«Զանգվածի ատոմական միավոր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ oգտվելով ԱՎԲ
Տող 2. Տող 2.


== Պատմություն ==
== Պատմություն ==
Մինչն 1961 թվականը [[քիմիա]]յում օգտագործվում Էր զանգվածի ''քիմիական ատոմական միավորը''՝ հավասար [[Թթվածին|թթվածնի]] [[ատոմ]]ի զանգվածի 1/16-ին։ [[Ֆիզիկա]]յում օգտագործվում Էր զանգվածի ''ֆիզիկական ատոմական միավորը''՝ հավասար թթվածնի ամենաթեթև կայուն [[իզոտոպ]]ի զանգվածի 1/16-ին։ Ատոմների և [[մոլեկուլ]]ների զանգվածի չափման համար 1961 թվականին սահմանվել է զանգվածի միասնական ատոմական միավոր, որը որոշվում է որպես [[ածխածին|ածխածնի]] С<sup>12</sup> իզոտոպի զանգվածի 1/12-ը ն հավասար է 1,660538921(73)·10<sup>-24</sup> [[գրամ]]։
Մինչն 1961 թվականը [[քիմիա]]յում օգտագործվում Էր զանգվածի ''քիմիական ատոմական միավորը''՝ հավասար [[Թթվածին|թթվածնի]] [[ատոմ]]ի զանգվածի 1/16-ին։ [[Ֆիզիկա]]յում օգտագործվում Էր զանգվածի ''ֆիզիկական ատոմական միավորը''՝ հավասար թթվածնի ամենաթեթև կայուն [[իզոտոպ]]ի զանգվածի 1/16-ին։ Ատոմների և [[մոլեկուլ]]ների զանգվածի չափման համար 1961 թվականին սահմանվել է զանգվածի միասնական ատոմական միավոր, որը որոշվում է որպես [[ածխածին|ածխածնի]] С<sup>12</sup> իզոտոպի զանգվածի 1/12-ը ն հավասար է 1,660538921(73)·10<sup>−24</sup> [[գրամ]]։


== Կապը այլ միավորների հետ ==
== Կապը այլ միավորների հետ ==
Զանգվածի ատոմական նոր միավորը 1,0003179 անգամ մեծ է ֆիզիկական ատոմական նախկին միավորից և շատ մոտ է քիմիական նախկին միավորին։ Զ․ ա․ մ․ Էներգետիկ միավորներով հավասար է 932,1 Մէվ։ [[Տարրական մասնիկների ֆիզիկա]]յում միավոր է ընդունված [[էլեկտրոնի զանգված]]ը, որը հավասար է 9,1091·1<sup>-28</sup> գրամ կամ 5,48610<sup>-4</sup> միասնական զ․ ա․ մ․։
Զանգվածի ատոմական նոր միավորը 1,0003179 անգամ մեծ է ֆիզիկական ատոմական նախկին միավորից և շատ մոտ է քիմիական նախկին միավորին։ Զ․ ա․ մ․ Էներգետիկ միավորներով հավասար է 932,1 Մէվ։ [[Տարրական մասնիկների ֆիզիկա]]յում միավոր է ընդունված [[էլեկտրոնի զանգված]]ը, որը հավասար է 9,1091·1<sup>−28</sup> գրամ կամ 5,48610<sup>−4</sup> միասնական զ․ ա․ մ․։


== Տես նաև ==
== Տես նաև ==

19:45, 11 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ

Զանգվածի ատոմական միավոր, ատոմների, մոլեկուլների և տարրական մասնիկների զանգվածի չափման միավոր։ Կրճատ նշանակվում է զ. ա. մ, միջազգային նշանակումը՝ u կամ դա (da, դալտոն)։ Մեկ զանգվածի ատոմական միավորը մոտավորապես հավասար է մեկ նուկլոնի (պրոտոնի կամ նեյտրոնի) զանգվածին և սահմանվում է որպես հիմնական էներգետիկ մակարդակում գտնվող ածխածին-12 իզոտոպի զանգվածի մեկ տասներկուերորդ մասը[1]։ Այն համարժեք է 1,660538921(73)×10−27 կգ[2]։

Պատմություն

Մինչն 1961 թվականը քիմիայում օգտագործվում Էր զանգվածի քիմիական ատոմական միավորը՝ հավասար թթվածնի ատոմի զանգվածի 1/16-ին։ Ֆիզիկայում օգտագործվում Էր զանգվածի ֆիզիկական ատոմական միավորը՝ հավասար թթվածնի ամենաթեթև կայուն իզոտոպի զանգվածի 1/16-ին։ Ատոմների և մոլեկուլների զանգվածի չափման համար 1961 թվականին սահմանվել է զանգվածի միասնական ատոմական միավոր, որը որոշվում է որպես ածխածնի С12 իզոտոպի զանգվածի 1/12-ը ն հավասար է 1,660538921(73)·10−24 գրամ։

Կապը այլ միավորների հետ

Զանգվածի ատոմական նոր միավորը 1,0003179 անգամ մեծ է ֆիզիկական ատոմական նախկին միավորից և շատ մոտ է քիմիական նախկին միավորին։ Զ․ ա․ մ․ Էներգետիկ միավորներով հավասար է 932,1 Մէվ։ Տարրական մասնիկների ֆիզիկայում միավոր է ընդունված էլեկտրոնի զանգվածը, որը հավասար է 9,1091·1−28 գրամ կամ 5,48610−4 միասնական զ․ ա․ մ․։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. International Bureau of Weights and Measures (2006), The International System of Units (SI) (PDF) (8th ed.), p. 126, ISBN 92-822-2213-6
  2. Unified Atomic mass unit. Fundamental Physical Constants from NIST
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանի «Զանգվածի ատոմական միավորներ» հոդվածից (հ․ 3, էջ 658 )։