Jump to content

Ժխտական դերբայ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ժխտական դերբայ, ժամանակակից հայերենի կախյալ դերբայներից կամ ձևաբայերից մեկը։ Ցույց է տալիս օժանդակ բայի ժխտական ձևերով արտահայտվող չկատարելի գործողության կամ եղելության ընդհանուր գաղափար և գործ է ածվում պայմանական եղանակի ժխտական խոնարհման ձևերում։

Ժխտական դերբայը կազմվում է բայի առաջին հիմքից, որին ավելանում են , վերջավորությունները, ինչպես՝

գրել — գրի
կարդալ — կարդա
զարմանալ — զարմանա։

Ժամանակաձևեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժխտական դերբայը ժամանակակից հայերենի միակ կախյալ դերբայն է, որ չի զուգորդվում օժանդակ բայի հաստատական ձևերի հետ, այսինքն՝ խոնարհման հարացույցում եմ օժանդակ բայի դրական ձևերի հարադրությամբ հանդես չի գալիս[1]։

Պայմանական եղանակ. Անցյալ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եզակի թիվ Հոգնակի թիվ
I դեմք չէի ներկի չէինք ներկի
II դեմք չէիր ներկի չէիք ներկի
III դեմք չէր ներկի չէին ներկի

Պայմանական եղանակ. Ապառնի

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եզակի թիվ Հոգնակի թիվ
I դեմք չեմ ներկի չենք ներկի
II դեմք չես ներկի չեք ներկի
III դեմք չի ներկի չեն ներկի

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Հ. Պետրոսյան, Հայերենագիտական բառարան, Երևան,1987, էջ 239։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լևոն Եզեկյան, Հայոց լեզու, Երևան, 2007, էջ 287։