Օդրիսյան թագավորություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օդրիսյան թագավորություն
Կարգավիճակպատմական պետություն, թագավորություն և Համադաշնություն
Պետական լեզուԹրակերեն
ՄայրաքաղաքՍևթոպոլիս
ԿրոնԹրակիական դիցաբանություն
Հիմնադրված էմ. թ. ա. 460 թ.

Օդրիսյան թագավորություն (/ˈdrɪʒən/; հին հունարեն՝ Βασίλειον Ὀδρυσῶν; լատիներեն՝ Regnum Odrysium), թրակիական պետություն, որը գոյություն է ունեցել Բուլղարիայի տարածքում, մ․թ․ա․ 475 թվականից մինչև մ․թ․ 46 թվականը։ Այն կազմավորվել է Թրակիայում, պարսիկների հեռանալուց հետո։ Պետության ընդարձակումը հանդիպեց հունական սևծովյան պոլիսների դիմադրությանը, որը հանգեցրեց աթենա-թրակիական պատերազմին (մ․թ․ա․ 360 - մ․թ․ա 357), որի արդյունքում Օդրիսյան թագավորությունը թուլացավ[1]։ Մ․թ․ա․ 336 թվականին թագավորությունը կործանվում է մակեդոնական բանակի կողմից և մտնում Մակեդոնիայի կազմի մեջ։ Բայց, նույնիսկ վճարելով հարկ՝ օդրիսյան արքաները պահպանում են իրենց ինքնավարությունը մինչ հռոմեացիների հանդես գալը մ․թ․ա․ 1-ին դարում։

Մ․թ․ 46 թվականին թագավորության տարածքը մտնում է Հռոմեական կայսրության կազմի մեջ, որպես Թրակիայի առանձին պրովինցիա։

Օդրիսյան թագավորության տնտեսության հիմքը հացի արտահանումն էր դեպի Հունաստան[2]։ Պետությունը պահպանել էր տոհմացեղային հարաբերությունները։

Ստեղծումը և ծաղկումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օդրիսյան թագավորության պատմությունը սկսվել է պարսիկների մ․թ․ա․ 475 թվականի պարտությունից հետո։ Երբ պարսիկները կորցրեցին Թրակիան, Տիրիս արքան իր շուրջը համախմբեց օդրիսյան ցեղերին և իրեն ենթարկեց հյուսիսային մի շարք ցեղերի։ Նրա որդի Սիտալկիսը գրավում է հողեր հյուսիսում, որտեղ դեռ Տիրիսի ժամանակներից անհանգիստ էր, և արևմուտքում[3]։

Մ.թ.ա. 5-րդ դարի կեսերին Օդրիսյան թագավորությունը դեռ բավականին թույլ էր, թրակիական լեռնային ցեղերը շարունակում էին պահպանել իրենց անկախությունը, թագավորությունը հիմնականում տեղակայված էր ծովափնյա շրջաններում: Դիոդորոս Սիկիլիացին գրել է, որ Սիտալկիս արքան շատ մտահոգված էր իր շահույթներով, և հենց Սիտալկիսն էլ սահմանում է դրամական և բնական հարկեր, որը նրան վճարում էին իր ենթակայության տակ գտնվող թրակիական տարածքները և ափամերձ հունական քաղաքները: Հենց Սիտալկիսը սկսեց թողարկել իր սեփական թրակիական դրամները, որոնք հավասարապես էին գնահատվում բազմաթիվ հունական դրամների համեմատ[3]:

Օդրիսյան թագավորությունը Սիտալկիսի և Թրակիայի հետագա տիրակալների օրոք, մինչև մ.թ.ա. 4-րդ դարի կեսերը, կարևոր դեր է խաղացել Արևելյան Միջերկրայքի միջազգային կյանքում: Այդ ժամանակ Աթենքը ձգտում էր դաշակցային պայմանագրեր կնքել թրակիական թագավորների հետ, որի վառ օրինակ կարող է ծառայել մ.թ.ա. 391 թվականի պայմանագիրը: Այս ժամանակաշրջանը համարվում է Օդրիսյան թագավորության վերելքը[3]:

Օդրիսյան արքաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թերես I-ի սերունդների տոհմաբանությունը

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Возвышение Македонии и установление её гегемонии в Греции
  2. Թրակո-դակիացիներ
  3. 3,0 3,1 3,2 Թրակիացիներ Archived 2018-06-05 at the Wayback Machine. // գիտա-տեղեկատվական հանդես «Биофайл»
  4. Truhart P. Regents of nations = Regenten der Nationen : Systematic chronology of states a. their polit. representatives in past a. present : A biogr. ref. book / Peter Truhart. - 2nd rev. a. enl. ed. - München : Saur, 2002.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Archibald Z. H. The Odrysian Kingdom of Thrace: Orpheus unmasked. Oxford, 1998.
  • Топалов С. Племена и владетели от земите на Одриското царство и граничните му югозападни територии от края на VІ до средата на ІV в. пр. н. е. Приноси към проучване монетосеченето и историята на древна Тракия. София, 1998.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]