Տխլենի սովորական
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
| Սառապուու | |
 Սառապուու | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Հաճարածաղկավորներ (Fagales) |
| Ընտանիք | Կեչազգիներ (Betulaceae) |
| Ցեղ | Տիզենի (Corylus) |
| Տեսակ | Սառապուու (C. avellana) |
| Միջազգային անվանում | |
| Corylus avellana | |
| Տարածվածություն և պահպանություն | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Քիչ մտահոգող տեսակ  Տաքսոնի տարածվածությունը | |
Տխլենի սովորական (լատ.՝ Córylus avellána), պատկանում է կեչազգիների ընտանիքին։ Ունի 2-5 մ բարձրություն։ Կեղևը հարթ է և բաց գույնի, իսկ ընձյուղները գորշամոխրավուն են, ճյուղերը՝ կարմրագորշավուն։ Տերևներն ունեն 5-9 սմ երկարություն։ Ծաղիկները բաժանասեռ են։ Ծաղկում է մարտին, իսկ պտուղները հասունանում են օգոստես-սեպտեմբեր ամիսներին։ Աճում է հիմնականում չափավոր խոնավ և հարուստ հողերում։
Ճյուղերը ծածակված են մոխրավուն կեղևով։ Երիտասարդ ընձյուղները չորսանկյունանի են, մերկ կամ մազմզուկապատ։ Տերևները վերևի կողմից մուգ կանաչ են, մերկ, ներքևի կողմից` բաց գույնի կամ կապտականաչ։ Ծաղիկները ծոցային են, երկուական, վարդամանուշակագույն։ Չի վնասվում անգամ ամենաուժեղ սառնամանիքներից։ Լավ է աճում բոլոր տիպի հողերում։ Հեռանկարային է հակաէրոզիոն տնկարկների համար, քանի որ մեծ քանակությամբ արմատային մացառներ է տալիս։ Դեկորատիվ է, կարելի է օգտագործել կանաչ շինարարության բնագավառում։
Պտուղներն օգտագործում են հրուշակեղեցնի արդյունաբերության մեջ, դրանց միջուկը պարունակում է 58-60 տոկոս ճարպեր, 16-18 տոկոս սպիտակուցներ, 15-20 տոկոս ածխաջրեր, 4.3 տոկոս երկաթ, 4-9 մգ տոկոս B վիտամին։
Տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարածված է Կովկասում, Հյուսիսային Սկանդինավիայում, Սիրիայում, Հյուսիսային Իրանում, Փոքր Ասիայում։ Հանդիպում է նաև Զանգեզուրում։
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Սա անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ Այս նշումը հարկավոր է փոխարինել համապատասխան թեմատիկ նշումով։ |