Աննա Տեր-Ավետիքյան

Աննա Տեր-Ավետիքյան
Ծնվել է	ապրիլի 23, 1908(1908-04-23)
Ծննդավայր	Երևան, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	հունվարի 16, 2013(2013-01-16) (104 տարեկան)
Վախճանի վայր	Երևան, Հայաստան
Կրթություն	Հռիփսիմյան իգական գիմնազիա (1924) և Երևանի պետական համալսարան (1929)
Աշխատավայր	Երևանի քաղաքապետարան
Ուշագրավ աշխատանքներ	Վլադիմիր Մայակովսկու անվան թիվ 7 դպրոց և Միքայել Նալբանդյանի անվան թիվ 33 դպրոց
Պարգևներ
Անդամություն	Հայաստանի ճարտարապետների միություն
Anna Ter-Avetikian Վիքիպահեստում

Աննա Տիգրանի Տեր-Ավետիքյան (ապրիլի 23, 1908(1908-04-23), Երևան, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 16, 2013(2013-01-16), Երևան, Հայաստան, Երևան), հայ ճարտարապետ, ՀԽՍՀ վաստակավոր ճարտարապետ (1968)։ Հայաստանի առաջին կին ճարտարապետը։

Երևանի նշանավոր Տեր-Ավետիքյանների տոհմից դեղագետ Տիգրան Տեր-Ավետիքյանի դուստրն է և ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ Կոստանդին Հովհաննիսյանի կինը։

Կենսագրություն

• 1915-1924 թվականներին սովորել է Հռիփսիմյան իգական գիմազիայում, որն իր ուսման ժամանակ վերակազմավորվել է որպես Ալեքսանդր Մյասնիկյանի անվան դպրոցի։
• 1924 թվականին ավարտել է դպրոցն ու ընդունվել Երևանի պետական համալսարանի տեխնիկական ֆակուլտետի ճարտարապետության բաժինը, որի հիման վրա հետագայում ստեղծվել է Պոլիտեխնիկական ինստիտուտը։
• 1929 թվականին ավարտել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտը:
• 1926 թվականից աշխատել է Երևանի քաղխորհրդի գործկոմի ճարտարապետական բաժնում, որը ղեկավարում էր Նիկողայոս Բունիաթյանը։ Աշխատել է նաև Ալեքսանդր Թամանյանի արվեստանոցներում, ապա՝ նախագծային կազմակերպություններում։
• 1935-1951 թվականներին աշխատել է Երևանի քաղխորհրդի (1942 թվականից՝ Գլխավոր ճարտարապետանախագծային վարչություն) ճարտարապետական արհեստանոցում որպես ճարտարապետ-նախագծող։
• 1941-1943 թվականներին ղեկավարել է ՀԽՍՀ Ճարտարապետական ֆոնդը։
• 1951 թվականի մայիսի 1-ից մինչև 1951 թվականի հուլիսի 16-ն աշխատել է «Երքաղնախագիծ» նախագծային ընկերությունում որպես ավագ ճարտարապետ։
• 1963-1966 թվականներին աշխատել է «Գիպրոտորգ» ինստիտուտի հայկական մասնաճյուղում որպես գլխավոր մասնագետ։
• 1972 թվականի սեպտեմբերի 1-ից անցել է թոշակի։

Ընտանիք

Աննա Տեր-Ավետիքյանն ու Կոստանդին Հովհաննիսյանն ունեցել են 3 զավակ՝ Եվգենիան, Արան ու Աշոտը։

Նախագծեր

Աննա Տեր-Ավետիքյանի նախագծերով Երևանում կառուցվել է շուրջ 40 շենք՝ բնակելի տներ (1947 թվական, 1948 թվական), հասարակական շենքեր (1953) և դպրոցներ։

Բնակելի տներ

«Պոնչիկանոցի» շենքը Կորյունի փողոցի և Մաշտոցի պողոտայի անկյունում, ճարտարապետ՝ Աննա Տեր-Ավետիքյան

• Բնակելի շենք Աբովյան փողոցում (1931 թվական, առաջին նախագիծը)։
• Կորյունի փողոցի և Մաշտոցի պողոտայի անկյունում գտնվող կինեմատոգրաֆիստների բնակելի տունը՝ նշանավոր «Պոնչիկանոցը»։
• Աբովյան-Կորյուն փողոցների խաչմերուկում գտնվող (Ուրարտու խանութի) բնակելի շենքը։
• Բնակելի շենք Մոսկովյան և Բաղրամյան պողոտայի անկյունում, 1945 թվական։
• Բնակելի շենք Օրջոնիկիձե փողոցում (ներկայումս՝ Արշակունյաց պողոտա)։
• Բնակելի շենք Ղուկասյան փողոցում

Հասարակական շենքեր

• Ամուսնու՝ Կոստանդին Հովհաննիսյանի հետ նախագծել են ՀՀ Ներքին գործերի նախարարության (ներկայումս՝ ՀՀ Ոստիկանության) շենքը Նալբանդյան և Չարենցի փողոցների անկյունում, 1947։
• ՀԽՍՀ ԳԱԱ Լեզվի ինստիտուտի շենքն Աբովյան փողոցում, 1937։
• «Սասունցի Դավիթ» կինոթատրոնի շենքը Երևանում (Կոստանդին Հովհաննիսյանի հետ համատեղ), քանդվել է 1970։
• Առևտրի նախարարության (հետագայում՝ Սոցապ նախարարություն) շենքը Տերյան փողոցում։
• Բաղնիքների և ակումբների նախագծեր Երևանում և Հայաստանի մարզերում։
• Հիվանդանոց Նոր-Բայազեթում։

Դպրոցներ

Վլադիմիր Մայակովսկու անվան թիվ 7 դպրոց

• Մայակովսկու անվան դպրոցը։
• Միքայել Նալբանդյանի անվան միջնակարգ դպրոց։
• Դպրոցի շենքեր Գյումրիում, Վանաձորում, Կամոյում, Ստեփանավանում և Էջմիածնում։

Այլ փոքր նախագծեր

• Երևանի առաջին կլինիկական հիվանդանոցի ցանկապատն իր ծաղկանոցներով

Աննա Տեր-Ավետիքյանը հին երևանցիների հայտնի տոհմից է, որի շնորհիվ ստեղծվել են պատմամշակութային արժեք ունեցող շենքերից շատերը՝ Ֆիլհարմոնիայի փոքր դահլիճը, ԵՊՀ հին շենքը, Աբովյան փողոցում գտնվող առաջին հիվանդանոցը։ Տեր-Ավետիքյանների ջանքերով իրականացվել է նաև Կրբուլաղի աղբյուրներից եկող ջրամատակարարման առաջին ցանցը Երևանում, ինչը երևանցիներին մաքուր խմելու ջուր ունենալու հնարավորություն տվեց։

Պարգևներ, մրցանակներ

• 1938, 1956 թվականներին՝ կին ճարտարապետների ստեղծագործության համամիութենական ստուգատեսների դափնեկիր
• 1945 թվականին՝ ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատվոգիր
• 1948 թվականին կին-ճարտարապետների համամիութենական մրցույթին արժանացել է առաջին մրցանակի՝ Երևանում գտնվող կինեմատոգրաֆիստների բնակելի շենքի նախագծի համար։ Նույն թվականին արժանացել է «Կինն արվեստի և ժողովրդական ստեղծագործության ասպարեզներում» Փարիզի միջազգային ցուցահանդեսի դիպլոմին դպրոցի նախագծման համար (հետագայում՝ ՀԽՍՀ ԳԱԱ Լեզվի ինստիտուտ)։
• 1956 թվականին՝ Կին-ճարտարապետների աշխատանքների համամիութենական ստուգատեսի դափնեկիր
• 1967 թվականին՝ ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատվոգիր
• 1968 թվականին արժանացել է ՀԽՍՀ վաստակավոր ճարտարապետի կոչմանը։
• 2002 թվականին՝ Ալեքսանդր Թամանյանի անվան ոսկե մեդալ
• 2008 թվականին՝ Երևանի քաղաքապետարանի «Երևան» ոսկե մեդալ

Պատկերասրահ

• 
  Կինեմատոգրաֆիստների բնակելի տունը
• 
  Բնակելի շենք Մոսկովյան և Բաղրամյան պողոտայի անկյունում
• 
  Ոստիկանության շենքը աջից
• 
  Մյասնիկյանի անվան դպրոցի շենքը
• 
  Նալբանդյանի անվան դպրոցի շենքը

Արտաքին հղումներ

• Պոնչիկանոցը և Կինոգործիչների շենքը` կենդանի պատմություն
• ՀՀ ոստիկանության շենքի պատմությունից