La Princesse

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Արքայադուստրը, ինչպես նա առաջին անգամ հայտնվեց Concourse House-ում:

La Princesse, 15-մետրանոց (50 ոտնաչափ) մեխանիկական սարդ, որը մշակել և շահագործել է ֆրանսիական փերֆորմանս «la Machine performance» ընկերությունը։ Սարդը ցուցադրվել է Անգլիայի Լիվերպուլ քաղաքում 2008 թվականի Եվրոպայի մշակութային մայրաքաղաքի տոնակատարության շրջանակներում՝ սեպտեմբերի 3-ից 7-ը շրջելով քաղաքում[1]։ 2009 թվականին այն հանրության համար ցուցադրվել է Ճապոնիայի Յոկոհամա քաղաքում՝ նավահանգստի բացման 150-ամյակի տոնակատարության առթիվ[2]։

Դիզայն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սարդը նախագծվել է «La Machine»-ի Ֆրանսուա Դելարոզիերը, որը նաև նախագծել է մեխանիկական փիղ և հսկա աղջիկ «Royal de Luxe»-ի «սուլթանական փիղ» ներկայացման համար, որը տեղի է ունեցել Լոնդոնում 2006 թվականի մայիսին։ Երկու նախագծերն էլ Մեծ Բրիտանիա է բերել «Artichoke» բարեգործական հիմնադրամը[3]։ Սարդը ստեղծվել է Ֆրանսիայի Նանտ քաղաքում՝ պողպատ և բարդու փայտ օգտագործելով։ Այն ուղարկվել է Մերսիսայդ և հավաքվել գաղտնի վայրում՝ Բիրկենհեդի «Cammell Laird» նավաշինարանում[4]։ Սարդը կշռում է 37 տոննա, ունի 50 շարժվող առանցք և այն կառավարում են մինչև 12 մարդ, որոնք ամրացված են նրա մարմնին[5][6]։ Շահագործման ընթացքում այն շարժվում է ժամում 2 մղոն արագությամբ, փողոցներով տեղափոխելու համար պահանջվում է վեց բեռնատար և 250 մարդ[7]։

Պատմվածքի ներկայացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«La Machine»-ի արտադրության նկարիչները ստեղծել են սարդի պատմությունը, որում թատերախմբի անդամներից մեկը խաղացել է գիտնական Ժոզեֆ Բրաունինգի դերը, որը հարցազրույց էր տալիս մամուլին։ Երաժիշտները կատարել են Դոմինիկ Մալանի հատուկ ստեղծագործած երաժշտությունը, հատուկ էֆեկտները մշակել է Թիերի Լորիդանը, իսկ զգեստները՝ Գաել Շովոն[8]։

Առաջին տեսք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չորեքշաբթի, սեպտեմբերի 3-ին, սարդը առաջին անգամ հայտնվել է Concourse House-ի կենտրոնում՝ լքված «Lime Street» բարձրահարկ շենքում, որը նախագծել էր ճարտարապետ Ռիչարդ Զայֆերտը[9]։

Ճանապարհորդության սկիզբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուրբաթ, սեպտեմբերի 5-ի առավոտյան, սարդը տեղափոխվել է Ալբերտ Դոկ, և նա ակտիվացել է լանչի ժամանակ՝ շարժվելով փոքր տարածքում և ջուր ցողելով հանդիսատեսի վրա։ Երեկոյան սարդը Ալբերտ Դոկից ուղևորվել է Կունարդ Բիլդինգ Սոլթհաուս Դոկ-ի միջոցով։ Չնայած հորդառատ անձրևին՝ հսկայական բազմություն էր հավաքվել։ Ներկայացումը շրջանցել է Ալբերտ Դոկը և շարունակվել է Սթրենդում։ Steward's moving cord-ը շրջապատում էր սարդին, երբ նա անցնում էր բազմության միջով։ Սարդը ջուր է ցողել ամբոխի վրա և շփվել հասարակության ներկայացուցիչների հետ։ Այնուհետև նա Սթրանդից վերադարձել է Ալբերտ Դոկ։ Այստեղ նա կանգ առել և քաշող մարմնից բարձրացել հսկայական ծորակով դեպի Salthouse նավահանգիստը, որտեղ նրան ցողել (ամբոխի հետ միասին) հսկայական ջրցան մեքենաներից։ «Լողանալուց» հետո նա վերադարձել է իր քաշող մարմինը և քայլել Սթրենդի երկայնքով դեպի իր գիշերակացը Royal Liver Building-ի կողքին։

Խռովություն քաղաքի կենտրոնում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շաբաթ օրը՝ սեպտեմբերի 6-ին, սարդը պետք է անցներ Լիվերպուլի փողոցներով՝ Կունարդ բիլդինգից Ուոթեր, Ռանելագ փլեյսով դեպի Կոնկորս Հաուս։ Ժամը 14:30-ին ներկայացումը սկսվել է նրանով, որ սարդը արթնացել և ջրի փողոցով շարժվել է դեպի քաղաքի կենտրոն։ Լիվերպուլը լեփ-լեցուն է եղել շաբաթ օրվա սովորական գնորդների բազմությամբ և տասնյակ հազարավոր մարդկանցով, որոնք եկել էին սարդին տեսնելու։ Սարդն անցել է շաբաթօրյա գնորդների ամբոխի միջով, քայլել քաղաքի կենտրոնի փողոցներով և հայտնվել հենց քաղաքի առևտրի թաղամասի կենտրոնում։ Տեղական լրատվամիջոցները հայտնել են, որ տեսարանն ավելի շատ հիշեցնում էր ֆուտբոլային թիմի հաղթանակի շքերթ կամ ամբոխ։ Ըստ խոսակցությունների՝ այդ ժամանակ տեղի ունեցած հարսանիքի հարսնացուին ոստիկանությունը ստիպված է եղել օգնել ոտքով քայլել ամբոխի միջով։ Երաժիշտները հանպատրաստից հարսանեկան երթ են խաղացել՝ ճանապարհ ընկնելով ամբոխի միջով։ Հետո սարդը ուղևորվել է դեպի գլխավոր առևտրային շրջան՝ շրջանցելով Liverpool One-ը։ Երբ սարդը հասել է Լորդ փողոցի Կենտրոն, ձյան տեղատարափը հարվածել է նրա գլխին՝ ստիպելով նրան քնել։ Նա կանգ է առել երեկոյան ժամը 5-ի սահմաններում։

Քաղաքը հակահարված է տալիս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատմության հաջորդ գլուխը շարունակվել է նույն օրը և ներառել է քաղաք ներխուժող սարդի ճանապարհը փակելու փորձը։ Ժամը 7:30-ին սարդը արթնացել և շարունակել է բարձրանալ գլխավոր առևտրի փողոց՝ եկեղեցու փողոց։ Երբ նա հասել է փողոցի վերին մաս, նրան դիմավորել են բոցավառվող թնդանոթների տարափը։ Դրանք բաղկացած եղել երկար պղնձե խողովակներից, որոնք այրվել են բարձր ճնշման գազից։ Դրա պատճառած ջերմությունն ու աղմուկը կանգնեցրել է սարդին, մինչդեռ մեխանիկական էքսկավատորը առաջ է շարժվել՝ փորձելով տապալել հրեշին։ Դրանից հետո սարդը փոխել է իր ճանապարհը՝ խուսափելու համար և շարժվել դեպի լայմ փողոց։ Լայմ սթրիթ հասնելուն պես սարդը հանդիպել է հսկայական երկրպագուների, որոնք օդ են փչել՝ փորձելով նրան պահել օդում։ Ներկայացումը շարունակվել է դեպի լայմ սթրիթ կայարան։ Կրակի մեկ այլ պոռթկում սարդին խանգարել է առաջ շարժվել, և նա շրջվել է դեպի կայարան։ Այնուհետև նա սկսել է շարժվել դեպի ուղղահայաց դիրք։ Սարդը մի մեքենայից տեղափոխվել է մյուսը և զարմանալիորեն ամրացել աշտարակի պատին։ Հետո ձյան տեղատարափը կուլ է տվել սարդին և նա քնել է ամբողջ երեկո։

Արարածը հեռանում է[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կիրակի, սեպտեմբերի 7-ին, հանդիսատեսի մեծ բազմություն հավաքվել էին դիտեին, թե ինչպես է նա հետ իջնում շենքից։ Այնուհետև սարդը սողացել է Լիվերպուլի կենտրոնի փողոցներով՝ ջուր ցողելով ամբոխին։ Սարդը հսկայական բազմության մեջ անցել է Սեն-Ժորժ սարահարթը և իջել Քուինսուեյի թունել։ Տասնյակ հազարավոր մարդկանց հսկողության ներքո նա ուսումնասիրել է քվինսվեյի թունելի մուտքից դուրս գտնվող տարածքը՝ հսկայական ջրցաններ և բոցեր արձակելով ամբողջ տարածքում, որին հաջորդել է հարյուրավոր հրավառություններ, որոնք պայթեցվել են սարդի և հանդիսատեսի վրա։ Այնուհետև սարդը շրջվել է դեպի ամբոխը և հետ շարժվել՝ անհետանալով թունելի ծխի ամպի մեջ։

Նախագծի արժեքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախագիծը, որն անվճար էր հանրության համար, արժեցել է 1,8-ից 1,9 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ, որից 1,5 միլիոն ֆունտ ստեռլինգը ստացվել է Լիվերպուլի մշակութային ընկերությունից (իր հերթին ֆինանսավորվում է քաղաքի, արվեստի խորհրդի և մշակույթի, լրատվամիջոցների և սպորտի վարչության կողմից)[10]։ Նախագծի արժեքը հաստատել է Ֆիլ Ռեդմոնդը, որը պատասխանատու է որպես Liverpool Culture Company-ի գեղարվեստական ղեկավարության արտադրության համար[11]։ Այնուամենայնիվ, հասարակության արձագանքների մեծամասնությունը դրական էր, և մեծամասնությունը կարծում էր, որ «Լիվերպուլի արքայադուստրերի» ելույթը 2008-ին քաղաքի մշակութային մայրաքաղաքի տոնակատարության գլխավոր իրադարձությունն էր։ Սեպտեմբերի 8-ին BBC-ի North West Tonight տարածաշրջանային լրատվական ծրագիրը հաղորդեց, որ ծրագրեր են մշակվում Լիվերպուլում La Princesse-ի մշտական բնակությունն ապահովելու համար, և արդեն բանակցություններ են անցկացվել La Machine-ի հետ։

Չնայած միջոցառումը հանրության համար անվճար էր, նախագիծը ֆինանսավորելու համար պակասում էր 300,000-ից 400,000 Ֆունտ ստեռլինգ, ինչը սրվեց եվրոյի նկատմամբ փոխարժեքի անկմամբ, այն արժույթով, որով վճարվում են ֆրանսիացի մասնակիցները[10][12][13]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Booth, Jenny (2008 թ․ սեպտեմբերի 3). «Huge mechanical spider to attack Liverpool». London: The Times Online. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  2. «La Machine invades Yokohama!». Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  3. «Liverpool 2008». Artichoke. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  4. Hogan, Phil (2008 թ․ սեպտեմբերի 7). «How Liverpool fell for a giant creepy-crawly». London: The Observer. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
  5. «Huge spider is latest arts event». BBC. 2008 թ․ սեպտեմբերի 3. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  6. «Giant spider stalks city streets». BBC. 2008 թ․ սեպտեմբերի 6. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  7. Gardner, Lyn (2008 թ․ սեպտեմբերի 6). «Liverpool spider 37 tonnes and a marvel of engineering. No, son, you can't take it home». The Guardian. London. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  8. «La Machine Home Introduction». La Machine. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  9. «Giant spider arrives in Liverpool». Architects Journal. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  10. 10,0 10,1 «Farewell to £1.8m La Machine show as spider crawls away». Liverpool Echo. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
  11. «Thousands watch spider 'wake up'». BBC. 2008 թ․ սեպտեմբերի 5. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  12. «Help». La Machine. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.
  13. «Artichoke Trust». Just Giving. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]