Jump to content

Ստրատեգո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ստրատեգո
Տեսակխաղեր տախտակի վրա, խաղ վանդակավոր դաշտում, abstract game? և strategy game?
ՀրատարակիչJumbo Games?, Smeets en Schippers? և Milton Bradley Company?
Ժանրboard wargame?
Խաղացողների քանակ մինիմալ2
Խաղացողների քանակ մաքսիմալ2
 Stratego Վիքիպահեստում

Ստրատեգո (անգլ.՝ Stratego), ռազմաստրատեգիական սեղանի խաղ երկուսի անձի համար, որը խաղում են վանդակավոր տախտակի վրա՝ յուրաքանչյուր կողմից 40 փակ խաղաքարերի մասնակցությամբ։ Խաղացողները գիտեն միայն իրենց խաղաքարերը, մրցակցի յուրաքանչյուր խաղաքար բացահայտվում է նրա հարձակման ժամանակ։ Նպատակը թշնամու եզակի խաղաքարը` դրոշը, հայտնաբերելն ու գրավելն է։

Խաղադաշտն ունի 10x10 չափ։ 2x2 չափերով երկու քառակուսի տարածքներ անհասանելի են ֆիգուրների շարժման համար («լճեր»)։ Լճերը գտնվում են 3, 4, 7, 8 ուղղաձիգների և 5-րդ ու 6-րդ շարքերի հատման խաչմերուկում։

Հակառակորդները խաղում են տարբեր գույների խաղաքարերով (սովորաբար կարմիր և կապույտը)։ Ֆիգուրները միևնույն ձևի ուղղահայաց խաղաքարեր են, որոնց տիպի նշումը ներսից դեպի խաղացողն է, իսկ արտաքին կողմում պատկերված է նույն շապիկը։

Խաղում կարող եք տեղափոխել խաղաքարերը, որոնք համապատասխանում են տարբեր զինվորական կոչում կամ աստիճան ունեցող զինվորներին և սպաներին։ Ռուսական հրատարակությունում կոչումը նշվում է 1-10 թվով. Որքան բարձր է կարգը, այնքան բարձր է կոչումը[1]։

Կարգ Քանակ Անվանում Հատուկ հնարավորություն
0 1 Դրոշ (flag) Չի տեղաշարժվում։ Դրոշը կորցրած կողմը պարտվում է։
1 1 Լրտես (spy) Իր քայլով հանում է ֆելդմարշալին
2 8 Հետախույզ (scout) Քայլում է ցանկացած տարածությամբ շախմատային նավակի կանոններով
3 5 Սակրավոր (miner) Վնասազերծում է ականները
4 4 Սերժանտ (sergeant)
5 4 Լեյտենանտ (lieutenant)
6 4 Կապիտան (captain)
7 3 Մայոր (major)
8 2 Գնդապետ (colonel)
9 1 Գեներալ (general)
10 1 Ֆելդմարշալ(marshal)
11 6 Ական (bomb) Չի տեղաշարժվում, վնասազերծվում է միայն Սակրավորի կողմից, ցանկացած այլ ֆիգուր պայթեցնում է,
սակայն չի անհետանում։
40 Ընդհանուր

Մասնակիցները պատահականորեն խաղաքարերը տեղադրում են դաշտի իրենց կողմի առաջին չորս շարքերում՝ շապիկով դեպի հակառակորդը։ Դասավորությունը մեծապես ազդում է խաղի ընթացքի և արդյունքի վրա։

Խաղացողները հերթափոխով տեղափոխում են իրենց շարժական խաղաքարերից մեկը մեկ դաշտ առաջ, հետ, ձախ կամ աջ; Կարմիրներն առաջին քայլն են անում։

Քայլը հնարավոր է միայն դատարկ դաշտում կամ հակառակորդի խաղաքարի վրա գրոհով։ Արգելվում է խաղաքար տեղափոխել երկու դաշտերի միջև երեքից ավելի անընդմեջ քայլերով։

Հետախույզը, ի տարբերություն այլ խաղաքարերի, կարող է շարժվել ցանկացած թվով ազատ դաշտերով, ինչպես շախմատի նավակը։ Լճերի վրայով անցումն արգելված է։

Հարձակման ժամանակ տեղի է ունենում ներգրավված խաղաքարերի համեմատություն։ Բացառությամբ լրտես-ֆելդմարշալի դեպքի, ավելի ցածր կոչում ունեցող խաղաքարը պարտվում է և հեռացվում խաղադաշտից։ Եթե ​​հարձակվող խաղաքարն ավելի ուժեղ է, այն զբաղեցնում է պաշտպանվողի տեղը։ Եթե ​​պաշտպանվող խաղաքարն ավելի ամուր է, այն մնում է տեղում։ Եթե ​​շարքերը հավասար են, երկու խաղաքարերն էլ հեռացվում են։

Լրտեսը, ի տարբերություն այլ ֆիգուրների, կարող է հարձակվել և հաղթել ֆելդմարշալին։ Ֆելդմարշալի հարձակման ժամանակ լրտեսը մահանում է։

Երբ Ականը հարձակվում է, ֆիգուրը մահանում է և հեռացվում դաշտից, բայց ականը մնում է տեղում։ Սակրավորը, ի տարբերություն այլ ֆիգուրների, զինաթափում է ականը և զբաղեցնում նրա տեղը։

Կորուստների մասին տեղեկատվությունը բաց է երկու խաղացողների համար։

Դրոշը պարտվում է, երբ հարձակման է ենթարկվում ցանկացած ֆիգուրի, նույնիսկ Լրտեսի կողմից։

Խաղացողը հաղթում է, երբ գրավում է թշնամու դրոշը, ինչպես նաև, երբ հակառակորդը որևէ քայլ չունի (շարժվող խաղաքարերը ոչնչացվում կամ արգելափակվում են սեփական անշարժ խաղաքարերով)։

Խաղը հիշեցնում է չինական ժողովրդական Ջունգլի խաղը խաղը, որն առանձնանում է դասակարգված կտորներով և նույնիսկ երկու լճերով տախտակին։ Բայց, ի տարբերություն Stratego-ի, Jungle-ը բաց խաղ է՝ խաղաքարերի ֆիքսված դասավորությամբ։

Հոլանդացի հետազոտող Ֆրեդ Հորնը հստակորեն հաստատեց, որ Stratego-ն ոչ մի կապ չունի «Ջունգլիի» հետ, այլ «Հարձակում» խաղի կրկնօրինակն է, որը Հոլանդիա է բերվել բրիտանական զորքերի կողմից Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի վերջում։

Չինական մեկ այլ խաղում՝ Luzhanqi-ում, ինչպես Stratego-ում, խաղաքարերը փակ են, նպատակը դրոշը գրավելն է, որը կարող է տեղակայվել երկու շտաբներից մեկում[2]։ Սակայն երկու խաղերից որն է ավելի վաղ հայտնվել, հայտնի չէ։

ԽՍՀՄ-ում արտադրվել են «Ստրատեգո» խաղի կրկնօրինակներ(օրինակ՝ 1812 թվականի Հայրենական պատերազմում Բորոդինոյի ճակատամարտի թեմայով, որը կոչվում է «Ճակատամարտ»)։

«Стратего Original» խաղի ռուսերեն տեղայնացված տարբերակը արտադրվել է ռուսական Զվեզդա ընկերության կողմից (արտիկուլ թիվ 8646) հոլանդական Jumbo ընկերության արտոնագրով։ «Զվեզդա» հրատարակությունը պահպանում է Նապոլեոնյան Jumbo դիզայնը։ Խաղաքարերի ձևը զգալիորեն պարզեցված է՝ պլաստիկ կիսագլանների փոխարեն օգտագործվում են ստվարաթղթե ֆիգուրներ։ Ֆիգուրները դասավորելու համար օգտագործվող ստվարաթղթե շիրման բացակայում է[3][4][5].

Ստրատեգոյի միջազգային ֆեդերացիան՝ խաղի կառավարող մարմինը, հովանավորում է Stratego աշխարհի ամենամյա առաջնությունը[6]։

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «International Stratego Federation» (անգլերեն) — Ստրատեգոյի միջազգային ֆեդերացիայի կայք. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  • «Stratego» (անգլերեն). BoardGameGeek — Խաղի էջը նկարներով. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 16-ին.
  • Օնլայն խաղի սերվեր Հնարավորություն է տալիս խաղալ տարբեր երկրների մասնակիցբների հետ
  • Ռուսաստանում Ստրատեգո խաղի պաշտոնական կայք
  • http://www.strategobond.nl/wp-content/uploads/2019/06/Stratego-World-Championships-2019-invitation.pdf Ստրատեգոյի աշխարհի առաջնություն-2019

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Stratego Classic Instructions» (PDF). Milton Bradley. 2002. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 17-ին.
  2. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 11-ին.
  3. «Stratego Original» (անգլերեն). Jumbo — Описание и фотография игры на сайте производителя. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
  4. «Настольная игра Стратего». Интернет-магазин «Игровед» — Описание и фотографии российского издания игры. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
  5. «Настольная игра Стратего» (ռուսերեն). Սեղանի խաղերի ինտերնետ-խանութ - www.igra35.ru — Խաղի ռուսական հրատարակության նկարագրությունը. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
  6. https://isfstratego.kleier.net/infoorg.html, Ստրատեգոյի միջազգային ֆեդերացիայի պաշտոնական կայք