Վիկտորյա Ալագուևա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիկտորյա Ալագուևա
Ծնվել էհուլիսի 20, 1964(1964-07-20) (59 տարեկան)
ԾննդավայրԱնգարսկ, Իրկուտսկի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություննկարչուհի
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն Ռուսաստան
Ժանրերհանրագիտարան

Վիկտորյա Ալագուևա (ռուս.՝ Алагуева, Виктория Петровна, հուլիսի 20, 1964(1964-07-20), Անգարսկ, Իրկուտսկի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), բուրյաթ գրող, բանաստեղծ, նկարիչ[1]։ Հանրապետական «Բուրյաթիայի լավագույն մարդիկ-2007» մրցույթի դափնեկիր[2][3][4], «Ազատ նկարիչ» մրցանակի դափնեկիր[5]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1964 թվականի հուլիսի 20-ին, Անգարսկ քաղաքում։ Ավարտել է Իրկուտսկի արվեստի դպրոցը, նկարիչ-ձևավորող է, աշխատել է Ուստ Օրդեում, Անգարսկում, Իրկուտսկում, Բրատսկում, Ուլան Ուդեում[6]։ 2001 թվականին լույս է տեսել նրա առաջին` «Դորժոն, երկնքի նվաճողը» գիրքը։ Դրան գրեթե անմիջապես հաջորդել է «Օվկիանոսի միջով» բանաստեղծությունների ժողովածուն[1]։ Այուհետև լույս է տեսել գրողի ամենահայտնի` «Երեխաներին` հայրենի հողի մասին» գրքերի շարքը[7][8][8]։

«Երեխաներին` հայրենի հողի մասին»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շարքի առաջին գիրքը եղել է «Ոսկե գիրք բուրյաթների մասին» ստեղծագործությունը, որը թողարկվել է 2006 թվականին։ Սա հանրագիտարան է դպրոցական ցածր և միջին տարիքի երեխաների համար[9], որտեղ երեխաներին հասկանալի պարզ լեզվով պատմվում է հայրենի հողի` Բուրյաթիայի պատմությունների ու ավանդույթների մասին։ Վիկտորյա Ալագուևան գրքերի ոչ միայն հեղինակն է, այլ նաև` պատկերազարդողը[10]։ Գրքի լույս ընծայումից շատ չանցած, 2007 թվականին, հեղինակը դարձել է «Բուրյաթիայի լավագույն մարդիկ-2007» մրցանակի դափնեկիր[11]։ Ավելի ուշ գիրքը թարգմանվել է բուրյաթերեն։

Երկրորդ` «Բուրյաթների մասին ալմաստե գիրքը», թողարկվել է 2007 թվականին։ Եթե «Ոսկե գիրքն» ավելի շատ պատմում էր բուրյաթների նյութական մշակույթի մասին, ապա «Ալմաստեն» գրեթե ողջ ուշադրությունը սևեռում է հոգևոր մշակույթի վրա` պատմելով ավանդական հավատալիքների, շամանիզմի, ոգիների, բուդդիզմի մասին։ Այս գիրքը ևս պատկերազարդվել է հեղինակի կողմից։

Շարքը շարունակել է 2008 թվականի լույս ընծայված «Բուդդայականության ուսմունքը` երեխաների համար» գիրքը։ Այնտեղ պատմվում է Բուդդայի կյանքի և նրա ուսմունքի մասին։ Այդ գրքում, ինչպես և` ամբողջ շարքում, պատումը տարվում է անսովոր ձևով. տղան հարցնում տատիկին, թե ինչ են երջանկությունը, մարդն ու աշխարհը։ Նաև շատերը կարող են իմանալ այնպիսի հասկացությունների մասին, ինչպիսիք են կարման, նիրվանան, ցեղի օրենքը[8]։

Նույն թվականին լույս է տեսել «Բանալին», որը գիրք է նախադպրոցական տարիքի երեխաների համար և ուղղված է բուրյաթական այբուբենի ուսուցմանը[12]։

«Բուդդան իմ սրտում» բանաստեղծությունների ու պատմվածքների հավաքածուն, որը ևս լույս է տեսել 2008 թվականին, գեղարվեստական ստեղծագործություն է, որտեղ փոքրիկ աղջիկը մեկնում է հեքիաթային ճանապարհորդության, որի հետ Վիկտորյա Ալագուևան նույնականացնում է ինքն իրեն[8][13]։

2010 թվականին լույս է տեսել շարքի հաջորդ` «Բուրյաթների մասին արծաթե գիրքը»։ Այն նվիրված է Սպիտակ ամսվա տոնին, բուրյաթների ցեղերին ու նրանց մշակույթին, ինչպես նյութական, այնպես էլ` հոգևոր[14]։

Վիկտորյա Ալագուևայի հաջորդ` «Բուրյաթների մասին բրոնզե գիրքը» գրվել է իր ավագ որդու` Պյոտրի հետ համահեղինակությամբ, 2014 թվականին։ Այնտեղ պատմվում է բուրյաթական ժողովրդի նախնիների ու նախահայրերի մասին։ Վիկտորյայի որդին` Պյոտրը, օգնել է Ասիայի պատմության իր իմացությամբ, որը նա ինքնուրույն է ուսումնասիրել[15][16][17][18]։ «Երեխաներին` հայրենի հողի մասին» շարքի վեցերորդ գիրքը եղել է Վիկտորյա Ալագուևայի «Բուրյաթենրի մասին սպիտակ գիրքը», որը թողարկվել է 2015 թվականին[19]։ Շարքի յոթերորդ գիրքը թողարկվել է 2020 թվականին։ «Բուրյաթական առասպելների մոլորակը» գիրքը պատմում է բուրյաթ-մոնղոլների հայտնի առասպելների, հեքիաթների ու լեգենդների, քոչվորների յուրահատուկ ավանդույթների մասին[20]։

2017 թվականին Վիկտորյա Ալագուևան սկսել է գրքերի նոր` «Էտուգեն տատիկի դասերը» շարքը, որոնցից առաջինը եղել է «Կյանքի ծառը» գիրքը, որը պատմում է ընթերցողներին բուրյաթական ժողովրդի` անտառի ու ծառերի հանդեպ ունեցած հարգանքի մասին[21][22]։ Շարքը շարունակել է «Սուրբ լեռը» գիրքը, որը պատմում է բուրյաթների մշակույթում լեռների ունեցած դերի մասին[23]։

Այլ աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիկտորյա Ալագուևան որպես նկարիչ-պատկերազարդող է եղել հետևյալ գրքերի համար.

  1. Тушемилов П. М. «Абай-Гэсэр» — Улан-Удэ: Издательство Бурятского государственного университета, 2000[24][25]
  2. Гармаев В. Б. «Десятый рабджун» — Улан-Удэ: Бурятское книжное издательство, 2001[26]
  3. Могоева Д. Д. «Амар сайн, ухибууд!» — Улан-Удэ: Бэлиг, 2002[27].
  4. Дугаров Э. Ч. «Отправляясь в дальний путь…» — Улан-Удэ: Бурятское книжное издательство, 2004[28].
  5. Нанзатова Э. П. «Эрдэни» — Улан-Удэ: Бэлиг, 2012.

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Через океан» (Улан-Удэ, 2001)[1]
  • «Доржо, покоритель небес» (Улан-Удэ, 2001)[29]
  • «Золотая книга о бурятах» (Улан-Удэ, 2006[30])
  • «Алмазная книга о бурятах»[31] (Улан-Удэ, 2007[30])
  • «Учение Будды для детей» (Улан-Удэ, 2008[30])
  • «Будда в сердце моём» (Улан-Удэ, 2008[30])
  • «Серебряная книга о бурятах» (Улан-Удэ, 2010)
  • «Ключик» (Улан-Удэ, 2010)[32]
  • «Бронзовая книга о бурятах» (Улан-Удэ, 2014) — в соавторстве с Петром Алагуевым
  • «Белая книга о бурятах» (Улан-Удэ, 2015)[19]
  • «Древо жизни» (Улан-Удэ, 2017)
  • «Святая гора» (Улан-Удэ, 2018)
  • «Вселенная бурятских мифов» (Улан-Удэ, 2020)[33]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Алагуева Виктория Петровна». Поэзия. Литературно-художественный журнал «Байкал». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 16-ին.
  2. МАУ ЦБС г. Улан-Удэ. «Поэтический турнир «Дыхание музы»».
  3. «Интеллектуальный десант «Диалоги о сокровенном» в гимназии № 33». Столица Бурятии глазами детей. Администрация г. Улан-Удэ. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 24-ին.
  4. «Литературные встречи Белого месяца в Республиканской детско-юношеской библиотеке». Новости библиотеки. ГАУК Республики Бурятия "Республиканская детско-юношеская библиотека". Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 24-ին.
  5. А. Смирнова В поселке Усть-Ордынском побывали авторы из Улан-Удэ // Окружная правда : газета. — 2008-10-02. — № 39.(չաշխատող հղում)
  6. А. Махачкеев. «Гэсэр в стиле "фэнтэзи"». Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  7. Национальная библиотека Республики Бурятия(չաշխատող հղում)
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Узнать о Будде в четыре года — Информ-Полис
  9. «Пресса о нас». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.
  10. infpol.ru. «"Книжная бабушка» расскажет детям о Бурятии». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  11. В библиотеке прошла встреча с Викторией Алагуевой
  12. Web ИРБИС(չաշխատող հղում)
  13. «Любят ребята книжки виктории алагуевои | Байкал. Новости региона». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 23-ին.
  14. Подарок детям к Сагаалгану — Информ-Полис
  15. «Драгоценные знания о Бурятии в книгах Виктории Алагуевой — Информ-Полис». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 14-ին.
  16. minkultrb.ru. «Виктория Алагуева рассказала юным читателям о своей новой книге». Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 3-ին.
  17. http://cbs-ulan-ude.ru. «Знакомьтесь: «Бронзовая книга о бурятах»». Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 3-ին. {{cite web}}: External link in |author= (օգնություն)
  18. yaruuna.ru. «ВЫЕЗДНОЙ СЕМИНАР «НОВЫЙ ФОРМАТ И ТЕХНОЛОГИИ РАЗВИТИЯ БИБЛИОТЕК, ОБСЛУЖИВАЮЩИХ ДЕТЕЙ И ЮНОШЕСТВО»». Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 3-ին.
  19. 19,0 19,1 Буряад унэн (2015 թ․ հուլիսի 10). «Виктория Алагуева представила «Белую книгу о бурятах»». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 16-ին.
  20. Ариг Ус (2020 թ․ հուլիսի 26). ««Вселенная бурятских мифов» : Писательница из Улан-Удэ выпустила новую книгу для детей». Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 21-ին.
  21. МАУ ЦБС г. Улан-Удэ (2017 թ․ մարտի 23). «Презентация книги Виктории Алагуевой «Древо жизни»». Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 23-ին.
  22. Буряад унэн (2017 թ․ մարտի 24). «Бурятская писательница рассказала о «Древе жизни», которое объединяет бурят и другие народы Земли». Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 23-ին.
  23. «Презентация книги «Святая гора» Виктории Алагуевой». ГАУК РБ Республиканская детско-юношеская библиотека. 2018 թ․ սեպտեմբերի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  24. ««Абай Гэсэр» в библиотеке БГУ». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 30-ին.
  25. «Гэсэр в стиле «фэнтэзи» — infpol.ru».
  26. ««Десятый рабджун» в библиотеке БГУ». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  27. Детские дошкольные образовательные учреждения и проблемы возрождения … — Ю. Б. Рандалов, И. Н. Дашибалова — Google Книги
  28. Web ИРБИС(չաշխատող հղում)
  29. «Встреча писательницы Виктории Алагуевой с читателями». МАУ ЦБС г.Улан-Удэ. 2012 թ․ ապրիլի 28. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 24-ին.
  30. 30,0 30,1 30,2 30,3 «Алагуева, Виктория Петровна». Национальная библиотека Республики Бурятия. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 24-ին.
  31. Т. Перевалова (2008 թ․ դեկտեմբերի 10). «Эти книги учат жить в гармонии с собой». Новости Байкальского региона. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 24-ին.
  32. «Художественная литература». Новые поступления. Центральная библиотека Селенгинского района. 2012 թ․ հոկտեմբերի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 24-ին.
  33. minkultrb.ru (2020 թ․ հուլիսի 27). ««Вселенная бурятских мифов» : Писательница из Улан-Удэ выпустила новую книгу для детей». Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 21-ին.