Նաջիբ Ռազակ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նաջիբ Ռազակ
 
Կուսակցություն՝ United Malays National Organisation?
Կրթություն՝ Նոթինգհեմի համալսարան, Մալվերն քոլեջ և Kian Kok Middle School?
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ
Դավանանք իսլամ
Ծննդյան օր հուլիսի 23, 1953(1953-07-23)[1][2][3] (70 տարեկան)
Ծննդավայր Kuala Lipis, Մալայզիա
Քաղաքացիություն  Մալայզիա
Ի ծնե անուն մալայերեն՝ Mohammad Najib bin Abdul Razak
Հայր Abdul Razak Hussein?
Մայր Rahah Noah?
Ամուսին Rosmah Mansor?
Զավակներ Mohd Nazifuddin Najib?, Nizar Najib?, Nooryana Najwa Najib?, Puteri Norlisa Najib? և Norashman Najib?
 
Կայք՝ najibrazak.com
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ

Նաջիբ Ռազակ (մալայերեն՝ Najib Razak, հուլիսի 23, 1953(1953-07-23)[1][2][3], Kuala Lipis, Մալայզիա), Մալայզիայի վարչապետը 2009 թվականի ապրիլի 3-ից մինչև 2018 թվականի մայիսի 10-ը։

Մահաթիր Մոհամադը, որը 2018 թվականի մայիսյան ընտրություններից հետո վարչապետի պաշտոնում փոխարինել է Նաջիբ Ռազակին, խոստացել է հետաքննել «1MDB» հիմնադրամում կատարված յուրացումները[5]։ 2018 թվականի մայիսի 12-ին Մալայզիայի իշխանություններն արգելել են Նաջիբին լքել երկիրը[6], իսկ հուլիսի 3-ին նա ձերբակալվել է կոռուպցիայի կասկածանքով[7]։

2020 թվականի հուլիսի 28-ին նա մեղավոր է ճանաչվել յոթ մեղադրանքով՝ իշխանության չարաշահում, վստահության չարաշահման երեք դրվագ և փողերի լվացման երեք դրվագ[8][9][10][11][12]։

Քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շ. Ալթանտույայի Գործը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2002 թվականին՝ Նաջիբի պաշտպանության նախարար եղած ժամանակ, ֆրանսիական դատարանները հետաքննություն են անցկացրել Մալայզիայի պաշտպանության նախարարության կողմից երկու տեսակի սուզանավ գնելու և կոռուպցիայի մեղադրանքների վերաբերյալ։ Նշվել է, որ Նաջիբի օգնական Աբդուլ Ռազակ Բագինդան «միջնորդադրամներ» է ստացել ֆրանսիական սուզանավերի արտադրող «DCNS» ընկերությունից[13]։ Մոնղոլուհի Շարիյբուուգիյն Ալթանտույան, որին վարձել է ֆրանսիացի թարգմանչը սուզանավերի գնումը հեշտացնելու համար, և Բագինդայի տիրուհին հետագայում փորձել է շանտաժի ենթարկել Բագինդային՝ 500,000 դոլար փոխհատուցում ստանալու համար, և հետագայում սպանվել։ Նաջիբում 2 ոստիկան, որոնք թիկնապահներ են եղել, մեղադրվել և դատապարտվել[14][15]։

Ազգային անվտանգության խորհրդի 2015 թվականի գործունեության մասին օրենքի նախագիծ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականի դեկտեմբերին Ազգային անվտանգության խորհրդի օրինագիծը խորհրդարանում ընդունվել է վեցժամյա մարաթոնից հետո։ Օրինագիծը Մալայզիայի վարչապետին տվել է աննախադեպ լիազորություններ, ինչպիսիք են՝ որոշելու, թե որն է անվտանգության խնդիրը, ինչպես նաև Մալայզիայի ցանկացած հատված դիտարկել որպես անվտանգության գոտի[16]։ Տարածքում իշխանությունները կարող են ձերբակալություններ, խուզարկություններ կատարել կամ առգրավել գույքը առանց երաշխիքի։ Օրինագիծը քննադատության է ենթարկվել իրավապաշտպան խմբերի կողմից՝ որպես կառավարության կողմից չարաշահումների պատճառ[17]։ Մալայզիայի փաստաբանների Կոլեգիան այն անվանել է «Կռունկ դեպի ավտորիտար կառավարություն»[18]։ Կառավարությունը հավանություն է տվել օրինագծին, և կաբինետի նախարար Շահիդան Կասիմը հայտարարել է, որ դաշնային սահմանադրության համաձայն՝ օրենքն անհրաժեշտ է ավելի լավ համակարգում և միատեսակ արձագանք ապահովելու համար, եթե երկիրը բախվի անվտանգության սպառնալիքների, և որ օրենքը չի հակասում մարդու հիմնական երաշխավորված իրավունքներին[19]։

Կոռուպցիայի մեղադրանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նա կորցրել է իշխանությունը 2018 թվականի ընտրությունների արդյունքում։ 2018 թվականի հուլիսի 3-ին ձերբակալվել է կոռուպցիոն սկանդալի գործով հետաքննության ընթացքում[20][21][22][23]։ Հաջորդ օրը նրան պաշտոնական մեղադրանքներ է առաջադրվել վստահության հանցավոր չարաշահման և իշխանությունը չարաշահելու համար։ Նաջիբը ազատ է արձակվել 250 հազար ԱՄՆ դոլարին համարժեք գրավի դիմաց[24][25]։ 2019 թվականի ապրիլի 3-ին սկսվել է նախկին վարչապետի դատավարությունը, որը մեղադրվել է «1MDB» ներդրումային հիմնադրամից 700 միլիոն դոլար գողանալու մեջ[26][27]։

2020 թվականի հուլիսի 28-ին նա մեղավոր է ճանաչվել մեղադրանքի յոթ կետերով՝ իշխանության չարաշահում, վստահության չարաշահման երեք դրվագ և փողերի լվացման երեք դրվագ և դատապարտվել 12 տարվա ազատազրկման[28][29]։

Հարկերից խուսափել[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի հուլիսի 22-ին Մալայզիայի Գերագույն դատարանը պարտավորեցրել է Նաջիբին վճարել հարկերը, ինչպես նաև տուգանքները 1,69 միլիարդ ռինգգիթ (397 միլիոն դոլար) ընդհանուր գումարի չափսվ[30][31]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/201802/t20180228_328136.html (չին.)中华人民共和国教育部.
  5. «1MDB poses fresh threat to Najib». Free Malaysia Today. 2018 թ․ մայիսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 13-ին.
  6. «Former Malaysia PM Najib Razak banned from leaving country». BBC News. 2018 թ․ մայիսի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 14-ին.
  7. Hermes Auto (2018 թ․ հուլիսի 3). «Ex-Malaysian PM Najib arrested by anti-graft agency». www.straitstimes.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունիսի 13-ին.
  8. «Najib Razak: Malaysian ex-PM gets 12-year jail term in 1MDB corruption trial». BBC News. 2020 թ․ հուլիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 9-ին.
  9. Deutsche Welle (www.dw.com). «Malaysia ex-PM Najib Razak gets 12 years jail for 1MDB graft trial DW 28.07.2020» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  10. hermesauto (2020 թ․ հուլիսի 28). «Ex-Malaysian PM Najib gets 12 years' jail in 1MDB-linked graft trial». The Straits Times (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  11. The Jakarta Post. «Malaysia's Najib convicted on all charges in first 1MDB graft case». The Jakarta Post (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  12. «Former Malaysia PM Najib Razak sentenced to 12 years in jail following guilty verdict in 1MDB trial». CNA (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  13. admin, Aliran (2013 թ․ հունվարի 14). «Malaysian PM caught up in murder, bribery scandal». Aliran (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.
  14. «Malaysia denies corruption allegations in French submarine sale». Reuters (անգլերեն). 2012 թ․ հունիսի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  15. «Malaysian prime minister faces new allegations over submarine». web.archive.org. 2012 թ․ դեկտեմբերի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 20.{{cite web}}: CS1 սպաս․ unfit URL (link)
  16. «Two alarm bells for Malaysians». Yahoo News (անգլերեն). 2015 թ․ դեկտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  17. Ramzy, Austin (2015 թ․ դեկտեմբերի 3). «Malaysian Security Law Invites Government Abuses, Rights Groups Say». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). 0362-4331. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ հունիսի 7-ին.
  18. «The National Security Council Bill 2015 is a Lurch Towards an Authoritarian Government». www.malaysianbar.org.my. 2015 թ․ դեկտեմբերի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  19. «Malaysia defends passing of controversial security bill». Channelnewsasia. 2015 թ․ դեկտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  20. Beech, Hannah (2018 թ․ հուլիսի 3). «Malaysia's Ex-Leader, Najib Razak, Is Charged in Corruption Inquiry». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  21. «Former Malaysian PM Najib arrested in $4.5bn 1MDB probe». The Guardian (անգլերեն). 2018 թ․ հուլիսի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 3-ին.
  22. «Former Malaysian PM Najib Razak arrested, to be charged on Wednesday over 1MDB scandal». CNA (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  23. «Najib arrested by MACC (Updated)». www.thesundaily.my (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  24. «Malaysia's ex-PM Najib charged with corruption over 1MDB». BBC (անգլերեն). 2018 թ․ հուլիսի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 4-ին.
  25. «Najib charged with CBT, abuse of power». Borneo Post Online (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  26. «Бывший премьер-министр Малайзии предстал перед судом». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 7-ին.
  27. «Najib's day in court for SRC trial». The Edge Markets. 2019 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 14-ին.
  28. «Экс-премьер Малайзии признан виновным по делу о хищении $9,8 млн из госфонда развития». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 29-ին.
  29. «В Малайзии суд приговорил экс-премьера к 12 годам тюрьмы». Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  30. DANIAL DZULKIFLY (2020 թ․ հուլիսի 22). «High Court allows IRB to collect RM1.69b in tax arrears from former PM Najib». Malay Mail (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  31. Timothy Achariam / theedgemarkets com July 20, 2020 17:54 Pm +08 (2020 թ․ հուլիսի 20). «Najib's RM1.69b tax suit: Court to give its decision on IRB's bid for summary judgment on July 22». The Edge Markets. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]