Բո-Կաապ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քեյփթաունի Բո-Կաապ շրջանը իր անկրկնելի պաստելային գունավոր տներով քաղաքի կենտրոնը ձախ կողմում և Սեղանաձև լեռը հետնաֆոնին

Բո-Կաապ (աֆրիկաանս՝ Bo-Kaap), Քեյփթաունի շրջան, որը նախկինում հայտնի էր որպես «Մալայական թաղամաս» (անգլ.՝ Malay Quarter): Ըստ էության դա փոքր քաղաք էր մեծ քաղաքի տարածքում։ Բո-Կաապը բազմամշակութային տարածք է՝ հայտնի իր վառ գունավոր տներով և գետաքարային փողոցներով։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բո-Կաապը գտնվում է քաղաքային կենտրոնից բարձր Սիգնալ Հիլ լեռան (անգլ.՝ Signal Hill) լանջերին, 350 մետր բարձրության վրա, Սեղանաձև և Առյուծի գլուխ լեռների մոտակայքում և համարվում էր մալայական մշակույթի պատմական հուշարձան Քեյփթաունում։ Այստեղ է գտնվում Նուրուլ Իսլամ (Nurul Islam Mosque) մզկիթը, որը կառուցվել է 1844 թվականին։ Գետաքարային փողոցների երկայնքով ձգվում են նրբագեղ տարբեր գույներով ներկված տների շարքերը։

Բո-Կաապը Քեյփթաուն քաղաքի հարուստ պատմությամբ, բազմամշակութային և բազմազգ շրջան է։ Բո-Կաապի տարածքում է գտնվում 1760 թվականին կառուցված թանգարանի շենքը, որը համարվում է ամենահին շինությունը քաղաքում, որը պահպանել է իր կառուցվածքային ինքնատիպությունը։ Այն ակնառու կերպով ցուցադրում է վաղ շրջանի մուսուլման նորաբնակների բարձր մշակութային մակարդակը, որոնցից շատերը բարձր որակավորմամբ դերձակներ, հյուսներ, կոշկակարներ և շինարարներ էին։ Թանգարանի ողջ ներքին կահավորանքում և ցուցադրություններում պահպանվել են 19-րդ դարի ոճային առանձնահատկությունները։

Քեյփթաունի տնտեսական զարգացման և ընդլայնման արդյունքում, Բո-Կաապի տարածքում գտնող շինություններն ու անշարժ գույքը դարձան ավելի պահանջված ոչ միայն իրենց տեղադիրքով, այլև գեղատեսիլ փողոցների և եզակի ճարտարապետության պատճառով։ Այստեղ բնակվող մարդիկ ավելի հաճախակի են առնչվում իրենց ինքնատիպ մշակութային ժառանգության նմուշների աստիճանական կորստի խնդիրներին։ Այստեղ այցելող մեծահարուստները գտնում են, որ գները մատչելի են իրենց դրամապանակին և տներ են գնում այսպես կոչված «քաղաքային թասում»։ Տեղացիները ավելի հաճախ են դեմ գնում տների վաճառքին, քանի որ դրա արդյունքում արտաքսվում են շրջանի հնաբնակները։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1760 թվականին Յան դե Վաալը Սիգնալ լեռան ստորոտին՝ Դորպ և Վեյլ փողոցների միջև ընկած հատվածում, հողատարածք է գնել[1]։ Մեկ տարի անց նա ձեռք է բերում հարակից տարածքը՝ ընդլայնելով իր սեփականությունը դեպի Ռոզ/ Chiappini / Շորթմարկեք փողոց։ 1763 թվականից դե Վաալը կառուցել է մի քանի փոքր «huurhuisjes» (վարձակալությամբ տրվող տներ) այս տարածքում, որոնք նա վարձակալությամբ տվել է իր ստրուկներին։ Առաջին երեք տները գտնվում են Վեյլ փողոցի (այժմ՝ Բոկաապ թանգարան), Buitengracht փողոցի վերևում և Leeuwen փողոցի 42 հասցեում։

Քանի որ Քեյփթաունի բնիկները դիմադրում էին հոլանդացիներին, ի սկզբանե ստրուկներին բերում էին Մալազիայից, Ինդոնեզիայից և Աֆրիկայի այլ մասերից, որտեղից էլ եկել է այս վայրի «Մալայական թաղամաս» անունը։ Նոր բնակիչների մեծ մասը մուսուլմաններ էին, ուստի տարածքում մի քանի մզկիթներ կառուցվեցին, որոնցից առաջինը 1740 թվականին Դորպ փողոցում գտնվող Ավվալ մզկիթն է[2]։ 1790-1825 թթ. բազմաթիվ տներ կառուցվեցին աճող արհեստավոր բնակչության համար։ Ավելի շատ մուսուլմաններ էին շարունակում տեղաշարժվել այս տարածք, այդ թվում 1820 թ. Ճավայի և Ցեյլոնի քաղաքական աքսորյալները[3]։ 1834 թվականի ազատականացումից հետո և ազատագրված ստրուկների ժամանման արդյունքում շինարարները կառուցեցին վարձու տներ բազմաթիվ նեղ շարքեր[2]։

Տարածքի պահպանությունը սկսվել է 1943 թվականին, երբ 15 տուն վերականգնվել է մի շարք ականավոր քաղաքացիների կողմից` պատմական հուշարձանների հանձնաժողովի աջակցությամբ։ 1966 թվականին տարածքի մի մասը դարձել է Ազգային հուշարձան։ 1971 թվականից քաղաքային խորհուրդը սկսեց վերականգնել տները և փողոցների պատկերները, որոնցից 48 միավորն ավարտվեց 1975 թվականին[3]։

Բո-Կաապ թանգարան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թանգարանի շենքը թվագրվում է 1760-ական թվականներին։ Այն տարածքի ամենահին տունն է և դեռևս պահպանվում է իր նախնական տեսքով։ Այն ընդգծում է վաղ մուսուլմանական բնակիչների մշակութային ներդրումը, որոնցից շատերը հմուտ դերձակներ, հյուսներ, կոշկակարներ ու շինարարներ էին։ Այն ներառում է 19-րդ դարի կահավորանք, այդ թվում՝ Cape drop-leaf ճաշասեղան, Cape Regency- ի ոճի աթոռներ, հարսանեկան սենյակ՝ զարդարված հարսի զգեստին համապատասխան։

Թանգարանն առանձնանում է իր ճակատային տեռասով՝ յուրաքանչյուրում նստարան, որն ընդգծում է Կապի իսլամական մշակույթի բևեռացումը։ Թանգարանում ցուցադրվում է 19-րդ դարի բարեկիրթ մուսուլմանական ընտանիքի ապրելակերպը, ինչպես նաև առօրյա կյանքի սև ու սպիտակ լուսանկարներ[4]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Getting to know the Bo-Kaap». Cape Town Tourism. Cape Town Tourism. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 30-ին.
  2. 2,0 2,1 «Cape Town History: A Tourisrt Guide». Cape Town History. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 30-ին.
  3. 3,0 3,1 Townsend, Lesley (2015 թ․ հոկտեմբերի 15). «History and Style of the Bo-Kaap». The Heritage Portal. The Heritage Portal. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 30-ին.
  4. Planet, Lonely. «Bo-Kaap Museum in Cape Town, South Africa». Lonely Planet (անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բո-Կաապ» հոդվածին։