«Զատիկ Մուրադյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ Կատեգորիայի տեղափոխում: Կատեգորիա:Ֆիզիկա-մաթեմատիկական գիտությունների դոկտորներ → Կատեգորիա:Ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտորներ |
||
Տող 27. | Տող 27. | ||
{{DEFAULTSORT:Մուրադյան, Զատիկ}} |
{{DEFAULTSORT:Մուրադյան, Զատիկ}} |
||
[[Կատեգորիա:Հայ աստղաֆիզիկոսներ]] |
[[Կատեգորիա:Հայ աստղաֆիզիկոսներ]] |
||
[[Կատեգորիա: |
[[Կատեգորիա:Ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտորներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Բուխարեստի համալսարանի շրջանավարտներ]] |
[[Կատեգորիա:Բուխարեստի համալսարանի շրջանավարտներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Ռումինիայի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոսներ]] |
[[Կատեգորիա:Ռումինիայի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոսներ]] |
14:58, 26 Նոյեմբերի 2020-ի տարբերակ
Զատիկ Մուրադյան | |
---|---|
Ծնվել է | 1930 |
Ծննդավայր | Բուխարեստ, Ռումինիա |
Մահացել է | հունվարի 22, 2020[1][2] (89 տարեկան) |
Մահվան վայր | Բուլոն Բիյանկուր[2] |
Քաղաքացիություն | Ռումինիա |
Կրթություն | Բուխարեստի համալսարան (1954) |
Կոչում | ակադեմիկոս |
Գիտական աստիճան | ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1965) |
Մասնագիտություն | աստղաֆիզիկոս |
Աշխատավայր | Bucharest Astronomical Observatory? և Փարիզյան աստղադիտարան |
Անդամություն | Ռումինիայի գիտությունների ակադեմիա, Միջազգային աստղագիտական միություն, Եվրոպական աստղագիտական ընկերություն և Աստղագիտության և աստղաֆիզիկայի ֆրանսիական միություն |
Զատիկ Համբարձումի Մուրադյան (հուլիսի 10, 1930[1][2], Բուխարեստ, Ռումինիա[2] - հունվարի 22, 2020[1][2], Բուլոն Բիյանկուր[2]), հայազգի աստղաֆիզիկոս: Ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1965): Ռումինիայի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս (1994):
Կենսագրություն
Զատիկ Մուրադյանը ծնվել է 1930 թվականին, Բուխարեստում: 1954 թվականին ավարտել է Բուխարեստի համալսարանը: 1957-1980 թվականներին եղել է Բուխարեստի աստղագիտական ինստիտուտի, 1959-1997 թվականներին՝ Փարիզի աստղադիտարանի Մեդոնի մասնաճյուղի գիտական խմբի ղեկավար, 1997 թվականից՝ գիտաշխատող[3]:
Ավելի քան երկու հարյուր գիտական հոդվածի հեղինակ և համահեղինակ է: Նրա աշխատանքները վերաբերում են Արեգակի ֆիզիկային, մասնավորապես՝ գունոլորտից արևապսակ նյութի արտահոսքին (արևային քամի), տաքանալիս հրվիժակների անհետացմանը, մագնիսական հոսքեր առաջացնող պինդ մարմնի պտույտ ունեցող տիրույթներին: Նրա բացահայտած «Մուրադյանի էֆեկտը» թույլ է տալիս շառավղային արագությունների միջոցով բացահայտել Արեգակի վերին շերտում ընթացող երևույթները: Արեգակի ակտիվ տիրույթի մագնիսական դաշտի էվոլյուցիայի առաջին դիտումը արեգակնային բռնկումից առաջ, բռնկման ընթացքում և բռնկումից հետո, Արեգակի գունոլորտից դեպի արևապսակ սպիկուլների միջոցով նյութի տեղափոխման` արեգակնային քամու հիմնական պատճառի հայտնաբերումը, Արեգակի ծայրահեղ եզրի (լիմբի) մթնեցման չափումը, տաքացման հետևանքով արեգակնային հրվիժակների ջերմային անհետացման հայտաբերումը, Պիկ դյու Միդի աստղադիտարանի (Պիրենեյան լեռներ, Ֆրանսիա) համար մինչ օրս աշխատող 8մ արեգակնային սպեկտրոգրաֆի նախագծումը և կառուցման ղեկավարումը, «Արեգակնային ակտիվության սինոպտիկ քարտեզների» թվային գրանցման, վերլուծության, գծագրման և հրատարակման համակարգչային ծրագրի սկզբունքի մշակումը և ղեկավարումը (աշխարհում գոյություն ունեցող համակարգչային կառավարմամբ միակ սինոպտիկ քարտեզները), արեգակնային ակտիվության պտտման արագության չափի նոր մեթոդի առաջարկումը, որը բացահայտում է արեգակնային ակտիվության նոր պարամետրեր:
Զատիկ Մուրադյանը եղել է Միջազգային աստղագիտական միության (ՄԱՄ, 1970), Եվրոպական աստղագիտական ընկերության (ԵԱԸ), Աստղագիտության մասնագետների ֆրանսիական ընկերության, Ռումինիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամ, 2008 թվականից` նաև որպես Հայաստանի գիտությունների ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ և 2009 թվականից` Հայկական աստղագիտական ընկերության (ՀԱԸ) անդամ[3]:
Անդամակցություն
- Միջազգային աստղագիտության միության անդամ (1970)[3]:
- Ֆրանսիայի աստղագիտության և աստղաֆիզիկայի անդամ (1978)[3]:
- Եվրոպական աստղագիտական ընկերությունների անդամ (1990)[3]:
- Հայաստանի գիտությունների ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ:
- Հայկական աստղագիտական ընկերության անդամ: