Պոտ Սարասին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Պոտե Սարասինից)
Պոտ Սարասին
 
Կուսակցություն՝ անկախ քաղաքական գործիչ
Կրթություն՝ Wilbraham & Monson Academy? և Bangkok Christian College?
Մասնագիտություն՝ դիվանագետ, քաղաքական գործիչ և պետական ծառայող
Դավանանք բուդդայականություն
Ծննդյան օր մարտի 25, 1905(1905-03-25)[1]
Ծննդավայր Բանգկոկ, Թաիլանդ
Վախճանի օր սեպտեմբերի 28, 2000(2000-09-28)[1] (95 տարեկան)
Վախճանի վայր Բանգկոկ, Թաիլանդ
Դինաստիա Sarasin family?
Քաղաքացիություն  Թաիլանդ
Հայր Thian Hee?
Զավակներ Pong Sarasin?, Pao Sarasin? և Asa Sarasin?
 
Պարգևներ
Չուլա Չոմ Կլաոյի շքանշան Սպիտակ փղի շքանշան և Թաիլանդի թագի շքանշան

Պոտ Սարասին (մարտի 25, 1905(1905-03-25)[1], Բանգկոկ, Թաիլանդ - սեպտեմբերի 28, 2000(2000-09-28)[1], Բանգկոկ, Թաիլանդ), թաիլանդացի դիվանագետ և քաղաքական գործիչ՝ ազդեցիկ Սարասինների ընտանիքից։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պոտ Սարասինը վաճառականների և հողատերերի հին ընտանիքից էր։ Նրա հայրը՝ Թիան Հի Սարասինը (թայերեն՝ เทียน ฮี้ สารสิน), բժիշկ էր, զբաղվել է նաև բրնձի վաճառքով։ Պոտն իրավագիտություն է սովորել Ուիլբրահամի Մասաչուսեթս նահանգի Ուիլբրահամ ակադեմիայում և Լոնդոնի Միջին տաճարում։ 1933-1945 թվականներին Բանգկոկում զբաղվել է փաստաբանի գործունեությամբ։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պոտն ընդգրկված էր վարչապետ Ֆիբունսոնգրամի (Ֆիբուն) մոտ շրջապատում և 1946 թվականին նրա՝ բանտից ազատվելուց հետո նրան ֆինանսական օգնություն է ցուցաբերել։ Դրա դիմաց նա 1948 թվականին Պոտին նշանակել է արտաքին գործերի փոխնախարար։

Որպես արտաքին գործերի նախարար՝ Պոտը դեմ էր Ֆիբունի՝ Վիետնամում Ֆրանսիայի կողմից աջակցվող Բաո-Դաիի ռեժիմը ճանաչելու փորձերին։ Այդ դիրքորոշումը վայելում էր խորհրդարանի, մամուլի և կառավարության մեծ մասի լիակատար աջակցությունը։ Պոտը ճանաչել է Բաո Չիի հայտնիության բացակայությունը և կասկածի տակ առել փլեյբոյ-կայսեր հաջողության հասնելու հնարավորությունը և «New York Times»-ի լրագրողին բացատրել, որ «եթե թաիլանդցիները սատարեն Բաո Դաիին, և նա ձախողվի, ապա Վիետնամի ժողովրդի թշնամանքը կդառնա սիամականության դեմ»[2]։ Ի վերջո, Ֆիբունը մերժեց արտգործնախարարության ամիսների առաջարկությունները և փետրվարի 28-ին պաշտոնապես ճանաչեց Լաոսի, Կամբոջայի և Վիետնամի թագավորական կառավարությունները[3]։ Զայրացած Պոտը հրաժարական տվեց։ Դա միակ դեպքն էր, երբ Թաիլանդի արտաքին գործերի նախարարը հրաժարական է տվել սկզբունքորեն[4]։ Դրանից անմիջապես հետո նա կրկին դարձել է դեսպան Վաշինգտոնում։

1957 թվականի սեպտեմբերի 21-ին Սարիթը ընտրեց Պոտին՝ հեղաշրջման արդյունքում հաստատված կառավարությունը գլխավորելու համար, հիմնականում այն պատճառով, որ ամերիկացի կրթություն ստացած դիվանագետը լավ հարաբերությունների մեջ էր ամերիկացիների հետ։ Նրա օրոք դեկտեմբերին հիմնականում անցկացվեցին ազատ և արդար ընտրություններ[5]։ Նա հրաժարվեց վարչապետի պաշտոնից այդ նույն ամիս` ՍԵԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի պաշտոնը վերսկսելու համար։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պոտ Սարասին (առաջին շարք՝ կենտրոն)

Պոտը Բանգկոկի ամենահին և ամենահարուստ ընտանիքներից մեկի՝ Սարասինների ընտանիքի գլուխն էր[6]։ Սարասինները միշտ լավ հարաբերություններ ունեին 19-րդ դարի բյուրոկրատական վերնախավի հետ, և 1950-ականների սկզբին զգալի հետաքրքրություն ունեին անշարժ գույքի և բրնձի առևտրի նկատմամբ[7]։ Նրա հայրը՝ Թիան Հին (չին.՝ 黄天喜[8], որի պաշտոնական կոչումը Ֆրայա Սարասինսավամիփախն էր, չինական ավանդական բժշկի և դեղագործի որդի էր, որը 19-րդ դարի սկզբին Հայնանից Սիամ էր գաղթել[9]։

Պոտի որդիները՝ Պոնգը՝ առաջատար գործարար է եղել, Պաոն՝ ոստիկանության գեներալ, որը ժամանակին զբաղեցրել է Թաիլանդի թագավորական ոստիկանության պետի պաշտոնը[10][11], և Արսան, որը հոր նման Թայլանդի նախկին արտգործնախարարներից էր և ծառայում էր որպես հանգուցյալ թագավոր Բհումիբոլի գլխավոր անձնական քարտուղար[12]։ Երեք որդիները՝ Պոնգ, Արսան և Պաո Սարասինները, բոլորն էլ ծառայել են որպես Թաիլանդի փոխվարչապետներ[13]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 SNAC — 2010.
  2. The New York Times, 14 February 1950
  3. Konthi Suphamongkhon. Thai Foreign Policy. Thammasat University Press (1984).
  4. Konthi.
  5. Fineman, Daniel. A Special Relationship: The United States and Military Government in Thailand 1947-1958
  6. Sarasin Family
  7. The Encyclopedia of the Chinese Overseas, Thailand– Changes in its economic future, page 220
  8. [泰国] 洪林, 黎道纲主编 (2006 թ․ ապրիլ). 泰国华侨华人研究. 香港社会科学出版社有限公司. էջ 17. ISBN 962-620-127-4.
  9. Chris Baker (writer). A History of Thailand. Cambridge University Press. էջ 98. ISBN 0-521-81615-7. {{cite book}}: Text "Chris Baker, Pasuk Phongpaichit" ignored (օգնություն)
  10. «Pao Sarasin dies at 83». Bangkok Post. 2013 թ․ մարտի 8. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 30-ին.
  11. «Former deputy PM Pao Sarasin dies». The Nation (Thailand). 2013 թ․ մարտի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 30-ին.
  12. Menues chroniques d'un séjour en Thaïlande (1989-1992)
  13. [泰国] 洪林, 黎道纲主编 (2006 թ․ ապրիլ). 泰国华侨华人研究. 香港社会科学出版社有限公司. էջեր 185–6. ISBN 962-620-127-4.
Քաղաքական պաշտոններ
Նախորդող՝
Պլակ Ֆիբունսոնգխրամ
Թայլանդի վարչապետ
1957
Հաջորդող՝
Թանոմ Կիտտիկաչորն
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պոտ Սարասին» հոդվածին։