Մարտեն Բերտո

Մարտեն Բերտո
Բնօրինակ անուն	ֆր.՝ Martin Berteau
Ծնվել է	փետրվարի 3, 1691; Վալանսեն, Նոր, Նոր-Պա-դը-Կալե, Ֆրանսիա
Երկիր	Ֆրանսիա
Մահացել է	հունվարի 22, 1771 (79 տարեկան); Անժե, Մեն և Լուար
Ժանրեր	դասական երաժշտություն
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր և թավջութակահար
Գործիքներ	թավջութակ

Մարտեն Բերտո (փետրվարի 3, 1691(1691-02-03)^[1], Վալանսեն, Նոր, Նոր-Պա-դը-Կալե, Ֆրանսիա - հունվարի 22, 1771(1771-01-22)^[1], Անժե, Մեն և Լուար), ֆրանսիացի թավջութակահար, թավջութակի ուսուցիչ և երգահան։ Համարվում է թավջութակ նվագելու ֆրանսիական դպրոցի հիմնադիրը^[2]։

Կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բերտոյի կյանքի նկարագրությունները հաճախ անվստահելի ու ուռճացված են։ Արդյունքում, նրա կյանքի մասին քիչ բան է հայտնի^[2]։ Նա, հավանաբար, վիոլա է սովորել Գերմանիայում՝ բոհեմիացի Կոզեկզի մոտ։ Ջ․Ֆ․ Ֆետիսը, որը հեղինակել է «Biographie universelle des musiciens» աշխատությունը (1835-1844), նշել է, որ Բերտոն թավջութակի վրա իր առաջին դեբյուտը կատարել է 1739 թվականին Concert Spirituel-ում՝ նվագելով սեփական կոնցերտոն^[3]։ Սակայն նրա անունը այն ժամանակի ոչ մի լրատվամիջոցում չի նշվել, և ո՛չ նրա կոնցերտոն, ո՛չ էլ դրա էսքիզները չեն հայտնաբերվել։ Նրա անվան միակ հիշատակումը կատարվել է Ժան-Ժակ Ռուսոյի կողմից, որը նշել է, որ 1753 թվականին Փարիզում լսել է Բերտոյի կատարումը^[2]^[4]։

Աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բացառությամբ մի քանի թավջութակի սոնատների, Բերտոյի գործերից շատերն անհետացել են։ Երկար տասնամյակներ Բերտոյի հայտնի G մաժոր թավջութակի սոնատը վերագրվել է իտալացի կոմպոզիտոր Ջիովանի Բատիստա Սամարինիին^[2]։

Ուսուցում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նրա ուսանողների թվում էին՝ Ֆրանսիայի գահաժառանգ Լյուդովիկ Ֆերդինանդը (Լուի XV-ի որդին), վալենսացի եղբայրներ Ժան-Բատիստ Ժանսոնը (1742-1804) և Լուի Օգյուստ Ժոզեֆը (1749-1815), Ժոզեֆ Ռեյը (1738-1811), Ժան-Պիեռ Դուպորը, հայտնի որպես «l'Aîné» (1741-1818), «Երաժշտության Թագավորական ակադեմիայի սովորական թավջութակահար» և 1764 թվականին լույս տեսած «Méthode pour le cello»-ի հեղինակ Ժոզեֆ Թիլյերը, թավջութակահար և կոմպոզիտոր Ֆրանսուա Կյուպի դե Ռենուշարդը և Ժան-Բապտիստ Բրևալը (1753-1823), որն ամենայն հավանականությամբ նրա վերջին ուսանողն էր։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Երաժշտություն (ֆր.)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Gagnon, Marie-Elaine. «The Influence of the French Cello School in North America» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 21-ին.
↑ «Martin Berteau and the Cello in France». Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 21-ին.
↑ «Berteau, Martin (1691-1771) - Cellist». Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 21-ին.

[_73de6892e91fe329-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Երաժշտություն (ֆր.)

[Gagnon,_Marie-Elaine-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Gagnon, Marie-Elaine. «The Influence of the French Cello School in North America» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 21-ին.

[3] «Martin Berteau and the Cello in France». Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 21-ին.

[4] «Berteau, Martin (1691-1771) - Cellist». Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 21-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]