ՀԽՍՀ նախագծային և կոնստրուպտորական հիմնարկներ
![]() |
Այս հոդվածը կարող է չհամապատասխանել Վիքիպեդիայի ընդհանուր նշանակալիության ուղեցույցին: Խնդրում ենք օգնել նշանակալիությունը վավերացնել՝ ստույգ, երկրորդական աղբյուրներ ավելացնելով առարկայի մասին: Եթե նշանակալիությունը չվավերացվի, հնարավոր է, որ ձուլվի կամ ջնջվի: |
Նախագծային և կոնստուպտորական հիմնարկներ՝ ՀԽՍՀ–ում ժողովրդական տնտեսության բոլոր բնագավառների համար նախագծային և կոնստրուկտորական աշխատանքներ են կատարվում հանրապետության տեղական ու միութենական ենթակայության նախագծային և կոնստրուկտորական կազմակերպություններում։ ՀԽՍՀ պետշինի «Հայպետնախագիծ» ինստիտուտում մշակվում են հանրապետության քաղաքների (Երևանից բացի), շրջկենտրոնների, բանավանների գլխավոր հատակագծեր, կառուցապատման, զանգվածային շինարարության, կարևորագույն շենքերի և համալիրների նախագծեր։
«Հայարդնախագիծ»
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ՀԽՍՀ–ում արդիական ձեռնարկությունների և քաղաքացիական օբյեկտների նախագծման առաջատար հիմնարկներից է ՀԽՍՀ պետշինի «Հայարդնախագիծ» պետական տերիտորիալ նախագծային ինստիտուտը, որի հիմնական խնդիրն է հանրապետության արդիական նոր ձեռնարկությունների նախագծումը, դրանց վերակառուցումն ու ընդլայնումը։
Մշակվում են նաև քաղաքացիական բարդ շենքերի նախագծեր։
ՀԽՍՀ պետագրոարդի համակարգում գործող «Հայպետգյուղնախագիծ» ինստիտուտը զբաղվում է ագրոարդիական համալիրների, կաթնաանասնապահական ֆերմաների, ջերմատների, նոր բնակավայրերի, հանրապետության գյուղերում անհատական բնակելի տների և կուլտուրկենցաղային օբյեկտների նախագծմամբ։
- «Հայպետհողշիննախագիծր»
ՀԽՍՀ պետագրոարդի կազմում գործող մյուս ինստիտուտը՝ «Հայպետհողշիննախագիծր», կատարում է ՀԽՍՀ կոլտնտեսությունների, խորհրդային տնտեսությունների և պետական մյուս ձեռնարկությունների միջտնտեսային և ներտնտեսային հողաշինարարությունը ցանքաշրջանառությունների կիրառմամբ, հհղերի արդյունավետ օգտագործման և գյուղատնտեսական արտադրության առանձին ճյուղերի հեռանկարային զարգացման գլխավոր սխեմաների մշակում։
- «Հայպետագրոնախագիծ»
ՀԽՍՀ պետագրոարդի «Հայպետագրոնախագիծ» ինստիտուտը կատարում է գյուղական բնակավայրերի, կոլտնտեսությունների, խորհրդային տնտեսությունների և գյուղատնտեսական այլ օբյեկտների հատակագծման և կառուցապատման նախագծերի մշակում, արտադրական, վարչական, կուլտուր–կենցաղային և այլ կառույցների նախագծում, ՀԽՍՀ պետագրոարդի օբյեկտների զարգացման հեռանկարային պլանների մշակում։
- «Համջրնախագիծ»
ՀԽՍՀ–ում ջրամբարների, պոմպակայանների, ոռոգման և չորացման համակարգերի, ոռոգվող նոր զանգվածներում կառուցվելիք ավանների համար արտադրական, կուլտուր–կենցաղային և բնակելի շենքերի նախագծմամբ է զբաղվում ԽՍՀՄ մելիորացիայի և ջրային տնտեսության մինիստրության «Համջրնախագիծ» համամիութենական միավորման «Հայպետջրնախագիծ» հայկական նախագծային ինստիտուտը։
- «Հայկոմուննախագիծ»
Ջրամատակարարման և կոյուղու օբյեկտների նախագծման գլխավորող կազմակերպությունը ՀԽՍՀ բնակարանային–կոմունալ տնտեսության մինիստրության «Հայկոմուննախագիծ» ինստիտուտն է, որի գործունեությունն ընդգրկում է քաղաքների, ավանների, պուրակների, զբոսայգիների, մարզահրապարակների և այլ օբյեկտների բարեկարգման, ջրամատակարարման, կոյուղու, գազիֆիկացման, ջերմամատակարարման նախագծերի կազմումը։
- «Հայնորոգնախագիծ»
Նույն մինիստրության «Հայնորոգնախագիծ» ինստիտուտի հիմնական խնդիրներն են հանրապետության բնակելի–քաղաքացիական, կոմունալ և կուլտուր–կենցաղային նշանակության օբյեկտների նորոգման և վերակառուցման նախագծանախահաշվային փաստաթղթերի կազմումը, նշված օբյեկտների տիպային նախագծերի տեղայնացումը ևն։ ԽՍՀՄ տրանսպորտային շինարարության մինիստրության «Հայպետտրանսնախագիծ» հայկական պետական նախագծահետախուզական ինստիտուտը լուծում է տրանսպորտային շինարարության կոմպլեքսային խնդիրներ, որոնք ընդգրկում են երկաթուղիների, մետրոպոլիտենների և ավտոճանապարհների նախագծումը։
Ինստիտուտի նախագծերով կառուցվում են խոշոր կամուրջներ, թունելներ, հակասողանքային և հակափլուզումային կառույցներ, ինչպես նաև տրանսպորտային շինարարության այլ օբյեկտներ։
- «Երևաննախագիծ»
Երքաղսովետի գործկոմի ճարտարապետական–հատակագծման գլխավոր վարչության «Երևաննախագիծ» պետական նախագծային ինստիտուտում մշակվում են Երևանի գլխավոր հատակագծի, բնակելի շրջանների և տների, հասարակական, վարչական, մանկական, ուսումնական, առողջապահական, կոմունալ կառույցների ու բարեկարգումների նախագծեր։
- «Երքաղնորոգնախագիծ»
Նույն ենթակայության «Երքաղնորոգնախագիծ» ինստիտուտի գործունեության ոլորտն ընդգրկում է Երևանի կառուցապատման բարեփոխման, արդիականացման և կապիտալ նորոգման, ինչպես նաև հին Երևանի պատմամշակութային օբյեկտների վերականգնման և վերակառուցման նախագծումը։
միջգերատեսչական գլխավորող կազմակերպություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծածկերի բարձրացման եղանակով կառուցվող շենքերի նախագծման, կառուցման, այդ եղանակի կոմպլեքսային հետազոտման միութենական միջգերատեսչական գլխավորող կազմակերպությունը՝ ԽՍՀՄ արդիական շինարարության մինիստրության Համամիութենական նախագծափորձարարական կոնստրուկտորական և տեխնոլոգիական ինստիտուտը, ծածկերի և հարկերի բարձրացման մեթոդով շենքերի կառուցման գիտատեխնիկական ծրագրի լուծման գծով միջգերատեսչական գլխավորող կազմակերպությունն է ԽՍՀՄ–ում։
Գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ինստիտուտը կատարում է նոր տիպի շենքերի և կառույցների, շենքերի բարձրացման նոր եղանակների մշակման և ներդրման աշխատանքներ։
Երևանի պետական միութենական նախագծային ինստիտուտ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ՀԽՍՀ–ի և ԽՍՀՄ այլ հանրապետությունների համար արդիական օբյեկտների նախագծմամբ է զբաղվում Երևանի պետական միութենական նախագծային ինստիտուտը։
«Ատոմէներգանախագիծ»
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ԽՍՀՄ ատոմային էներգետիկայի մինիստրության «Ատոմէներգանախագիծ» համամիութենական պետական գիտահետազոտական նախագծակոնստրուկտորական և հետախուզական ինստիտուտի Երևանի բաժանմունքը, որպես գլխավորող կազմակերպություն, զբաղվում է ԽՍՀՄ–ում և արտասահմանյան երկրներում ատոմակայանների տեղի ընտրության, սեյսմոլոգիական պայմանների որոշման, սեյսմակայունության խնդիրների լուծման և սեյսմիկ պաշտպանության հարցերով։
Կենցաղսպասարկման մինիստրության նախագծային կոնստրուկտորատեխնոլոգիական ինստիտուտ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ՀԽՍՀ կենցաղսպասարկման մինիստրության նախագծային կոնստրուկտորատեխնոլոգիական ինստիտուտը կատարում է հանրապետության կենցաղսպասարկման ոլորտի օբյեկտների կառուցման և վերակառուցման նախագծային աշխատանքներ։
Կոնստրուկտորատեխնոլոգիական և նախագծային ինստիտուտ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ՀԽՍՀ տեղական արդյունաբերության մինիստրության գիտաարտադրական միավորման գլխավորող կազմակերպությունը՝ Կոնստրուկտորատեխնոլոգիական և նախագծային ինստիտուտը, կատարում է հանրապետության տեղական արդյունաբերության գործող ձեռնարկությունների վերակառուցման և տեխնիկական վերազինման, ինչպես նաև նոր օբյեկտների կառուցման համար նախագծանախահաշվային փաստաթղթերի մշակման աշխատանքներ։
ԽՍՀՄ էներգետիկայի և էլեկտրիֆիկացման մինիստրության «Հիդրոնախագիծ» համամիութենական նախագծահետախուզական և գիտահետազոտական ինստիտուտի «Հայհիդրոնախագիծ» հայկական բաժանմունքի աշխատանքներն ուղղված են ՀԽՍՀ–ի հիդրոէներգետիկական բազայի ստեղծմանն ու զարգացմանը։
«Հայհիդրոնախագիծ»
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հանրապետության ջրատնտեսական շինարարության հիմքում դրված է «Հայհիդրոնախագիծ» ինստիտուտի մշակած՝ ջրային ռեսուրսների կոմպլեքսային օգտագործման և պաշտպանության գլխավոր սխեման։
«էներգացանցնախագիծ»
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նույն մինիստրության «էներգացանցնախագիծ» համամիութենական պետական նախագծահետախուզական և գիտահետազոտական ինստիտուտի հայկական մասնագիտացված բաժանմունքը կատարում է հայկական էներգահամակարգի հեռանկարային սխեմաների, հակավթարային ավտոմատիկայի, ռելեային պաշտպանության, հեռուստամեխանիկայի, ավտոմատ կառավարման և կապի միջոցների նախագծման աշխատանքներ, ինչպես նաև նորոգման արտադրական բազաների հետախուզական և նախագծային մշակումները։
Կապի բնագավառ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կապի բնագավառում կատարվող նախագծային աշխատանքները ՀԽՍՀ–ում տարվում են ՀԽՍՀ կապի մինիստրության էլեկտրակապի և ռադիոֆիկացման հանրապետական հանգույցի նախագծակոնստրուկտորական բաժնում, որտեղ իրականացվում են հանրապետությունում գործող կապի ձեռնարկությունների ու կառույցների տեխնիկական վերազինման, կապի կաբելային մագիստրալային գծերի կառուցման նախագծային աշխատանքներ։ ՀԽՍՀ–ի և միության այլ հանրապետությունների համար կապի մինիստրության օբյեկտների (ռադիոհեռուստատեսային հաղորդող կայաններ, «Օրբիտա», «Մոսկվա» տիպի տիեզերական կապի կայաններ, ռադիոռելեային գծեր, ռադիոկենտրոններ) Հեռուստատեսության ու ռադիոյի պետական կոմիտեի օբյեկտների (ապարատաստուդիական համալիրներ և ռադիոտներ) նախագծմամբ զբաղվում է ԽՍՀՄ կապի մինիստրության պետական միութենական նախագծային ինստիտուտի Երևանի բաժանմունքը։
Էլեկտրատեխնիկական արդյունաբերության
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ԽՍՀՄ էլեկտրատեխնիկական արդյունաբերության մինիստրության էլեկտրատեխնիկական արդյունաբերության պետական նախագծային ինստիտուտի Երևանի մասնաճյուղը մշակում է ՀԽՍՀ և ԽՍՀՄ մյուս հանրապետությունների էլեկտրատեխնիկական արդյունաբերության նոր ձեռնարկությունների և միավորումների կառուցման, վերակառուցման, ընդլայնման և տեխնիկական վերազինման նախագծեր։
«Սոյուզսպորտպրոյեկտ»
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հայկական ԽՍՀ և մյուս հանրապետությունների համար սպորտային կառույցների (մարզադաշտեր, սպորտային համալիրներ) նախագծման աշխատանքներ են կատարվում ԽՍՀՄ ֆիզիկ, կուլտուրայի և սպորտի պետական կոմիտեի «Սոյուզսպորտպրոյեկտ» համամիութենական ինստիտուտի Երևանի մասնաճյուղում։
«Ցենտրոսոյուզպրոյեկտ»
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ԽՍՀՄ սպառողական ընկերությունների միության «Ցենտրոսոյուզպրոյեկտ» նախագծային ինստիտուտի Երևանի մասնաճյուղի նախագծման հիմնական օբյեկտներն են հասարակական սննդի, առևտրի, հացաթխման, պահածոների արտադրության, պահեստավորման և կուլտուր–կենցաղային ձեռնարկությունները հանրապետության գյուղերում և շրջկենտրոններում։
«Գիպրոտորգ» Առևտրի և հասարակական սննդի ձեռնարկությունների նախագծմամբ է զբաղվում նաև ԽՍՀՄ առևտրի մինիստրության «Գիպրոտորգ» պետական միութենական ինստիտուտի հայկական մասնաճյուղը, որի գործունեության ոլորտն ընդգրկում է առևտրի և հասարակական սննդի օբյեկտների, պահեստային տնտեսությունների, առևտրի և հասարակական սննդի նյութատեխնիկական ապահովման ձեռնարկությունների և դրանց համար սարքավորումների նախագծումը, ինչպես նաև տիպային նախագծերի մշակումը։
«էլեկտրանախագիծ» ԽՍՀՄ–ում և արտասահմանում ժողովրդական տնտեսության ճյուղերի նոր ձեռնարկությունների, շենքերի և կառույցների շինարարության, գործող օբյեկտների ընդլայնման, վերակառուցման և տեխնիկական վերազինման էլեկտրատեխնիկական մասի նախագծանախահաշվային փաստաթղթերի կոմպլեքսային մշակումն իրականացվում է ԽՍՀՄ մոնտաժային և հատուկ շինարարական աշխատանքների մինիստրության «էլեկտրանախագիծ» պետական նախագծային ինստիտուտի հայկական բաժանմունքում։
«Գիպրոտեխմոնտաժ»
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նշված մինիստրության «Գիպրոտեխմոնտաժ» արդիական սարքավորումների մոնտաժման տեխնոլոգիայի պետական նախագծային կոնստրուկտորական ինստիտուտի Երևանի բաժնում մշակվում են ՀԽՍՀ արտադրական օբյեկտների տեխնոլոգիական սարքավորումների և մետաղակոնստրուկցիաների մոնտաժման աշխատանքների կատարման նախագծեր։
«Մոնտաժհատուկշին»
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նույն ենթակայության «Մոնտաժհատուկշին» համամիութենական նախագծային տեխնոլոգիական ինստիտուտի Երևանի բաժինը զբաղվում է ՀԽՍՀ մոնտաժային կազմակերպություններում ձեռքի աշխատանքի կրճատման կոմպլեքսային նախագծի մշակմամբ, շինարարական մոնտաժային աշխատանքների կատարման ինժեներական նախապատրաստմամբ։
«Սոյուզգիպրոլեսխոզ» ԽՍՀՄ անտառային տնտեսության պետական կոմիտեի «Սոյուզգիպրոլեսխոզ» համամիութենական պետական նախագծահետախուզական ինստիտուտի Երևանի մասնաճյուղը մշակում է անտառների վերականգնման, դրանց վերարտադրության, անտառային ռեսուրսների ռացիոնալ օգտագործման, արդյունաբերական կենտրոնների, քաղաքների և այլ բնակավայրերի շուրջը կանաչ գոտիների ստեղծման, ինչպես նաև անտառային նոր զանգվածների հիմնադրման նախագծեր։ Ժողովրդական տնտեսության մեջ հաշվառման և հաշվետվության մեքենայացման ու ավտոմատացման համամիութենական գիտահետազոտական և նախագծատեխնոլոգիական ինստիտուտի հայկական մասնաճյուղը (ԽՍՀՄ կենտրոնական վիճակագրական վարչության) զբաղվում է ժողովրդական տնտեսության ճյուղերում հաշվապահական հաշվառման և հաշվետվության մեքենայացման ու ավտոմատացման, հաշվապահական հաշվառման կոմպլեքսային մեքենայացման տիպային նախագծերի տեղայնացման և ներդրման աշխատանքներով։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 13, էջ 439)։ ![]() |