Ուրացիլ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ուրացիլ
Изображение химической структуры
Քիմիական բանաձևC₄H₄N₂O₂
Մոլային զանգված1,9E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան339 ± 0 °C[2] և 330 °C[3] °C
pKa9,45[4]
Դասակարգում
CAS համար66-22-8
PubChem1174
EINECS համար200-621-9
SMILESC1=CNC(=O)NC1=O
ЕС200-621-9
RTECSYQ8650000
ChEBI1141
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Ուրացիլ (խորհրդանիշ U կամ Ura), ՌՆԹ-ի չորս նուկլեոտիդներից մեկը։ Մյուսներն են ադենինը (A), ցիտոզինը (C) և գուանինը (G): ՌՆԹ-ում ուրացիլը միանում է ադենինին երկու ջրածնային կապերի միջոցով։ ԴՆԹ-ում ուրացիլային նուկլեոտիդը փոխարինվում է թիմինով (T): Ուրացիլը թիմինի դեմեթիլացված ձև է։

Ուրացիլը սովորական և բնական ծագում ունեցող պիրիմիդինի ածանցյալ է[5]։ «Ուրացիլ» անվանումը ստեղծվել է 1885 թվականին գերմանացի քիմիկոս Ռոբերտ Բեհրենդի կողմից, ով փորձում էր սինթեզել միզաթթվի ածանցյալները[6]։ Սկզբնապես հայտնաբերվել է 1900 թվականին Ալբերտո Ասկոլիի կողմից, այն մեկուսացվել է խմորիչի նուկլեինի հիդրոլիզով[7]։ այն հայտնաբերվել է նաև խոշոր եղջերավոր կենդանիների թիմուսում և փայծաղում, ծովատառեխի սերմնահեղուկում և ցորենի ծիլերում[8]։ Այն չհագեցած միացություն է, որն ունի լույս կլանելու հատկություն[9]։

Հիմնվելով Մուրչիսոնի երկնաքարում հայտնաբերված օրգանական միացությունների 12C/13C իզոտոպային հարաբերակցության վրա՝ ենթադրվում է, որ ուրացիլը, քսանտինը և հարակից մոլեկուլները կարող են ձևավորվել նաև արտաերկրային ճանապարհով,ոչ ԵՐկիր մոլորակում[10][11]։ Սատուրնի համակարգում պտտվող Cassini տվյալները ցույց են տալիս, որ ուրացիլը կա նաև Տիտանի արբանյակի մակերեսին[12]։

Հատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՌՆԹ-ում ուրացիլային հիմքը զուգակցվում է ադենինի հետ և ԴՆԹ-ի տրանսկրիպացիայի ժամանակ փոխարինում է թիմինին։ Ուրացիլի մեթիլացումը առաջացնում է թիմին[13]։ ԴՆԹ-ում ուրացիլով տիմինի էվոլյուցիոն փոխարինումը կարող է մեծացնել ԴՆԹ-ի կայունությունը և բարելավել ԴՆԹ-ի վերարտադրության արդյունավետությունը (քննարկվում է ստորև)։ Ուրացիլը զուգակցվում է ադենինի հետ ջրածնային կապի միջոցով։ Ադենինի հետ հիմքի զուգակցման ժամանակ ուրացիլը գործում է և՛ որպես ջրածնային կապի ընդունող, և՛ ջրածնային կապի դոնոր։ ՌՆԹ-ում ուրացիլը կապվում է ռիբոզային շաքարի հետ՝ առաջացնելով ռիբոնուկլեոտիդ ուրիդին։ Երբ ֆոսֆատը միանում է ուրիդինին, առաջանում է ուրիդին 5'-մոնոֆոսֆատ[9]

Ուրացիլը ենթարկվում է ամիդ-իմիդային թթու տավտոմերային տեղաշարժերի, քանի որ ցանկացած միջուկային անկայունություն, որը մոլեկուլը կարող է ունենալ պաշտոնական արոմատիկության բացակայությունից, փոխհատուցվում է ցիկլային-ամիդային կայունությամբ[8]։ Tնա ամիդային տաուտոմերը կոչվում է լակտամային կառուցվածք, մինչդեռ իմիդային թթու տաուտոմերը կոչվում է լակտամային կառուցվածք։ Այս տավտոմերային ձևերը գերակշռում են pH 7-ում։ Լակտամային կառուցվածքը ուրացիլի ամենատարածված ձևն է։

Ուրացիլի տավտոմերներ. ամիդ կամ լակտամային կառուցվածք (ձախ) և իմիդ կամ լակտիմ կառուցվածք (աջ)

Ուրացիլը նաև վերափոխում է իրեն՝ ձևավորելով նուկլեոտիդներ՝ ենթարկվելով մի շարք ֆոսֆորիբոսիլտրանսֆերազային ռեակցիաների[5]։ Ուրացիլի քայքայման արդյունքում առաջանում են β-ալանինի, ածխածնի երկօքսիդի և ամոնիակ սուբստրատները[5]։

C4H4N2O2→ H3NCH2CH2COO− + NH+4 + CO2

Ուրացիլի օքսիդատիվ քայքայումից առաջանում է միզանյութ և մալեյնաթթու H2O2 և Fe2+ կամ երկատոմային թթվածնի և Fe2+-ի առկայության դեպքում:.

Ուրացիլը թույլ թթու է[14]։ Բացասական լիցքը դրվում է թթվածնի անիոնի վրա և առաջացնում է 12-ից փոքր կամ հավասար pKa: Հիմնական pKa = −3,4, մինչդեռ թթվային pKa-ն = 9,389: Գազային փուլում ուրացիլն ունի չորս տեղայնություններ, որոնք ավելի թթվային են, քան ջուրը.[15]

ԴՆԹ-ում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուրացիլը հազվադեպ է հայտնաբերվել ԴՆԹ-ում, և դա կարող է լինել էվոլյուցիոն փոփոխություն՝ գենետիկ կայունությունը բարձրացնելու համար։ Դա պայմանավորված է նրանով, որ ցիտոսինը կարող է ինքնաբերաբար դեամինանալ՝ հիդրոլիտիկ դեամինացիայի միջոցով առաջացնելով ուրացիլ։ Հետևաբար, եթե գոյություն ունենար մի օրգանիզմ, որն իր ԴՆԹ-ում օգտագործեր ուրացիլ, ապա ցիտոզինի (որը ենթարկվում է հիմքերի զուգավորման գուանինի) դեամինացմանը ԴՆԹ-ի սինթեզի ընթացքում կհանգեցներ ուրացիլի ձևավորմանը (որը կզույգեր ադենինի հետ)։ Ուրացիլ-ԴՆԹ գլիկոզիդազը վերացնում է ուրացիլային հիմքերը երկշղթա ԴՆԹ-ից։ Հետևաբար, այս ֆերմենտը կճանաչի և կվերացնի ուրացիլի երկու տեսակները՝ բնական ներկառուցվածը և ցիտոզինի դեամինացիայի արդյունքում ձևավորվածը, ինչը կառաջարկի անհարկի և ոչ պատշաճ վերականգնողական գործընթացներ[16]։

Ենթադրվում է, որ այս խնդիրը լուծվել է էվոլյուցիայի տեսանկյունից, այսինքն՝ ուրացիլը «պիտակավորելով» (մեթիլավորելով)։ Մեթիլացված ուրացիլը նույնական է թիմինին։ Այստեղից էլ առաջացել է այն վարկածը, որ ժամանակի ընթացքում թիմինը դարձել է ԴՆԹ-ում ստանդարտ՝ ուրացիլի փոխարեն։ Այսպիսով, բջիջները շարունակում են օգտագործել ուրացիլը ՌՆԹ-ում, և ոչ թե ԴՆԹ-ում, քանի որ ՌՆԹ-ն ավելի կարճ կյանք ունի, քան ԴՆԹ-ն, և ուրացիլի հետ կապված ցանկացած պոտենցիալ սխալ չի հանգեցնում տեւական վնասի։ Ըստ երևույթին, կա՛մ չի եղել էվոլյուցիոն ճնշում ՌՆԹ-ում ուրացիլը թիմինով փոխարինելու համար, կա՛մ ուրացիլն ունի որոշ քիմիական հատկություն, որն օգտակար է ՌՆԹ-ում, ինչի հետևանքով էլ բացակայում է թիմինը։ Ուրացիլ պարունակող ԴՆԹ-ը դեռ գոյություն ունի, օրինակ՝

  • Մի քանի ֆագերի ԴՆԹ[17]
  • Էնդոպտերիգոտի զարգացում
  • Հիպերմուտացիաներ ողնաշարավորների հակամարմինների սինթեզի ժամանակ.[փա՞ստ]

Սինթեզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2009թ. հոկտեմբերին հրապարակված գիտական հոդվածում ՆԱՍԱ-ի գիտնականները հայտնել են, որ ուրացիլը վերարտադրել են պիրիմիդինից՝ այն ուլտրամանուշակագույն լույսի տակ տարածելով տիեզերանման պայմաններում։ Սա ենթադրում է, որ աշխարհում ՌՆԹ-ի ուրացիլի սկզբնական աղբյուրը կարող էր լինել պանսպերմիան[18]։ Վերջերս՝ 2015 թվականի մարտին, ՆԱՍԱ-ի գիտնականները հայտնեցին, որ առաջին անգամ կյանքի լրացուցիչ բարդ ԴՆԹ և ՌՆԹ օրգանական միացություններ, ներառյալ ուրացիլը, ցիտոսինը և թիմինը, ձևավորվել են լաբորատորիայում արտաքին տիեզերքի պայմաններում՝ օգտագործելով սկզբնական քիմիական նյութեր, որպես պիրիմիդին, որը հայտնաբերված է երկնաքարերում։ Պիրիմիդինը, ինչպես պոլիցիկլիկ անուշաբույր ածխաջրածինները (PAHs)՝ Տիեզերքում հայտնաբերված ամենաածխածինով հարուստ քիմիական նյութը, հնարավոր է, որ ձևավորվել է կարմիր հսկաների կամ միջաստղային փոշու և գազային ամպերի մեջ, ըստ գիտնականների[19]։

Ուրացիլի բազմաթիվ լաբորատոր սինթեզներ կան։ Առաջին ռեակցիան սինթեզներից ամենապարզն է՝ ցիտոզինին ջուր ավելացնելով՝ ուրացիլ և ամոնիակ արտադրելու համար[5]։

C4H5N3O + H2O → C4H4N2O2 + NH3

Ուրացիլը սինթեզելու ամենատարածված ձևը խնձորաթթվի խտացումն է միզանյութի հետ՝ ծծմբաթթվի մեջ[8]։

C4H4O4 + NH2CONH2 → C4H4N2O2 + 2 H2O + CO

Ուրացիլը կարող է նաև սինթեզվել թիուրացիլի կրկնակի տարրալուծմամբ ջրային քլորաքացախաթթվի մեջ[8]

5,6-դիուրացիլի ֆոտոդեհիդրոգենացումը, որը սինթեզվում է միզանյութի հետ բետա-ալանինի փոխազդեցությամբ, առաջացնում է ուրացիլ[20]

Ռեակցիաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուրացիլը հեշտությամբ ենթարկվում է կանոնավոր ռեակցիաների՝ ներառյալ օքսիդացումը, նիտրացումը և ալկիլացումը։ Մինչդեռ ֆենոլի (PhOH) և նատրիումի հիպոքլորիտի (NaOCl) առկայության դեպքում ուրացիլը կարող է տեսանելի լինել ուլտրամանուշակագույն լույսի ներքո[8]։ Ուրացիլը նաև կարող է ռեակցվել հալոգենների հետ մեկից ավելի ուժեղ էլեկտրոն դոնոր խմբերի առկայության պատճառով[8]։

Ուրիդինի քիմիական կառուցվածքը

Ուրացիլը հեշտությամբ ենթարկվում է ռիբոզային շաքարների և ֆոսֆատների ավելացմանը, որպեսզի մասնակցի սինթեզին և հետագա ռեակցիաներին։ Ուրացիլը դառնում է ուրիդին, ուրիդին մոնոֆոսֆատ (UMP), ուրիդին դիֆոսֆատ (UDP), ուրիդին տրիֆոսֆատ (UTP) և ուրիդին դիֆոսֆատ գլյուկոզա (UDP-գլյուկոզա)։ Այս մոլեկուլներից յուրաքանչյուրը սինթեզվում է մարմնում և ունի հատուկ գործառույթներ։

Երբ ուրացիլը փոխազդում է անջուր հիդրազինի հետ, տեղի է ունենում առաջին կարգի կինետիկ ռեակցիա, և ուրացիլային օղակը բացվում է[21]։ Եթե ռեակցիայի pH-ն ավելանում է մինչև 10,5, ապա ձևավորվում է ուրացիլային անիոն, ինչի արդյունքում ռեակցիան շատ ավելի դանդաղ է ընթանում։ Ռեակցիայի նույն դանդաղումը տեղի է ունենում, եթե pH-ն նվազում է՝ հիդրազինի պրոտոնացիայի պատճառով[21]։ Ուրացիլի ռեակտիվությունը մնում է անփոփոխ, նույնիսկ եթե ջերմաստիճանը փոխվում է[21]։

Օգտագործումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուրացիլի օգտագործումը օգնում է իրականացնել բազմաթիվ ֆերմենտների սինթեզ, որոնք անհրաժեշտ են բջիջների աշխատանքի համար՝ կապված ռիբոզների և ֆոսֆատների հետ։ Uracil-ը ծառայում է որպես ալոստերիկ կարգավորիչ և կոֆերմենտ կենդանիների և բույսերի ռեակցիաների համար[22]։ UMP-ն վերահսկում է կարբամոիլ ֆոսֆատ սինթետազի և ասպարտատ տրանսկարբամոյլազի ակտիվությունը բույսերում, մինչդեռ UDP-ն և UTP-ն կարգավորում են CPSase II-ի ակտիվությունը կենդանիների մոտ։ UDP-գլյուկոզան կարգավորում է գլյուկոզայի փոխակերպումը գալակտոզայի լյարդում և այլ հյուսվածքներում ածխաջրերի նյութափոխանակության գործընթացում[22]։ Ուրացիլը նաև մասնակցում է պոլիսախարիդների կենսասինթեզին և ալդեհիդներ պարունակող շաքարների տեղափոխմանը[22]։ Ուրացիլը կարևոր է բազմաթիվ քաղցկեղածին նյութերի, օրինակ՝ ծխախոտի ծխի մեջ հայտնաբերված թունավոր նյութերի դետոքսիկացման համար[23]։ Ուրացիլը նաև պահանջվում է դետոքսիկացնելու համար շատ դեղամիջոցներ, ինչպիսիք են կանաբինոիդները (THC)[24] և մորֆին (օփիոիդներ)[25]։ Այն կարող է նաև փոքր-ինչ մեծացնել քաղցկեղի առաջացման վտանգը արտասովոր դեպքերում, երբ օրգանիզմում ֆոլաթթվի չափազանց շատ պակաս կա[26]։

Ուրացիլը կարող է օգտագործվել որպես դեղագործական միջոց։ Երբ տարրական ֆտորը փոխազդում է ուրացիլի հետ, նրանք արտադրում են 5-ֆտորուրացիլ։ 5-Fluorouracil-ը հակաքաղցկեղային դեղամիջոց է (հակամետաբոլիտ), որն օգտագործվում է որպես ուրացիլ վերածվելու համար նուկլեինաթթվի վերարտադրության գործընթացում[5]։ Քանի որ 5-ֆտորուրացիլն իր ձևով նման է ուրացիլին, բայց չի ենթարկվում նույն քիմիական հատկություններին ինչ ուրացիլը, ապա կարող ենք ասել,որ դեղամիջոցն արգելակում է ՌՆԹ-ի տրանսկրիպցիոն ֆերմենտները՝ դրանով իսկ արգելափակելով ՌՆԹ-ի սինթեզը և դադարեցնելով քաղցկեղային բջիջների աճը[5]։ Ուրացիլը կարող է օգտագործվել նաև կոֆեինի սինթեզում[27]։ Ուրացիլը նաև արդյունք է ցույց տվել որպես ՄԻԱՎ-ի վիրուսային կապսիդի ինհիբիտոր[28]։ Ուրացիլի ածանցյալներն ունեն հակատուբերկուլյոզային և հակալեյշմանային ակտիվություն[29]։

Ուրացիլը կարող է օգտագործվել լոլիկի մանրէաբանական աղտոտվածությունը որոշելու համար։ Ուրացիլի առկայությունը վկայում է պտղի կաթնաթթվային բակտերիաների աղտոտման մասին[30]։ Թունաքիմիկատներում օգտագործվում են ուրացիլի ածանցյալները, որոնք պարունակում են դիազինի օղակ[31]։ Ուրացիլի ածանցյալները ավելի հաճախ օգտագործվում են որպես հակաֆոտոսինթետիկ թունաքիմիկատներ՝ ոչնչացնելով բամբակի, շաքարի ճակնդեղի, շաղգամի, սոյայի, ոլոռի, արևածաղկի մշակաբույսերի, խաղողի, հատապտուղների տնկարկների և այգիների մոլախոտերը[31]։

Խմորիչի մեջ ուրացիլային կոնցենտրացիաները հակադարձ համեմատական են ուրացիլային պերմեազին[32]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 uracil
  2. 2,0 2,1 CRC Handbook of Chemistry and Physics / W. M. Haynes — 97 — Boca Raton: 2016. — P. 3—546. — ISBN 978-1-4987-5428-6
  3. 3,0 3,1 Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset // Figshare — 2014. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2
  4. CRC Handbook of Chemistry and Physics / W. M. Haynes — 97 — Boca Raton: 2016. — P. 5—97. — ISBN 978-1-4987-5428-6
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Principles of Biochemistry with a Human Focus։ United States: Brooks/Cole Thomson Learning։ 1997 
  6. «Versuche zur Synthese von Körpern der Harnsäurereihe» [Experiments on the synthesis of substances in the uric acid series]։ Annalen der Chemie 229 (1–2): 1–44։ 1885։ doi:10.1002/jlac.18852290102։ «Dasselbe stellt sich sonach als Methylderivat der Verbindung: welche ich willkürlich mit dem Namen Uracil belege, dar.» 
  7. «Über ein neues Spaltungsprodukt des Hefenucleins» [On a new cleavage product of nucleic acid from yeast]։ Zeitschrift für Physiologische Chemie 31 (1–2): 161–164։ 1900։ doi:10.1515/bchm2.1901.31.1-2.161։ Արխիվացված է օրիգինալից 12 May 2018-ին 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 The Pyrimidines։ Heterocyclic Compounds 52։ New York, NY: Wiley։ 1994։ ISBN 9780471506560։ Արխիվացված է օրիգինալից 12 May 2018-ին 
  9. 9,0 9,1 Principles of Biochemistry (3rd ed.)։ Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall։ 2002։ ISBN 9780130266729 
  10. «Extraterrestrial nucleobases in the Murchison meteorite»։ Earth and Planetary Science Letters 270 (1–2): 130–136։ 2008։ Bibcode:2008E&PSL.270..130M։ arXiv:0806.2286։ doi:10.1016/j.epsl.2008.03.026 
  11. «We may all be space aliens: Study»։ AFP։ 20 Aug 2009։ Արխիվացված է օրիգինալից 17 June 2008-ին։ Վերցված է 14 Aug 2011 
  12. «The Surface Composition of Titan»։ American Astronomical Society 44: 201.02։ 2012։ Bibcode:2012DPS....4420102C 
  13. «MadSciNet: The 24-hour exploding laboratory»։ www.madsci.org։ Արխիվացված է օրիգինալից 18 July 2005-ին 
  14. Synthetic Procedures in Nucleic Acid Chemistry: Physical and physicochemical aids in determination of structure 2։ New York, NY: Wiley-Interscience։ 1973։ ISBN 9780471984184 
  15. «The acidity of uracil and uracil analogs in the gas phase: Four surprisingly acidic sites and biological implications»։ Journal of the American Society for Mass Spectrometry 13 (8): 985–995։ 2002։ PMID 12216739։ doi:10.1016/S1044-0305(02)00410-5 
  16. «Uracil in DNA: error or signal?»։ Science in School: 18։ 2011։ Արխիվացված է օրիգինալից 23 March 2016-ին 
  17. «Uracil-DNA glycosylase inhibitor of bacteriophage PBS2: cloning and effects of expression of the inhibitor gene in Escherichia coli»։ Journal of Bacteriology 170 (3): 1082–1091։ March 1988։ PMC 210877։ PMID 2963806։ doi:10.1128/JB.170.3.1082-1091.1988 
  18. «NASA reproduces a building block of life in laboratory»։ NASA։ 5 November 2009։ Արխիվացված է օրիգինալից 4 March 2016-ին։ Վերցված է 5 March 2015 
  19. Marlaire R (3 Mar 2015)։ «NASA Ames reproduces the building blocks of life in laboratory»։ NASA։ Արխիվացված է օրիգինալից 5 March 2015-ին։ Վերցված է 5 Mar 2015 
  20. «Possible pathway for prebiotic uracil synthesis by photodehydrogenation»։ Nature 263 (5575): 350–351։ 1976։ Bibcode:1976Natur.263..350C։ PMID 958495։ doi:10.1038/263350a0 
  21. 21,0 21,1 21,2 Kochetkov N. K, Budovskii E. I, eds. (1972)։ Organic Chemistry of Nucleic Acids։ Part B։ New York: Plenum Press։ ISBN 9781468429756։ doi:10.1007/978-1-4684-2973-2 
  22. 22,0 22,1 22,2 Brown E. G. (1998)։ Ring Nitrogen and Key Biomolecules: The biochemistry of N-heterocycles։ Boston, MA: Lluwer Academic Publishers։ ISBN 9780412835704։ doi:10.1007/978-94-011-4906-8 
  23. «Characterization of Dibenzo[a,l]pyrene-trans-11,12-diol (Dibenzo[def,p]chrysene) Glucuronidation by UDP-Glucuronosyltransferases»։ Chemical Research in Toxicology 24 (9): 1549–1559։ 2011։ PMC 3177992։ PMID 21780761։ doi:10.1021/tx200178v 
  24. «Characterization of human hepatic and extrahepatic UDP-glucuronosyltransferase enzymes involved in the metabolism of classic cannabinoids»։ Drug Metabolism and Disposition 37 (7): 1496–1504։ 2009։ PMC 2698943։ PMID 19339377։ doi:10.1124/dmd.109.026898 
  25. «Morphine metabolism, transport and brain disposition»։ Metabolic Brain Disease 27 (1): 1–5։ 2012։ PMC 3276770։ PMID 22193538։ doi:10.1007/s11011-011-9274-6 
  26. «Uracil in DNA, determined by an improved assay, is increased when deoxynucleosides are added to folate-deficient cultured human lymphocytes»։ Analytical Biochemistry 330 (1): 58–69։ 2004։ PMID 15183762։ doi:10.1016/j.ab.2004.03.065 
  27. «A novel method of caffeine synthesis from uracil»։ Synthetic Communications 33 (19): 3291–3297։ 2003։ doi:10.1081/SCC-120023986 
  28. Ramesh Deepthi, Mohanty Amaresh Kumar, De Anirban, Vijayakumar Balaji Gowrivel, Sethumadhavan Aiswarya, Muthuvel Suresh Kumar, Mani Maheswaran, Kannan Tharanikkarasu (7 June 2022)։ «Uracil derivatives as HIV-1 capsid protein inhibitors: design, in silico, in vitro and cytotoxicity studies»։ RSC Advances (անգլերեն) 12 (27): 17466–17480։ Bibcode:2022RSCAd..1217466R։ ISSN 2046-2069։ PMC 9190787 ։ PMID 35765450 ։ doi:10.1039/D2RA02450K 
  29. Ramesh Deepthi, Sarkar Deblina, Joji Annu, Singh Monica, Mohanty Amaresh K., G. Vijayakumar Balaji, Chatterjee Mitali, Sriram Dharmarajan, Muthuvel Suresh K., Kannan Tharanikkarasu (April 2022)։ «First‐in‐class pyrido[2,3‐d]pyrimidine‐2,4(1H,3H)‐diones against leishmaniasis and tuberculosis: Rationale, in vitro, ex vivo studies and mechanistic insights»։ Archiv der Pharmazie (անգլերեն) 355 (4): 2100440։ ISSN 0365-6233։ PMID 35106845 ։ doi:10.1002/ardp.202100440 
  30. «Uracil as an Index of Lactic Acid Bacteria Contamination of Tomato Products»։ Journal of Agricultural and Food Chemistry 53 (2): 349–355։ 2005։ PMID 15656671։ doi:10.1021/jf0486489 
  31. 31,0 31,1 Heterocycles in Life and Society: An introduction to heterocyclic chemistry and biochemistry and the role of heterocycles in science, technology, medicine, and agriculture։ New York, NY: John Wiley and Sons։ 1997։ ISBN 9780471960348 
  32. «Uracil-induced down-regulation of the yeast uracil permease»։ Journal of Bacteriology 181 (6): 1793–1800։ 1999։ PMC 93577։ PMID 10074071։ doi:10.1128/JB.181.6.1793-1800.1999 – via jb.asm.org