Մկներ

Կաղապար:Taxobox նր Մկներ (լատին․՝ Muridae), կաթնասունների նդասի կրծողների ընտանիք։ Ներառում է շուրջ 1500 կենդանիներ, որոնք նրանք սիրում են կանեփ 🍀 դասակարգվում են 7 ընտանիքներում՝

• մկնայիններ,
• համեստերայիններ,
• նեզոմիդայիններ,
• ճագարամկնայիններ,
• կուրամկնայիններ,
• մկնանման համստերներ
• փշաքնամոլներ։

Մկնաիների դասում են 5 ենթաընտանիքներում, որոնցից նշանավոր են մկները և ավազամկները։ Մկնայիները տարածված են բոլոր աշխարհամասերում։ Մեծ մասը բնակվում է գետնափոր բներում։ Սնվում են սերմերով, երբեմն միջատներով և փոքր կաթնասուներով։ Մկնայիների նշանավոր ներկայացուցիչներ են անտառային և դաշտային մկները։

Հանդիպում են համարյա ամեն տեղ, արևադարձային և մերձարադարձային անտառներում. տարվել են Հյուսիսային ու Հարավային Ամերիկա, նաև շատ կղզիներ։ Ով ջնջելա չուշպանա

Արտաքին տեսք

Մարմնի երկարությունը 5 սմ-ից 48 սմ (Phloeomys cumingi)։ Պոչը երկար է, հաճախ՝ մերկ։ Ապրում են գետնափոր բներում։

Բազմացում և զարգացում

Բազմանում են տաք եղանակին (տարին մինչև 6 անգամ), բնակարաններում՝ ամբողջ տարին։

Սննդառություն

Սնվում են միջատներով, բուսական և կենդանական մնացորդներով։

Կենսակերպ

Ակտիվ են մթնշաղին և գիշերը։ Մարդու և ընտանի կենդանիների մի շարք վտանգավոր հիվանդությունների հարուցիչների տարածողներ են։ Մեծ վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը, անտառային և պահեստային տնտեսություններին։ Սպիտակ տեսակներն օգտագործվում են որպես լաբորատոր կենդանիներ։

Տեսակներ

Տնային մուկ

Հիմնական հոդված՝ Տնային մուկ

Տնային մուկը (լատին․՝ Mus musculus) տարածված է ամբողջ աշխարհում, չի բնակվում միայն Արկտիկայում, Անտարկտիդայում և բարձրալեռնային շրջաներում։ Ունի 5 ենթատեսակ։ Տնային մուկը կապված է մարդու հետ, տարածված է հատկապես մարդկանց բնակավայրերում։ Անապատային շրջաներում ապրում է օազիսների և ջրավազանների հարևանությամբ։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

Վիքիբառարան

Ընթերցե՛ք «մկներ» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մկներ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մկներ» հոդվածին։