Ջոն Կրամեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջոն Կրամեր
ՍտեղծողՋեյմս Վանգ
Լի Ուանել
Տեղեկություններ
Մականուն(ներ)«Jigsaw»
ՍեռԱրական
ՄասնագիտությունԻնժեներ
Սերիական մարդասպան
ԸնտանիքԱմուսնացած
ԵրեխաներԳիդեոն (մահացել է ծնվելուց առաջ)

Ջոն Կրամեր (անգլ.՝ John Kramer), ավելի հայտնի որպես Սղոց (անգլ.՝ Saw) և Կոնստրուկտոր (անգլ.՝ Jigsaw), «Սղոց» ֆիլմաշարի գլխավոր անտագոնիստ։ Բոլոր ֆիլմերում նրան մարմնավորում է ամերիկացի դերասան Թոբին Բելլը։

Նա տարբերվում է հորինված սերիական մարդասպաններից շատերից նրանով, որ նա իր գործողությունները չի համարում սպանություն. նա կարծում է, որ նա սովորեցնում է մարդկանց գնահատել իրենց կյանքը՝ հենվելով մահվան տարբեր թակարդների վրա, որոնցում նրանք պետք է կատարեն իրենց սեփական ընտրությունը մահից խուսափելու համար։ Ոչ բոլոր թակարդներն են տալիս ողջ մնալու հնարավորություն, քանի որ որոշները չեն ստեղծվել Ջոնի կողմից, օրինակ՝ «Սղոց 6» ֆիլմի մաքրող Հենքը հնարավորություն չուներ. սակայն, որոշ թակարդներում որոշ զոհեր պետք է սպանվեն, որպեսզի մյուսները ողջ մնան։

Ինքը՝ Կրամերը, պնդում է, որ ունի մարդկային մտքերի և իրադարձությունների ընթացքը կանխատեսելու ունակություն։ Նա փայլուն ինժեներ է և հասկանում է մարդու հոգեբանությունը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջոն Կրամերը տարված է մարդկանց սովորեցնելով գնահատել իրենց կյանքը՝ ենթարկելով նրանց թեստերի, որոնք նա անվանում է «գոյատեւման խաղեր» կամ «կամքի թեստեր»։ Մարտահրավերները հաճախ խորհրդանշական կերպով արտացոլում են այն սխալները, որոնք խաղացողները թույլ են տվել իրենց կյանքի ճանապարհին։ Նրա բոլոր թակարդները հոգեկան կամ ֆիզիկական տառապանքներ են պատճառում իրենց զոհերին, և զոհերը մահանում են, եթե նրանք չեն գործում այն կանոններին համապատասխան, որոնք նա թողնում է նրանց համար աուդիո միջոցով կամ տեսաերիզների վրա (վերջին դեպքում՝ կանոնները բարձրաձայնում է նրա Բիլլի տիկնիկը)։ Նա նախապես նախագծում է յուրաքանչյուր խաղ՝ կանխատեսելով իր զոհերի յուրաքանչյուր քայլը։

Ջոնը «կյանքի ուսուցիչ» դառնալուց շատ առաջ նա ուներ հիանալի ընտանիք և հիանալի աշխատանք։ Նրա կինը Ջիլն աշխատում էր հոգեկան հիվանդների և թմրամոլների կլինիկայում, իսկ ինքը՝ Ջոնը, զբաղվում էր ինժեներությամբ։ Դիտելով, թե ինչպես են վերաբերվում թմրամոլներին իր կնոջ կլինիկայում, Ջոնը «Գնահատիր կյանքդ» կարգախոսը վերածում է իր մշտական հավատի։

Մի օր կլինիկայում բարեգործական խնջույքի ժամանակ Ջոնը հանդիպում է Ուիլյամ Իսթոնին՝ Umbrella Health ապահովագրական ընկերության նախագահին։ Նրա հետ զրուցելուց հետո Ջոնը կարծիք է հայտնում, որ Ուիլյամը տարբերություն չի դնում նրանց միջև, ովքեր պետք է ապրեն և ովքեր ապրելու են։ Ինչին Իսթոնը պատասխանում է, որ ինքը պարզապես գուշակում է նրանց ճակատագիրը, ովքեր առողջ ապրելու ներուժ ունեն։ Չնայած որոշ տարաձայնություններին, Ջոնը վստահում է նրան ապահովագրական վճարումների հարցում։

Ջիլը պատրաստվում էր որդի լույս աշխարհ բերել, որին Ջոնը որոշեց անվանել Գիդեոն՝ ի պատիվ իր կառուցած առաջին շենքի։ Բայց այն կլինիկայում, որտեղ նա աշխատում էր, ողբերգություն է տեղի ունեցել. թմրամոլ և գող Սեսիլ Ադամսը թմրանյութ է գողացել բաժանմունքից և փախչելիս նա դռնով հարվածել է Ջիլի փորին։ Վիժման հետևանքով երեխան զոհվում է։ Ջոնը լիովին հուսահատվում է։

Որոշ ժամանակ անց Ջոնին ներկա բժիշկ Լոուրենս Գորդոնը ախտորոշում է նրա մոտ ուղեղի ուռուցք, որը հանդիսանում է կոլոռեկտալ քաղցկեղի մետաստազավորում։ Որոշելով չհանձնվել՝ Ջոնը գնում է Ուիլյամի մոտ՝ ապահովագրության հաստատումներ ստանալու, որպեսզի գնա Նորվեգիա՝ հատուկ բժշկի տեսնելու։ Բայց Ուիլյամը վճռականորեն մերժում է նրա խնդրանքը՝ վկայակոչելով ընկերության համար անբարենպաստ պայմաններ, և Ջոնը համոզվում է, որ Իսթոնն իսկապես որոշում է, թե ով է ապրում, իսկ ով՝ ոչ։

Հուսահատության եզրին Ջոնն իրեն դրդում է ինքնասպանության, բայց չի մահանում ՝ չնայած բազմաթիվ վնասվածքների։ Հասկանալով, որ չնայած հիվանդությանը, իր մարմինը հաղթահարել է ծանր վնասվածքները, Ջոնը ոգեշնչվում է կյանքը փորձարկելու գաղափարով և արդյունքում դառնում մոլագար։

Տիկնիկի օգտագործումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իր զոհերի հետ շփվելու համար նա օգտագործում է Բիլի փորոքավար տիկնիկը՝ տեսա և աուդիո ձայնագրությունների միջոցով։

Սերիալի ֆիլմերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Սղոց 1»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նրա ձայնն առաջին անգամ լսվում է այն աուդիոժապավեններում, որոնք նա թողել էր լուսանկարիչ Ադամի և դոկտոր Գորդոնի համար, որտեղ նա բացատրում էր նրանց թակարդում հայտնվելու պատճառները և այն կանոնները, որոնք անհրաժեշտ էին հաղթելու համար։

Ավելի ուշ պարզվեց, որ Ջոնը պառկած էր լոգարանում ձևանալով, թե դիակ է։ Երբ Լոուրենսը ոտքը սղոցելուց հետո դուրս եկավ սենյակից, Ջոնը վեր կացավ հատակից և Ադամին մենակ փակեց սենյակում՝ ասելով. «Խաղն ավարտվեց»։

«Սղոց։ Վիդեոխաղ»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին ֆիլմի իրադարձություններից հետո Ջոնը դետեկտիվ Դեյվիդ Թեփին փակեց լքված հոգեբուժարանում։ Ջոնը սկսեց Դեյվիդի խաղը՝ զինելով նրան Jawbreaker-ով։ Նա նաև ինստիտուցիոնալացրեց բոլորին, ում Թափը մի ժամանակ ճանաչում էր՝ Ամանդա Յանգին (դաստակները կտրելու համար), Ջենինգսին, Մելիսա Սինգհին, Ջեֆ Ռայդենհուրին։ Նրանցից բացի, Թափը ստիպված է եղել փրկել լրագրող ՄակԳիլիկատիին, ով հորինել է Ջոնի «Սղոց» մականունը, և Օբի Թեյթին, ով ինքն է խնդրել հայնտվել խաղում։ Այս խաղում Ջոնն ունի անհայտ օգնական, ով միաժամանակ թեստավորում է հիվանդանոցում մնացած մարդկանց։ Թե ով է այս մարդը, կմնա անհասկանալի. Դավիթը, հաղթելով մենամարտը, կթողնի նրան մահացած և կշարունակի հետապնդել Ջոնին։ Խաղի վերջում Ջոնն առաջարկում է Թափին ազատություն տալ իր փրկած բոլոր զոհերին կամ շարունակել հետամուտ լինել ճշմարտությանը։ Դեյվիդը, դասը քաղելով, հեռանում է հիվանդանոցից, իսկ Ջոնը սկսում է պատրաստել ֆրանշիզայի երկրորդ մասում ցուցադրված թեստերը։

«Սղոց 2»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկրորդ ֆիլմի իրադարձությունները ցույց են տալիս, որ Ջոնը, զգալով իր մոտալուտ մահը, իրեն փոխարինող է գտել։ Դա Ամանդա Յանգն էր։ Ամանդայի օգնությամբ Ջոնը որոշեց փորձարկել ոստիկան Էրիկ Մեթյուզին։ Բայց Էրիկը չհաղթահարեց իր փորձությունը, և Ամանդան նրան փակեց սենյակում՝ որտեղ գտնվում էին Ադամի և Զապ Հինդլի դիակները։ Աշխարհին բացահայտելով իրենց ինքնությունը՝ Ջոնն ու Ամանդան անհետանում են։

«Սղոց 3»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեց ամիս է անցել մոլագարի ու նրա հանցակցի անհետացումից։ Ջոնն ավելի ու ավելի է թուլանում քաղցկեղից, բայց այնուամենայնիվ որոշում է վերջին թեստն անցկացնել Ամանդային փորձարկելու համար՝ նախքան իր ժառանգությունը նրան փոխանցելը։ Ջոնը հանձնարարում է Ամանդային փորձարկել Ջեֆի և դոկտոր Լին Դենլոնների զոհված ընտանիքը։ Բայց Ամանդայի ամբիցիաները խանգարում են փորձություններին, ինչը բոլորի համար ողբերգական է ստացվում. վրիժառու Ջեֆը սպանում է Ամանդային, իսկ հետո հենց Ջոնին։

«Սղոց 4»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս մասը երրորդ մասի միջանկյալն է։ Թողնելով Ամանդային, որպեսզի հետևի Ջեֆին և Լինին, Ջոնը հանձնարարեց իր երկրորդ օգնականին փորձարկել ողջ մնացած դետեկտիվ Մեթյուզին, փաստաբան Արտ Բլանկին, սպա Դենիել Ռիգին, դետեկտիվ Մարկ Հոֆմանը և FBI գործակալներին։

«Սղոց 5»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չորրորդ մասի իրադարձություններից հետո Ջոնը հաղորդագրություն թողեց դետեկտիվ Հոֆմանին, որ ինքը հաջորդն է, ով ընդունում է Ջոնի մարտահրավերը։ Բացի այդ, Ջոնը հայտնվում է Մարկի հիշողություններում։

«Սղոց 6»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեցերորդ ֆիլմը ավելի խորն է բացահայտում Ջոնի անցյալը։ Չնայած այն հանգամանքին, որ մոլագարի վերածվելուց հետո Ջոնը բաժանվեց Ջիլից և խնդրեց նրան այլևս չգալ իր մոտ, ինքը որոշեց ապացուցել նրան, որ իր գաղափարն իրականում աշխատում է, և որ նա այն մարդասպանը չէ, որին հասարակությունը հավատում է։ Ֆլեշբեքերում երևում է, թե ինչպես է Ջոնն իր ժառանգությունը թողնում Ջիլին, որպեսզի նա կարողանա ճիշտ ժամանակին տնօրինել այն։

«Սղոց 3D»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յոթերորդ մասում Ջոնը հայտնվում է միայն ֆլեշբեքերում։ Ինչպես ես հաղթեցի ոլորահատ սղոցին գրքի շնորհանդեսին մի տղամարդ մոտենում է Բոբի Դագենին և խնդրում ստորագրել շապիկի վրա։ Չիմանալով, որ հենց Ջոնն է կանգնած իր առջև, Բոբին ստորագրում է գիրքը և համբերատար պատասխանում այցելուի սադրիչ հարցերին։ Ջոնն ակնարկում է, որ Բոբին ստախոս է, և որ շուտով պետք է վճարի, և բաժանվելիս խոստանում է նորից հանդիպել նրա հետ։

Այս ֆիլմը նաև բացահայտում է, որ Ջոնը, Ադամին լոգարանում փակելուց հետո, հետապնդեց բժիշկ Գորդոնին միջանցքով և փրկեց նրան։ Հետագայում Ջոնը մի քանի անգամ դիմել է Գորդոնի վիրաբուժական օգնությանը, և մինչ իր մահը նրան հանձնարարվել է վերահսկել վերջին թեստերի ավարտը (ըստ Սոյի ժապավենի կտակարանի, բժիշկ Գորդոնը պետք է հետևեր Ջիլ Թակին և նրա մահվան դեպքում պատժել մեղավորին)։ Ջոնի մահից հետո նրա իրավահաջորդը՝ Մարկ Հոֆմանը (նախկին հետախույզ, նույնպես մոլագար), շարունակում է իր սպանությունները։ Բայց Ջիլ Թաքի սպանության համար բժիշկ Գորդոնը բռնում է Հոֆմանին և փակում նախորդ մի քանի մասերում ցուցադրված լոգարանում։

«Սղոց 8»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջոնը հայտնվում է թակարդներով մի ֆերմայում, որտեղ նա փորձարկում է 5 հոգու։ Ինչպես բացատրվում է ֆիլմում, սա Ջոն Կրամերի առաջին համատեղ ծուղակն է։ Ֆլեշբեկում բացահայտվում է նաև, որ նրա առաջին օգնականը եղել է ռազմական բժիշկ Լոգան Նելսոնը, ով մի անգամ սխալ է թույլ տվել՝ ակամա շփոթելով Ջոնի ռենտգենյան ճառագայթները մեկ այլ մարդու հետ։ Այդ պատճառով Ջոնը շատ ուշ իմացավ իր ախտորոշումը։ Սակայն Ջոնն ինքը փրկեց փորձարկված Լոգանին՝ որոշելով, որ բժիշկը չպետք է մահանար ակամա սխալի պատճառով։

«Սղոց։ Սպիրալ»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիլմում ցուցադրվում է Ջոնի լուսանկարը մոտիկից։

«Սղոց 10»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թոբին Բելը կրկնել է իր դերը «Սղոց 10» ֆիլմում[1]։. Իրադարձությունները տեղի են ունեցել «Սղոց» և «Սղոց 2» ֆիլմերի միջև. նաև տասներորդ մասը ներառում է կոնստրուկտորի «ամենահետաքրքիր խաղերից» որոշը[2]:.

Քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թոբին Բելը երկու անգամ առաջադրվել է MTV կինոմրցանակի «Լավագույն չարագործ» անվանակարգում՝ «Սղոց 2» և «Սղոց 3» ֆիլմերում Ջոն Կրամերի դերի համար[3][4]։

BBC-ի գրախոս Նիլ Սմիթը Բելլին բնութագրել է որպես «սարսափելի»՝ նկարագրելով կերպարին որպես «շոշափելիորեն չար էներգիա» վերագրելով այն տեսարաններին, որոնցում նա հայտնվել է[5]։

Ջոնը զբաղեցրել է 30-րդ տեղը Empire ամսագրի 100 մեծագույն կինոհերոսների ցանկում[6]։ Total Film-ի 100 մեծագույն ֆիլմերի չարագործների ցանկում նա զբաղեցրել է 47-րդ տեղը[7]:". Yahoo! Moviesի «13 սարսափելի չարագործների» ցուցակում զբաղեցրել է 4-րդ տեղը[8]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Tobin Bell Officially Set To Return In Upcoming 'Saw' Film (Exclusive)». One Take News (անգլերեն). 2022 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  2. Vlessing, Etan (20 июля 2023). «Tobin Bell Becomes Desperate Jigsaw Killer in 'Saw X' First-Look Image». The Hollywood Reporter. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  3. 'GET YER SCREAM ON! CATEGORIES AND NOMINEES ANNOUNCED FOR SPIKE TV’S SCREAM AWARDS 2006'. Retrieved October 11, 2009.
  4. 'Scream 2007 Awards Coming to Spike TV on October 23'(չաշխատող հղում). Retrieved October 11, 2009.
  5. «BBC - Movies - review - Saw II». www.BBC.co.uk. 2005 թ․ հոկտեմբերի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 26-ին.
  6. Empire, Team (2015 թ․ հունիսի 29). «The 100 Greatest Movie Characters». Empire. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 26-ին.
  7. Wales, George (2011 թ․ մայիսի 23). «100 Greatest Movie Villains: Jigsaw». Total Film. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  8. «The 13 Most Iconic Villains in Horror History». Yahoo! (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 16-ին.