջադարձը փոխարինվել է ուղիղ վերելքի՝ ավնվավելով Raidillon: Այս տեսքով վազքուղին ընդունել է Բելգիայի Ֆորմուլա 1-ի բոլոր Գրան-Պրիները մինչև 1970 թ.-ները։ Այնուամենայնիվ, շատ արագընթաց և տարածություն ունեցող վազքուղին դադարեց բավարարել անվտանգության կանոններին։ 1966 թ-ի Բելգիայի Գրան-Պրիին Ջեկ Ստյուարդը իր BRM-ով ենթարկվել էր շատ վտանգավոր ավտովթարի՝ բախվելով գյուղական տան վրա և ստացել ձեռքի և կողոսկրերի կոտրվածքներ։ Բայց ամենասարսափելի ավտովթարը տեղի է ունեցել 1973 թ-ին 24 ժամյա մրցավազքի ժամանակ, երբ մահացել են 3 մրցարշավորդ։

1972 թ.-ին Սպայի վազքուղին հայտարարվեց ոչ համապատասխան անվտանգության կանոններին և Գրան-Պրին տեղափոխվեց անգլ.՝ Nivelles-Baulers ավտոդրոմ, ոչ հեռու Բրյուսելից, իսկ հետո Զոլդեր ավտոդրոմ։ Այդ ընթացքում Սպա-Ֆրանկոշարմ վազքուղին ենթարկվել է նշանակալից վերակառուցումների։ Շրջագիծը կրճատվել է 7 կմ։ Այնուամենայնիվ, ի տարբերություն Նյուրբուրգրինգի վազքուղու Սպան պահպանել է իր առանձնահատկությունները։ Այն շարունակում է մնալ սրընթաց վազքուղին արագ շրջադարձերով և մեծ վայրէջքներով, որտեղ ձանձրալի մրցավազքերը բացառություն են։ Բացի դա ավտոդրոմում հաճախակի են անձրևային մրցավազքերը Արդենների անկախատեսելի եղանակի պատճառով։

1983 թ.-ին ընդմիջումից հետո Սպայի վազքուղում տեղի է ունեցել Բելգիայի Գրան-Պրին։ Դրանից հետո, ընդմիջումներով 1984 թ.-ին (այն տեղի է ունեցել Զոլդեր ավտոդրոմ), 2003 թ.-ին և 2006 թ.-ին (պրոբլեմները կապված ծխախոտի գովազդի հետ) Բելգիայի Գրան-Պրին անփոփոխ անցկացվում է այս վազքուղում։

Կոնֆիգուրացիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վազքուղու կոնֆիգուրացիան, որտեղ իրականացվել են Ֆորմուլա 1-ի Գրան-Պրիները, ենթարկվել է մեկ խոշոր փոփոխության, երբ 1983 թ.-ին Բելգիայի Գրան-Պրիի երկարությունը կրճատվել է ավելի քան 2 անգամ և մի քանի ոչ խոշոր փոփոխությունների։

Մեկնարկումը Երկարությունը (մ) Գրան-Պրի Շրջանի ռեկորդի որակավորումը
Մրցավազքում շրջանի ռեկորդը
1950 14 120 7 (1950-1956) 4’09.8 (1956, Хуан-Мануэль Фанхио)
4’14.7 (1956, Стирлинг Мосс)
1958 14 100 11 (1958, 1960-1968, 1970) 3’28.0 (1970, Джон Сертис)
3’27.4 (1970, Крис Эймон)
1983 6 949 2 (1983, 1985) 1’55.306 (1985, Ален Прост)
2’01.730 (1985, Ален Прост)
1986 6 940 6 (1986-1991) 1’47.811 (1991, Айртон Сенна)
1’55.087 (1990, Ален Прост)
1992 6 974 3 (1992, 1993, 1995) 1’47.571 (1993, Ален Прост)
1’51.095 (1993, Ален Прост)
1994 7 001 1 (1994) 2’21.163 (1994, Рубенс Баррикелло)
1’57.117 (1994, Дэймон Хилл)
1996 6 968 6 (1996-2001) 1’49.450 (1997, Жак Вильнёв)
1’49.758 (2001, Михаэль Шумахер)
2002 6 963 1 (2002) 1’43.726 (2002, Михаэль Шумахер)
1’47.176 (2002, Михаэль Шумахер)
2004 6 976 2 (2004-2005) 1’46.391 (2005, Хуан-Пабло Монтойя)
1’45.108 (2004, Кими Райкконен)
2007 7 004 2 (2007, 2008) 1’45.994 (2007, Кими Райкконен)
1’47.930 (2008, Кими Райкконен)

Հղումենր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]