Մուրանյան ապակի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մուրանյան ոսկեզօծման տեխնիկայով, 1510

Մուրանյան ապակի, Վենետիկյան ապակի (իտալ.՝ Vetro di Murano, Vetro di Venezia), դեկորատիվ արվեստի պատմա-տարածաշրջանային բազմազանություն, ապակուց արտադրատեսակներ` պատրաստված հին տեխնոլոգիաներով, ստեղծված և ամենաբարձր տեխնիկական և գեղարվեստական մակարդակի հասած Մուրանո կղզում` Վենետիկի ծովածոցում։ Վենետիկյան ապակեգործները ավանդաբար օգտագործում են առավել պլաստիկ նատրիումի կրաքարի ապակին` հմտորեն Դեկոր արտադրատեսակները օգտագործելով տաք ձևավորման տարբեր տեխնիկաներով (նաև նկարչություն, ոսկեզօծում, փորագրություն և փորագրություն)։ Արտադրությունը կենտրոնացած է Վենետիկյան Մուրանո կղզում XIII դարից։ Մուրանոյի ապակին երկար պատմություն ունի, ինչպես նաև յուրահատուկ համբավ։ XV-XVI դարերում Մուրանո կղզին Եվրոպայում գեղարվեստական ապակե արդյունաբերության գլխավոր կենտրոնն էր։ Ավելի ուշ Մուրանոյի ապակեգործները դարձել են Եվրոպայի հայելիների լավագույն արտադրողները։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վենետիկյան ապակու պատմության առանցքային պահը 13-րդ դարն է։ Վենետիկում ապակին պատրաստել են նաև մինչ այդ, սակայն այն քիչ էր տարբերվում եվրոպական այլ երկրներում արտադրվող ապակուց։ Միջնադարում ապակյա իրերը, մասնավորապես անտառային ապակի կամ վալդգլասը։ Իտալիայի հյուսիսում հին հռոմեական տեխնոլոգիայով արհեստանոցներում պատրաստել են մուրինա (լատին․՝ murrina)։ Նման երփներանգ անոթների պատրաստման ամենահեշտ եղանակը տաք ապակե պատվածքի փաթաթումն է գունավոր ապակե փշրանքներով։ Այնուհետև ձեռք բերվում թափանցիկ ապակու մի բարակ մակերեսային շերտ և ավարտվում համաձուլված արտադրանքը։ Խճանկար օրինակը մնում է ներսում` պատերի միջև[1]։ Նույն կերպ ապակու շերտերի միջև մետաղական փայլաթիթեղից պատրաստված ասեղնագործ նկար են տեղադրում։ Բյուզանդիայում և արևմտաեվրոպական միջնադարում միջապակյան ոսկեզօծման տեխնիկայով պատրաստել են գավաթներ` դիմանկարային մեդալիոններով և հատակում տեղադրված մակագրություններով [2].:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Власов В. Г.. Муррина // Власов В. Г. Новый энциклопедический словарь изобразительного искусства. В 10 т. — СПб.: Азбука-Классика. — Т. V, 2006. — С. 723
  2. Качалов, 1959, էջ 100—101
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մուրանյան ապակի» հոդվածին։