Jump to content

Նաջիբ Ռազակ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նաջիբ Ռազակ
 
Կուսակցություն՝ United Malays National Organisation?[1]
Կրթություն՝ Նոթինգհեմի համալսարան, Մալվերն քոլեջ և Kian Kok Middle School?
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ
Դավանանք իսլամ
Ծննդյան օր հուլիսի 23, 1953(1953-07-23)[2][3][4] (71 տարեկան)
Ծննդավայր Kuala Lipis, Մալայզիա
Քաղաքացիություն  Մալայզիա
Ի ծնե անուն մալայերեն՝ Mohammad Najib bin Abdul Razak
Հայր Abdul Razak Hussein?
Մայր Rahah Noah?
Ամուսին Rosmah Mansor?
Զավակներ Mohd Nazifuddin Najib?, Nizar Najib?, Nooryana Najwa Najib?, Puteri Norlisa Najib? և Norashman Najib?
 
Կայք՝ najibrazak.com
 
Ինքնագիր Изображение автографа

Նաջիբ Ռազակ (մալայերեն՝ Najib Razak, հուլիսի 23, 1953(1953-07-23)[2][3][4], Kuala Lipis, Մալայզիա), Մալայզիայի վարչապետը 2009 թվականի ապրիլի 3-ից մինչև 2018 թվականի մայիսի 10-ը։

Մահաթիր Մոհամադը, որը 2018 թվականի մայիսյան ընտրություններից հետո վարչապետի պաշտոնում փոխարինել է Նաջիբ Ռազակին, խոստացել է հետաքննել «1MDB» հիմնադրամում կատարված յուրացումները[5]։ 2018 թվականի մայիսի 12-ին Մալայզիայի իշխանություններն արգելել են Նաջիբին լքել երկիրը[6], իսկ հուլիսի 3-ին նա ձերբակալվել է կոռուպցիայի կասկածանքով[7]։

2020 թվականի հուլիսի 28-ին նա մեղավոր է ճանաչվել յոթ մեղադրանքով՝ իշխանության չարաշահում, վստահության չարաշահման երեք դրվագ և փողերի լվացման երեք դրվագ[8][9][10][11][12]։

Քննադատություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շ. Ալթանտույայի Գործը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2002 թվականին՝ Նաջիբի պաշտպանության նախարար եղած ժամանակ, ֆրանսիական դատարանները հետաքննություն են անցկացրել Մալայզիայի պաշտպանության նախարարության կողմից երկու տեսակի սուզանավ գնելու և կոռուպցիայի մեղադրանքների վերաբերյալ։ Նշվել է, որ Նաջիբի օգնական Աբդուլ Ռազակ Բագինդան «միջնորդադրամներ» է ստացել ֆրանսիական սուզանավերի արտադրող «DCNS» ընկերությունից[13]։ Մոնղոլուհի Շարիյբուուգիյն Ալթանտույան, որին վարձել է ֆրանսիացի թարգմանչը սուզանավերի գնումը հեշտացնելու համար, և Բագինդայի տիրուհին հետագայում փորձել է շանտաժի ենթարկել Բագինդային՝ 500,000 դոլար փոխհատուցում ստանալու համար, և հետագայում սպանվել։ Նաջիբում 2 ոստիկան, որոնք թիկնապահներ են եղել, մեղադրվել և դատապարտվել[14][15]։

Ազգային անվտանգության խորհրդի 2015 թվականի գործունեության մասին օրենքի նախագիծ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականի դեկտեմբերին Ազգային անվտանգության խորհրդի օրինագիծը խորհրդարանում ընդունվել է վեցժամյա մարաթոնից հետո։ Օրինագիծը Մալայզիայի վարչապետին տվել է աննախադեպ լիազորություններ, ինչպիսիք են՝ որոշելու, թե որն է անվտանգության խնդիրը, ինչպես նաև Մալայզիայի ցանկացած հատված դիտարկել որպես անվտանգության գոտի[16]։ Տարածքում իշխանությունները կարող են ձերբակալություններ, խուզարկություններ կատարել կամ առգրավել գույքը առանց երաշխիքի։ Օրինագիծը քննադատության է ենթարկվել իրավապաշտպան խմբերի կողմից՝ որպես կառավարության կողմից չարաշահումների պատճառ[17]։ Մալայզիայի փաստաբանների Կոլեգիան այն անվանել է «Կռունկ դեպի ավտորիտար կառավարություն»[18]։ Կառավարությունը հավանություն է տվել օրինագծին, և կաբինետի նախարար Շահիդան Կասիմը հայտարարել է, որ դաշնային սահմանադրության համաձայն՝ օրենքն անհրաժեշտ է ավելի լավ համակարգում և միատեսակ արձագանք ապահովելու համար, եթե երկիրը բախվի անվտանգության սպառնալիքների, և որ օրենքը չի հակասում մարդու հիմնական երաշխավորված իրավունքներին[19]։

Կոռուպցիայի մեղադրանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նա կորցրել է իշխանությունը 2018 թվականի ընտրությունների արդյունքում։ 2018 թվականի հուլիսի 3-ին ձերբակալվել է կոռուպցիոն սկանդալի գործով հետաքննության ընթացքում[20][21][22][23]։ Հաջորդ օրը նրան պաշտոնական մեղադրանքներ է առաջադրվել վստահության հանցավոր չարաշահման և իշխանությունը չարաշահելու համար։ Նաջիբը ազատ է արձակվել 250 հազար ԱՄՆ դոլարին համարժեք գրավի դիմաց[24][25]։ 2019 թվականի ապրիլի 3-ին սկսվել է նախկին վարչապետի դատավարությունը, որը մեղադրվել է «1MDB» ներդրումային հիմնադրամից 700 միլիոն դոլար գողանալու մեջ[26][27]։

2020 թվականի հուլիսի 28-ին նա մեղավոր է ճանաչվել մեղադրանքի յոթ կետերով՝ իշխանության չարաշահում, վստահության չարաշահման երեք դրվագ և փողերի լվացման երեք դրվագ և դատապարտվել 12 տարվա ազատազրկման[28][29]։

Հարկերից խուսափել

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի հուլիսի 22-ին Մալայզիայի Գերագույն դատարանը պարտավորեցրել է Նաջիբին վճարել հարկերը, ինչպես նաև տուգանքները 1,69 միլիարդ ռինգգիթ (397 միլիոն դոլար) ընդհանուր գումարի չափսվ[30][31]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 https://www.workwithdata.com/person/najib-tun-razak-1953
  2. 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  5. «1MDB poses fresh threat to Najib». Free Malaysia Today. 2018 թ․ մայիսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 13-ին.
  6. «Former Malaysia PM Najib Razak banned from leaving country». BBC News. 2018 թ․ մայիսի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 14-ին.
  7. Hermes Auto (2018 թ․ հուլիսի 3). «Ex-Malaysian PM Najib arrested by anti-graft agency». www.straitstimes.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունիսի 13-ին.
  8. «Najib Razak: Malaysian ex-PM gets 12-year jail term in 1MDB corruption trial». BBC News. 2020 թ․ հուլիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 9-ին.
  9. Deutsche Welle (www.dw.com). «Malaysia ex-PM Najib Razak gets 12 years jail for 1MDB graft trial DW 28.07.2020» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  10. hermesauto (2020 թ․ հուլիսի 28). «Ex-Malaysian PM Najib gets 12 years' jail in 1MDB-linked graft trial». The Straits Times (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  11. The Jakarta Post. «Malaysia's Najib convicted on all charges in first 1MDB graft case». The Jakarta Post (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  12. «Former Malaysia PM Najib Razak sentenced to 12 years in jail following guilty verdict in 1MDB trial». CNA (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)
  13. admin, Aliran (2013 թ․ հունվարի 14). «Malaysian PM caught up in murder, bribery scandal». Aliran (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.
  14. «Malaysia denies corruption allegations in French submarine sale». Reuters (անգլերեն). 2012 թ․ հունիսի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  15. «Malaysian prime minister faces new allegations over submarine». web.archive.org. 2012 թ․ դեկտեմբերի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 7-ին. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)
  16. «Two alarm bells for Malaysians». Yahoo News (անգլերեն). 2015 թ․ դեկտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  17. Ramzy, Austin (2015 թ․ դեկտեմբերի 3). «Malaysian Security Law Invites Government Abuses, Rights Groups Say». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). 0362-4331. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ հունիսի 7-ին.
  18. «The National Security Council Bill 2015 is a Lurch Towards an Authoritarian Government». www.malaysianbar.org.my. 2015 թ․ դեկտեմբերի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  19. «Malaysia defends passing of controversial security bill». Channelnewsasia. 2015 թ․ դեկտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 31-ին. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)
  20. Beech, Hannah (2018 թ․ հուլիսի 3). «Malaysia's Ex-Leader, Najib Razak, Is Charged in Corruption Inquiry». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  21. «Former Malaysian PM Najib arrested in $4.5bn 1MDB probe». The Guardian (անգլերեն). 2018 թ․ հուլիսի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 3-ին.
  22. «Former Malaysian PM Najib Razak arrested, to be charged on Wednesday over 1MDB scandal». CNA (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  23. «Najib arrested by MACC (Updated)». www.thesundaily.my (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  24. «Malaysia's ex-PM Najib charged with corruption over 1MDB». BBC (անգլերեն). 2018 թ․ հուլիսի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 4-ին.
  25. «Najib charged with CBT, abuse of power». Borneo Post Online (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  26. «Бывший премьер-министр Малайзии предстал перед судом». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 7-ին.
  27. «Najib's day in court for SRC trial». The Edge Markets. 2019 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  28. «Экс-премьер Малайзии признан виновным по делу о хищении $9,8 млн из госфонда развития». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 29-ին.
  29. «В Малайзии суд приговорил экс-премьера к 12 годам тюрьмы». Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  30. DANIAL DZULKIFLY (2020 թ․ հուլիսի 22). «High Court allows IRB to collect RM1.69b in tax arrears from former PM Najib». Malay Mail (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  31. Timothy Achariam / theedgemarkets com July 20, 2020 17:54 Pm +08 (2020 թ․ հուլիսի 20). «Najib's RM1.69b tax suit: Court to give its decision on IRB's bid for summary judgment on July 22». The Edge Markets. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]