Օթելլո (կերպար)

Օթելլո (անգլ.՝ Othello, իտալ.՝ Otello), Ուիլյամ Շեքսպիրի՝ 1604 թվականին գրված «Օթելլո, Վենետիկի մավր» ողբերգության, ինչպես նաև` ըստ նույն սյուժեի մի շարք երկրորդական ստեղծագործությունների, մասնավորապես՝ օպերաների և կինոնկարերի հերոս։

Շեքսպիրի պիեսը Ջերալդի Չինտիոյի «Վենետիկի մավր» (1566) պատմվածքի վերապատումն է և, առաջին հերթին, բնագրից տարբերվում է գլխավոր հերոսի՝ Օթելլոյի բնավորությամբ։ Յուրի Ֆրիդշտեյնի խոսքերով՝ «բավական սովորական արկածախնդիր-քրեական պատմությունը», որտեղ գլխավոր հերոսը դավադրորեն ազատվում է կնոջից, Շեքսպիրի գրչի տակ ձեռք է բերում «ոգու բարձր ողբերգության գծեր»։ Մարդը, որը տարբերվում է մյուսներից (բացի մաշկի գույնից) պարզությամբ և դյուրահավատությամբ, չկարողանալով հաղթահարել լեյտենանտ Կասիոյի և կնոջ՝ Դեզդեմոնայի անհավատարմության կասկածները (որի մասին նրան պատմել է բանսարկու Յագոն)՝ սպանում է իր կնոջը, իսկ հետո, իմանալով նրա անմեղության մասին, ինքնասպանությամբ կյանքին վերջ է տալիս («Ես բարկությունից վրեժ չեմ առել, // այլ զոհաբերել եմ պատիվը, ինչպես կարծում էի»)։

Օթելլոյի դերը կատարել են շատ ողբերգական դերասաններ՝ սկսած Ռիչարդ Բյորբեջից։ Առավել հայտնի կատարողների թվում են Դևիդ Գարիկը (1745), Էդմունդ Քինը (1832), Լոուրենս Օլիվիեն (1938), Ֆ. Շրյոդերը և Այրա Օլդրիջը (1826), Տոմազո Սալվինին (1856), Ա. Յուջինը (1907), Կոնստանտին Ստանիսլավսկին (1896) և այլք։

Գրականություն

• Фридштейн Ю. Г. Отелло // Энциклопедия литературных героев / С. В Стахорский. — Аграф, 1997. — С. 301.