Դաքիքի

Դաքիքի
Ծնվել է	10-րդ դար
Ծննդավայր	Խորասան, Իրան
Վախճանվել է	977
Մասնագիտություն	բանաստեղծ և գրող
Քաղաքացիություն	Սամանիների պետություն

Աբու Մանսուր Մուհամմադ Իբն Ահմեդ կամ Դաքիքի (10-րդ դար, Խորասան, Իրան - 977), պարսկա-տաջիկական բանաստեղծ։ Դաքիքիից պահպանվել են մեկ քասիդ, քնարական բանաստեղծություններ և «Շահնամե»-ից գլուխներ (988 երկտող, ըստ որոշ աղբյուրների՝ 5 հազար երկտող), որոնք Ֆիրդուսին ընդգրկել է համանուն դյուցազներզության մեջ։ Արդեն իսկ պատանեկան տարիքում Դաքիքին աչքի է ընկել բանաստեղծական ձիրքով։ 25 տարեկանից դարձել է պալատական բանաստեղծ։ Սպանվել է ստեղծագործական ուժերի ծաղկման շրջանում՝ մոտավորապես 35 տարեկան հասակում, իր ստրուկի ձեռքով։

Դաքիքին շուբիյայի ներկայացուցիչ է, հոսանք, որն արտահայտում է խալիֆաթից անկախ լինելու ձգտում և փառաբանում հայրենի ավանդույթներն ու սովորույթները։ Դաքիքիի բանաստեղծություններն աչքի են ընկնում լեզվի պատկերավորությամբ, փոխաբերությունների առատությամբ։

Գրականություն

• «Рудаки и поэты его времени, сборник»; Ленинград, 1985 (Библиотека поэта); с. 152—209.
• «Антология таджикской поэзии, сборник»; Москва, ГИХЛ, 1951 г.; с. 108—114. И в изд. 1957 г.
• «Поэзия народов СССР IV—XVIII веков»; Москва, « Художественная литература», 1972 г. (Библиотека всемирной литературы. Серия первая). т. 55; с. 111—114.
• Ethé Hermann, «Die höfische u. romantische Poesie der Perser» (Hamburg, 1887).
• Ethé Hermann, «Rudagi’s Vorläufer und Zeitgenossen», («Morgenländische Forschungen» II, Leipzig, 1875).

Աղբյուրներ

• Frye, R. N. (1975). «The Sāmānids». In Frye, R. N. (ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs. Cambridge: Cambridge University Press. էջեր 136–161. ISBN 978-0-521-20093-6.
• Bosworth, C. E. (1998). «The Ghaznavids». History of Civilizations of Central Asia: Age of Achievement, A.D. 750 to the end of the 15th-century. UNESCO. էջեր 95–118. ISBN 9789231032110.
• Khaleghi-Motlagh, Djalal (1993). «Daqīqī, Abū Manṣūr Aḥmad». Encyclopaedia Iranica, Vol. VI, Fasc. 6. էջեր 661–662.
• Williams, Alan; Stewart, Sarah (2016). The Zoroastrian Flame: Exploring Religion, History and Tradition. I.B.Tauris. էջեր 1–400. ISBN 9780857728869.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 320)։