Ռոսոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաղաք
Ռոսոն
(իսպ.՝ Rawson
Զինանշան

ԵրկիրԱրգենտինա Արգենտինա
ՊրովինցիաՉուբուտ
ԴեպարտամենտՌոսոն
Հիմնադրված է1865 թ.
ԲԾՄ4 մ
Բնակչություն26 306[1] մարդ
Ժամային գոտիUTC−3
Հեռախոսային կոդ+54 02965
Փոստային ինդեքսU9103
Փոստային դասիչU9103
Պաշտոնական կայքrawson.gov.ar
Ռոսոն (Արգենտինա)##
Ռոսոն (Արգենտինա)

Ռոսոն (իսպ.` Rawson), քաղաք է Արգենտինայի հարավում, Ռոսոն դեպարտամենտում։ Արգենտինական Չուբուտ պրովինցիայի վարչական կենտրոնն է։ Ըստ 2001 թվականի մարդահամարի տվյալների քաղաքում ապրում էր 26306 մարդ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքը հիմնադրվել է 1865 թվականի սեպտեմբերի 15-ին։ Հիմնադիրներն են համարվում ուելսցի վերաբնակները։ Անվանումը տրվել է ի պատիվ Արգենտինայի ներքին գործերի նախարար Գիլիերմո Ռոսոնի։ Սկզբնական շրջանում կոչվել է Trerawson, որը, թերևս, ցայսօր էլ արդիական է և կիրառելի։ 1957 թվականից դարձավ Չուբուտ պրովինցիայի մայրաքաղաքը։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքն ընկած է մայրաքաղաք Բուենոս Այրեսից 1500 կմ հարավ, Չուբուտ գետի վրա, գետաբերանից 8 կմ վերև։ Մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա ընկած է Playa Unión լողափը։

Կլիման[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Ռոսոն
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ տարին
միջին առավելագույնը (°C) 29,3 28,5 24,6 20,3 15,7 12,1 12,3 14,6 17,6 20,9 25,7 27,9 20,7
միջին ջերմաստիճանը (°C) 21,7 20,6 17,1 13,1 9,1 6,3 5,9 7,6 10,1 13,8 18,0 20,3 13,6
միջին նվազագույնը (°C) 14,4 13,4 10,5 7,1 3,9 1,5 0,9 1,8 4,1 7,5 10,3 12,7 7,3
տեղումների քանակը (մմ) 13,9 11,3 21,4 28,3 21,6 23,4 20,9 13,5 12,5 20,9 10,1 12,3 210,1

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ 2012 թվականի մարդահամարի տվյալների բնակչությունը կազմել է 26 306 մարդ, իսկ արվարձանների հետ միասին շուրջ 40 000 մարդ։ Քաղաքացիների գրեթե կեսը ուելսցի գաղութարարների հետնորդներն են, սակայն ուելսերենը քիչ տարածում ունի։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սկզբնական շրջանում ուելսցի ներգաղթյալների առջև, որոնք բնակություն հաստատեցին դաժան կլիմա ունեցող Պատագոնիայում, երկու տեսակի հիմնախնդիրներ ծառացան։ Առաջինը չորային կլիման էր։ Դրա լուծումը գտան, երբ Չուբուտ գետի վրա` հողաբարելավման նպատակներով, կառուցեցին անհրաժեշտ շինություններ և անջրդի հողերը սկսեցին ոռոգել։ Երբ արդեն սկսեցին ցորեն մշակել, անհրաժեշտություն առաջացավ այդ պարենմթերքը արտահանել, սակայն չկար հարմար ոչ մի նավահանգիստ. գետաբերանի մոտ ամենահարմար մասում ավազային թմբեր են, որոնք հարմար չեն նավերի համար։ Այդտեղով միայն փոքր ձկնորսական նավակներ կարող են անցնել։ Հետագայում այդ խնդիրն էլ իր լուծումը ստացավ։ 1893 թվականին կառուցվեց երկաթուղի դեպի խորջրյա Պուերտո Մադրին նավահանգիստը։ Այդ բանից հետո տեղի գյուղատնտեսները, ովքեր զբաղվում էին անասնապահությամբ և բուսաբուծությամբ, կարողացան իրենց գյուղապրանքը հանել համաշխարհային շուկա։ Ներկայից քաղաքի տնտեսությունը էապես փոխվեց այն բանից հետո, երբ այն հռչակվեց պրովինցիայի մայրաքաղաք ու հիմնական ճյուղը դարձավ սպասարկումը։ Հիմա տնտեսապես ակտիվ բնակչության կեսը զբաղված է հիմնականում առողջապահական և կրթական համակարգում։

Մշակույթը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքում կան գործող հետևյալ թանգարանները.

  • քաղաքային թանգարանը, որտեղ ցուցադրվում են պատմական իրեր և լուսանկարների հավաքածու
  • Don Bosco թանգարան՝ նվիրված քաղաքի պատմությանը

Գրականությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Rawson». Encyclopædia Britannica from Encyclopædia Britannica 2007 Ultimate Reference Suite (2007).

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]