Չերվոնա ռուտա (փառատոն)

Չերվոնա ռուտա;
Տեսակ	երաժշտական փառատոն
Երկիր	Ուկրաինա
Վայր	Չեռնովցի, Զապորոժիե, Դոնեցկ, Սիմֆերոպոլ, Սևաստոպոլ, Խարկով, Կիև և Մարիուպոլ
Առաջինը	1989
Հիմնադիր	Ministry of Culture and Tourism of Ukraine?, Ministry of Education?, Ուկրաինայի կրթության և գիտության նախարարություն, Prosvita?, Ukraïnsʹka ekolohichna asot︠s︡iat︠s︡ii︠a︡ "Zelenyĭ svit"?, Մեմորիալ, Ուկրաինայի ժողովրդական շարժում, Ուկրաինայի գրողների ազգային միություն, Ujrainian Foundation of Culture?, Q12163647?, Q12122442?, Q12157875?, Q12107774? և Իվան Մալկովիչ
	rutafest.art

Չերվոնա ռուտա, ժամանակակից երգի և երաժշտության համաուկրաինական երիտասարդական փառատոն է^[1], որն անցկացվում է 1989 թվականից ի վեր երկու տարին մեկ անգամ։ Ի տարբերություն խորհրդային «Տարվա երգ» փառատոնի (ռուս.՝ Песня года)^[1], որտեղ երբեմն ներկայացվում էր որևէ երգ Ուկրաինայից, Չերվոնա ռուտան թույլ տվեց ավելի շատ երգիչների և երգերի մասնակցություն։

Փառատոնը նվիրված է ուկրաինացի երգահան, կոմպոզիտոր և բանաստեղծ Վլադիմիր Իվասյուկին, որը ուկրաինական հանրաճանաչ Չերվոնա ռուտա երգի հեղինակն ու կոմպոզիտորն է։ Անունը կարող է վերաբերել Chervona ruta ծաղկող բույսերի առասպելական կամ իրական տեսակներին, որոնցից է մրտավարդը։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փառատոնի գաղափարն ու անվանումը պատկանում է լրագրող Իվան Լեպշային։ Այն իրականացրել են Տարաս Մելնիկը, Կիրիլո Ստեցենկոն, Անատոլի Կալենիչենկոն, Օլեհ Ռեպեցկին և Իվան Մալկովիչը։ Փառատոնը կարևոր դեր խաղաց ուկրաինական հանրաճանաչ երաժշտության վերածննդի գործում և նպաստեց 90-ականների ուկրաինական երաժշտական բումին^[2]։

Մինչև սովետական բարեփոխումների սկիզբը, ինչպիսին էր Վերակառուցումը՝ 1986 թվականին, ամբողջ Խորհրդային Միությունում ռոք երաժշտությունը տաբու էր^[1]։ Սակայն կային որոշ բացառություններ, ինչպես օրինակ, 1980 թվականի վրացական «Գարնանային ռիթմերը»^[1]։ Տարածված էր հետևյալ արտահայտությունը․

Այսօր դու ջազ ես նվագում (նկատի ունի նեգրերի կողմից ստեղծված կապիտալիստական Արևմուտքի ցանկացած երաժշտություն^[3])), իսկ վաղը կվաճառես քո Հայրենիքը (ռուս.՝ Сегодня ты играешь джаз, а завтра Родину продашь)^[4]