Ռուզաննա Լալայան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Լալայան ազգանունով այլ մարդկանց մասին:
 | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1919 |
| Ծննդավայր | Թիֆլիս, Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն |
| Մահացել է | սեպտեմբերի 6, 2015 |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի պետական բժշկական ակադեմիա |
| Մասնագիտություն | բժիշկ |
| Գիտական աստիճան | բժշկական գիտությունների թեկնածու |
| Պարգևներ |  , և  |
Ռուզաննա Լևոնի Լալայան (1919, Թիֆլիս, Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն - սեպտեմբերի 6, 2015), հայ բժիշկ, բժշկական գիտությունների թեկնածու։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Արևելյան ռազմաճակատի («Հայրենական մեծ պատերազմ», 1941-1945) և աշխատանքի վետերան[1], ՀՀ վաստակավոր բժիշկ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռուզաննա Լալայանը ծնվել 1919 թվականին Թբիլիսիում, բանվորի ընտանիքում։ 1936-1941 թվականներին սովորել է Լենինգրադի թիվ 2 բժշկական ինստիտուտում։
Գերմանա-խորհրդային առաջին օրերից համալրել է Խորհրդային բանակի շարքերը. ավագ քրոջ՝ Սոֆիայի հետ կամավոր գրանցվել են 1941 թվականին Կիրովի գործարանին կից ժողովրդական աշխարհազորի «Հատակ» առաջին դիվիզիայում, եղել զինվորական բժիշկ-վիրաբույժ։ 1943 թվականին Կալինինգրադի (Քյոնիգսբերգ) մոտ վիրավորվել ու կոնտուզիա ստանալով՝ հայտնվել է հիվանդանոցում[2]։ Քույրը՝ Սոֆյան բուժաշխատողների իր ամբողջ բրիգադայի հետ մահացել է 1944 թվականի փետրվարի ռմբակոծման ժամանակ[3]։ Երկար ապաքինումից հետո Ռուզաննա Լալայանը զորացրվել է և 1946 թվականին վերադարձել Երևան[4]։
1946 թվականին Լալայանն ընդունվել է Երևանի վնասվածքաբանության և օրթոպեդիայի գիտահետազոտական ինստիտուտ, որտեղ աշխատել է շուրջ 2 տասնամյակ։ 1964 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսությունը։ 1968 թվականին Լալայանն ընդունվել է Երևանի բժշիկների կատարելագործման պետական ինստիտուտ (այժմ՝ ՀՀ ԱՆ Առողջապահության ազգային ինստիտուտ) որպես զինվորական ամբիոնի ավագ դասախոս, որտեղ դասավանդել է ռազմա-դաշտային վիրաբուժություն[5]։ 1969 թվականին նշանակվել է ԵԲԿՊԻ Բժշկական ծառայության քաղաքացիական պաշտպանության դասընթացի վարիչ[6]։ Լալայանը երկար տարիներ եղել է ինստիտուտի արհկոմի նախագահ։ Մեծ ներդրում ունի Առողջապահության ազգային ինստիտուտի թանգարանի ստեղծման գործում, որը ղեկավարել է 1997թվականից[6]։
Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մահացել է 2015 թվականի սեպտեմբերի 6-ին։
Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատերազմի ժամանակ Ռուզաննա Լալայանի և քրոջ՝ Սոֆյայի սխրանքների մասին հոդվածներ են գրվել ու ֆիլմեր նկարահանվել։ Բժիշկ քույրերը հիշատակվում են պատերազմի մասին բազմաթիվ հրատարակություններում, ինքնակենսագրություններում, զինակիցների հուշերում։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Կարմիր աստղ» շքանշան
- Հայրենական պատերազմի առաջին աստիճանի շքանշան
- Մարտական ծառայությունների մեդալ
- Ժուկովի մեդալ
- Առողջապահության գերազանցիկ
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Կյանքից հեռացել է Լենինգրադի բլոկադան վերապրած հայաստանաբնակ ամենատարեց մարդը՝ Ռուզաննա Լալայանը»։ armenpress.am։ Վերցված է 2019-06-04
- ↑ Moynahan Brian (2014-10-14)։ Leningrad: Siege and Symphony: The Story of the Great City Terrorized by Stalin, Starved by Hitler, Immortalized by Shostakovich (արաբերեն)։ Grove/Atlantic, Inc.։ ISBN 9780802191908
- ↑ «Պատերազմի ականատեսները. վերադարձի երկարուձիգ ճամփան»։ ImYerevan.com (հայերեն)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-06-04-ին։ Վերցված է 2019-06-04
- ↑ «Низкий поклон вам, доктор Лалаян - yerkramas.org»։ yerkramas.org։ Վերցված է 2019-06-04
- ↑ «ՄԵՐ ԼԵԳԵՆԴՆԵՐԸ | Առողջապահության ազգային ինստիուտ»։ nih.am։ Վերցված է 2019-06-04
- ↑ 6,0 6,1 «Մահացել է ՀՀ վաստակավոր բժիշկ Ռուզաննա Լալայանը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-06-04-ին։ Վերցված է 2019-06-04
- 1919 ծնունդներ
- Թբիլիսի քաղաքում ծնվածներ
- Սեպտեմբերի 6 մահեր
- 2015 մահեր
- Հայրենական պատերազմի 1-ին աստիճանի շքանշանակիրներ
- Բժիշկներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Հայ բժշկուհիներ
- Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցներ
- Բժշկական գիտությունների թեկնածուներ
- Կարմիր աստղի շքանշանի ասպետներ
- Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի շրջանավարտներ
- ՀՀ վաստակավոր բժիշկներ