Սքոթլանդ Յարդ
 անգլ.՝ New Scotland Yard | |
|---|---|
 Խորհրդանշական նշանը Նյու Սքոթլենդ Յարդի շենքի մոտ՝ Վիկտորիա ամբարտակի վրա, Վեստմինսթեր քաղաք։ Նշանը հայտնի դարձավ, երբ այն առաջին անգամ տեղադրվեց ավելի հին Սքոթլանդ Յարդի շենք մոտակայքում։ | |
| Տեսակ | police station? |
| Այլ անվանում | Նյու Սքոթլանդ Յարդ |
| Երկիր | Մեծ Բրիտանիա |
| Տեղագրություն | Վեստմինստեր |
| Վայր | Norman Shaw Buildings?, 10 Broadway? և New Scotland Yard? |
| Հասցե | * (1829–1890) 4 Ուայթհոլ Փլեյս, Սենտ Ջեյմս, Վեստմինստեր (Լոնդոն) քաղաք (Գրեյթ Սքոթլենդ Յարդում հանրային մուտքով) * (1890–1967) Նորման Շոյի Շենքեր, Վիկտորիա ամբարտակ, Վիկտորիա, Լոնդոն, Վեստմինստեր (Լոնդոն) * (1967–2016) 8–10 Բրոդվեյ, Վեսթմինսթեր * (2016–հիմա) Նյու Սքոթլենդ Յարդ, Վիկտորիա ամբարտակ, Վիկտորիա, Վեստմինստեր (Լոնդոն) |
| Հիմնադրված է | 1829 |
 | |
 | |
Սքոթլենդ Յարդը (պաշտոնապես Նյու Սքոթլենդ Յարդ) Մետրոպոլիտեն ոստիկանության շտաբն է, տարածքային ոստիկանական ուժը, որը պատասխանատու է Մեծ Լոնդոնի 32 թաղամասերի ոստիկանության համար։ Նրա անունը ծագել է Մետրոպոլիտենի ոստիկանության շտաբի գտնվելու վայրից՝ 4 Whitehall Place հասցեում, որն ուներ իր հիմնական հանրային մուտքը Վեստմինսթերյան փողոցում, որը կոչվում էր Great Scotland Yard[1]: Սքոթլենդ Յարդի մուտքը դարձավ հանրային մուտք, և ժամանակի ընթացքում «Սքոթլենդ Յարդը» սկսեց օգտագործվել ոչ միայն որպես գլխավոր շտաբի շենքի ընդհանուր անվանում, այլ նաև որպես մետոնիմ հենց Մետրոպոլիտեն ոստիկանության ծառայության (MPS) և դրանում ծառայող ոստիկանների, հատկապես՝ հետախույզների համար[2]։ The New York Times 1964 թվականին գրել է, որ ինչպես Ուոլ Սթրիթ անունը տվեց Նյու Յորքի ֆինանսական թաղամասին, Սքոթլանդ Յարդը դարձավ Լոնդոնում ոստիկանության գործունեության անվանումը[3]։
Ուժը 1890 թվականին տեղափոխվեց Գրեյթ Սքոթլենդ Յարդից դեպի նոր ավարտված շենք Վիկտորիա Էմբանկմենտի վրա, և նոր շտաբի համար ընդունվեց «Նյու Սքոթլենդ Յարդ» անվանումը[4]։ Հարակից շենքի կառուցումն ավարտվել է 1906 թվականին։ Երրորդ մասնաշենքն կառուցվել է 1940 թվականին։ 1967 թվականին MPS-ն իր կենտրոնակայանը համախմբեց երեք շենքերի համալիրից մինչև բարձր, նոր կառուցված «Նյու Սքոթլենդ Յարդ» շենք Բրոդվեյում մոտակա Վիկտորիայում, 1996թ. սեպտեմբերի 16-ին։ 2013թ.-ին հայտարարվեց, որ ուժերը կրկին կտեղափոխվեն Վեստմինսթերի Քերթիս Գրին շենքում գտնվող Վիկտորիա ամբարտակ, որը ավանդույթի համաձայն վերանվանվեց «Նոր Սքոթլենդ Յարդ»[5]։ Այս տեղափոխությունը դեպի վերջին Նյու Սքոթլենդ Յարդ ավարտվեց 2016թ։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մետրոպոլիտեն ոստիկանական ծառայությունը պատասխանատու է Մեծ Լոնդոն տարածքում օրենքի կիրարկման համար՝ բացառելով Լոնդոնի քաղաքի քառակուսի մղոնը, որի համար պատասխանատու է Լոնդոնի քաղաքի ոստիկանությունը և Լոնդոնի մետրոպոլիտենը և Ազգային երկաթուղային ցանցերը, որոնք պատկանում են բրիտանական տրանսպորտային ոստիկանությանը։
4 Ուայթհոլ Փլեյս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մետրոպոլիտեն ոստիկանությունը ձևավորվել է Ռոբերտ Փիլի կողմից՝ 1829 թվականին խորհրդարանի կողմից ընդունված Մետրոպոլիտենի ոստիկանության ակտի կիրառմամբ։ Փիլը, Էժեն-Ֆրանսուա Վիդոկի օգնությամբ, ընտրել է Ուայթհոլ Փլեյսը սկզբնական վայրը ոստիկանության նոր շտաբի համար։ Առաջին երկու հանձնակատարները՝ Չարլզ Ռոուենը և Ռիչարդ Մեյնը, տարբեր ոստիկանների և անձնակազմի հետ միասին գրավել են շենքը։ 4 Ուայթհոլ Փլեյսը (51°30′22″ հս․. լ. 0°07′34″ ամ. ե.HGЯO) նախկինում եղել է առանձնատուն։
Այս շենքը ձեռք է գնվել է հիպերմարկետների օպերատոր Lulu Group International-ի կողմից 2015 թվականին և վերակառուցվել է շքեղ հյուրանոցի, որը շահագործում է Hyatt-ը, որը բացվել է 2019 թվականի դեկտեմբերին[6][7]։
Վիկտորիա ամբարտակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1887 թվականին Մետրոպոլիտենի ոստիկանության շտաբը 4 Ուայթհոլ Փլեյսից ընդլայնվել էր մի քանի հարևան հասցեներով, այդ թվում՝ 3, 5, 21 և 22 Whitehall Place; 8 և 9 Great Scotland Yard և մի քանի ախոռներ։ Ի վերջո, ճարտարապետ Ռիչարդ Նորման Շոուի կողմից նախագծված նոր շտաբը կառուցվեց Վիկտորիա ամբարտակի վրա, որը նայում էր Թեմզա գետին, որը այժմ Պաշտպանության նախարարության կենտրոնակայանն է։ 1888 թվականին, նոր շենքի կառուցման ժամանակ, բանվորները հայտնաբերել են կնոջ մասնատված մարմին. գործ, որը հայտնի է որպես «Ուայթհոլի առեղծված», որն այդպես էլ չբացահայտվեց։ 1890 թվականին ոստիկանության շտաբը տեղափոխվեց նոր վայր, որը կոչվում էր Նյու Սքոթլենդ Յարդ։ Այս պահին Մետրոպոլիտենի ոստիկանությունն իր սկզբնական 1000 սպաներից հասել էր մոտ 13000-ի և կարիք ուներ ավելի շատ վարչական անձնակազմի և ավելի մեծ շտաբի։ Ուժի չափի և պարտականությունների հետագա աճը պահանջում էր ավելի շատ ադմինիստրատորներ և տարածք։ Հետևաբար, նոր շենքեր կառուցվեցին և ավարտվեցին 1906 և 1940 թվականներին, այնպես որ Նյու Սքոթլենդ Յարդը դարձավ երեք շենքերի համալիր։ Առաջին երկու շենքերն այժմ I կարգի կառույց են, որը հայտնի է որպես Նորման Շոուի շենքեր։
Ուայթհոլ Փլեյսի 4 հասցեում գտնվող բնօրինակ շենքը դեռևս ունի հետևի մուտքը Մեծ Սքոթլենդ Յարդում։ Հեծյալ ուժերի մի քանիսի ախոռները դեռ գտնվում են Գրեյթ Սքոթլենդ Յարդ 7 հասցեում, առաջին շտաբի դիմացի փողոցում։
10 Բրոդվեյ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մետրոպոլիտենի ոստիկանության շտաբը 1967 թվականին տեղափոխվեց Բրոդվեյ 8–10, նոր շենք, որը կառուցվել էր մի վայրում, որը նույնպես սահմանակից էր Վիկտորիա փողոցին։
2008 թվականին Մետրոպոլիտենի ոստիկանական վարչությունը մոտ 120 միլիոն ֆունտ ստեռլինգով գնեց Բրոդվեյի 10 տարածքը[8]։
10 Բրոդվեյը վաճառվել է Աբու Դաբիի ֆինանսական խմբին 2014 թվականի դեկտեմբերին 370 միլիոն ֆունտ ստեռլինգով, իսկ վեց շենքերի, խառը օգտագործման կառուցապատման վերակառուցման ծրագրերը հաստատվել են 2016 թվականի փետրվարին[9]։ Սեփականության իրավունքը MPA-ից պաշտոնապես փոխանցվել է Աբու Դաբիի ֆինանսական խմբին, երբ տեղափոխումն ավարտվել է 2016 թվականի հոկտեմբերի 31-ին. շենքը սկսեց քանդվել նույն տարվա վերջին[10]։
Ներկայիս գտնվելու վայրը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
.jpg)
2013 թվականի մայիսին Մետրոպոլիտեն ոստիկանությունը հաստատեց, որ Բրոդվեյում գտնվող Նյու Սքոթլենդ Յարդի շենքը կվաճառվի, և զորքերի շտաբը կտեղափոխվի Վիկտորիա ամբարտակի Քերթիս Գրին շենք։ Ճարտարապետների համար մրցույթ էր հայտարարվել շենքը վերանախագծելու համար, նախքան 2015 թվականին Մետրոպոլիտենի ոստիկանությունը այնտեղ տեղափոխվի[11]։ Այս շենքը նախկինում պատկանում էր Ոստիկանության տարածքային շտաբին և հարում է բնօրինակ Նյու Սքոթլենդ Յարդին (Նորման Շոուի Հյուսիսային շենք)։
2015 թվականի դեկտեմբերին ավարտվեցին Քերթիս Գրինի շենքի արտաքին շինարարական աշխատանքները[12]։ 2016 թվականի հոկտեմբերի 31-ին Մետրոպոլիտենի ոստիկանության աշխատակիցները լքեցին Բրոդվեյի 10 հասցեում գտնվող շենքը և տեղափոխվեցին իրենց նոր գլխավոր գրասենյակ[13]։ Նոր Սքոթլենդ Յարդի նոր շենքը պետք է բացվեր թագուհի Եղիսաբեթ IIրդը 2017 թվականի մարտի 23-ին, սակայն նույն օրը հայտարարվեց, որ թագավորական բացումը կհետաձգվի նախորդ օրվա Վեսթմինսթերում ահաբեկչութան պատճառով[14]։ Բացումը վերակազմավորվել է 2017 թվականի հուլիսի 13-ին[15]։ Ինչպես իր բոլոր երեք նախորդները, այստեղ է գտնվում Met's Crime Museum-ը (նախկինում հայտնի է որպես Սև թանգարան), որը հիմնադրվել է 1874 թվականին, հանցավոր հուշանվերների հավաքածու, որը բաց չէ հանրության համար[16]։
Ժողովրդական մշակույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սքոթլենդ Յարդը հայտնվել է գրքերում, ֆիլմերում, հեռուստատեսությունում և այլն, սկսած Վիկտորիանական դարաշրջանից, երբ այն ցուցադրվել է Ջեք Պատռողի գործերում և Շերլոք Հոլմսի պատմություններում, ներառյալ «Մորիարտի Հայրենասերը» անիմեն[17][18]։ Ուիլկի Քոլինզի «Լուսնաքարը» (1868) վեպը, որը պատմում է Սքոթլենդ Յարդի հետախույզի մասին, որը հետաքննում է արժեքավոր ադամանդի գողությունը, նկարագրվել է որպես ոստիկանական ընթացակարգային ժանրի, թերևս, ամենավաղ վառ օրինակը[19][20]։ Ռոբերտ Լուի Սթիվենսոնի «Բժիշկ Ջեքիլի և պարոն Հայդի տարօրինակ դեպքը» (1886) գոթական վեպում տեսուչ Նյուքոմենը՝ Սքոթլանդ Յարդի հետախույզը, ուսումնասիրում է Հայդի ձեղնահարկը Սոհոյում և հայտնաբերում նրա այլասերված կյանքի ապացույցները[21]։
Ալֆրեդ Հիչքոքի 1929 թվականին նկարահանված «Շանտաժ» թրիլլեր ֆիլմում (լայնորեն համարվում է բրիտանական առաջին ձայնային ֆիլմը) ներկայացնում է Սքոթլենդ Յարդի դետեկտիվ Ֆրենկ Ուեբերը (մարմնավորվում է Ջոն Լոնգդենը)[22]։ Մոնթի Փայթոնի 1969 թվականի «Աշխարհի ամենազվարճալի կատակը» կատակերգության մեջ Գրեհեմ Չեփմենը մարմնավորում է Սքոթլենդ Յարդի տեսուչին, ով կատակը ձեռքին դուրս է գալիս տնից՝ նախքան ծիծաղից մահանալը[23]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Metropolitan Police Service – History of the Metropolitan Police Service». Met.police.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 22-ին.
- ↑ Newton, Stephen Leslie (1992). German/English Lexicographical Contrasts: City, Queen (quean), Yard. University of California, Berkeley. էջ 75.
- ↑ Farnsworth, Clyde H. (1964 թ․ մայիսի 15). «Move is planned by Scotland Yard». The New York Times. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
- ↑ Hutton, Mike (2012 թ․ մարտի 15). The Story of Soho: The Windmill Years 1932–1964. էջ 104. ISBN 978-1-445-60684-2.
- ↑ «New Metropolitan Police HQ announced as Curtis Green Building». BBC News. 2013 թ․ մայիսի 20. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ Ackerman, Naomi (2019 թ․ դեկտեմբերի 9). «First look: Scotland Yard hotel opens after revamp». Evening Standard. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 8-ին.
- ↑ «Great Scotland Yard Hotel». Hyatt. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 8-ին.
- ↑ Justin Davenport (2012 թ․ հոկտեմբերի 30). «Metropolitan Police to sell New Scotland Yard». Evening Standard. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 26-ին.
- ↑ Curry, Rhiannon (2016 թ․ փետրվարի 24). «Green light to demolish New Scotland Yard to make way for flats». The Daily Telegraph. London. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 24-ին.
- ↑ Rowlinson, Liz (2019 թ․ հոկտեմբերի 18). «Prime property buyers return to Westminster». Financial Times. London. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 24-ին.
- ↑ «Met confirms Scotland Yard to be sold». The Australian. 2013 թ․ մայիսի 20. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 26-ին.
- ↑ Spendelow, Nathan (2016 թ․ դեկտեմբերի 1). «New Met HQ officially completed, with police to move in by end of next year». Get West London. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
- ↑ Bullen, Jamie (2016 թ․ նոյեմբերի 1). «Metropolitan Police staff move out of New Scotland Yard after 49 years». Evening Standard. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
- ↑ The words "New Scotland Yard" (in tall letters) can be seen in a photograph of the front of the building, atop the glass entrance at the base of the facade. Patel, Salina (2017 թ․ մարտի 23). «Royal opening of new Met Police HQ postponed following London terrorist attack: The Queen and Duke of Edinburgh were due to visit New Scotland Yard today». getwestlondon.co.uk. Trinity Mirror Southern. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 23-ին.
- ↑ Grafton-Green, Patrick (2017 թ․ հուլիսի 13). «The Queen comes face-to-face with bomb disposal robot and arsenal of weapons on tour of Scotland Yard's new HQ». Evening Standard. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 8-ին.
- ↑ «The Crime Museum». Metropolitan Police. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 22-ին.
- ↑ Begg, Jack the Ripper: The Definitive History, p. 205; Evans and Rumbelow, pp. 84–85
- ↑ «Sherlock Holmes and Dr Watson in the 21st century: it's elementary». The Guardian. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 21-ին.
- ↑ Noir in the North Genre, Politics and Place. Bloomsbury Publishing. 2020. էջ 247.
- ↑ «Wilkie Collins, The Moonstone». British Library. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 13-ին.
- ↑ «Robert Louis Stevenson's Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde». British Library. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 15-ին.
- ↑ «Blackmail (1929)». British Film Institute. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 10-ին.
- ↑ «Monty Python's 10 funniest sketches». The Telegraph. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 9-ին.