Մարիա Նաշչոկինա

Մարիա Նաշչոկինա
Ծնվել է	սեպտեմբերի 6, 1953(1953-09-06) (70 տարեկան)
Ծննդավայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Կրթություն	Մոսկվայի ճարտարապետության ինստիտուտ
Գիտական աստիճան	արվեստագիտության դոկտոր
Մասնագիտություն	հայրենագետ, գրող և ճարտարապետ
Պարգևներ և մրցանակներ

Մարիա Վլադիմիրովնա Նաշչոկինա (ռուս.՝ Мари́я Влади́мировна Нащо́кина, սեպտեմբերի 6, 1953(1953-09-06), Մոսկվա, ԽՍՀՄ), ճարտարապետության պատմաբան, արվեստագիտության դոկտոր, ճարտարապետության և քաղաքաշինության տեսության և պատմության գիտահետազոտական ինստիտուտի (ՃՔՏՊԳՀԻ) ժամանակակից ճարտարապետության բաժնի գլխավոր գիտաշխատող և վարիչ, Ռուսաստանի ճարտարապետության և շինարարության գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս (20.04.18 թ, N 19) Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր ճարտարապետ (Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահի 2014 թվականի դեկտեմբերի 25-ի թիվ 810 հրամանագիր), Ռուսաստանի Դ. Ս. Լիխաչևի անվան գիտահետազոտական մշակութային և բնական ժառանգության ինստիտուտի ռուսական դաստակերտային, զբոսայգիների և պուրակների մշակույթի սեկտորի վարիչ (մինչև 2013 թվականի հուլիս), Ճարտարապետների միության անդամ (1982 թվականից), Արվեստագետների միջազգային ասոցիացիայի (ԱՄԱ) անդամ, Մոսկվայի գիտնականների տան անդամ, Ռուսաստանի Դաշնության ռեստավրատորների միության պատվավոր անդամ (2016), Ռուսաստանի Դաշնության պատվավոր ճարտարապետ։

Կենսագրություն

Մարիա Նաշչոկինան ավարտել է Մոսկվայի ճարտարապետության ինստիտուտը (քաղաքաշինության ֆակուլտետ, ղեկավար՝ Բ. Կ. Երեմին, Իլյա Լեժավա)։ Աշխատանքի է նշանակվել ՀԱԳՌԿ-ում (Համամիութենական արդյունաբերական գիտական ռեստավրացիոն կոմբինատ, նախկինում ՝ ԿԱԳՌԿ)։ Կատարել է Գրեբնևոյի զբոսայգիների և դաստակերտների և Մամոնովայի ամառանոցի վերականգնման աշխատանքները, մշակել Տուլայի Կրեմլի փայտի ճարտարապետության քաղաքային թանգարանի հայեցակարգը և հատակագծումը (չի իրականացվել)։ Այնուհետև ընդունվել է Մոսկվայի ճարտարապետության ինստիտուտի ասպիրանտուրա և սովորել պրոֆեսոր Տատյանա Սավարենսկայայի ղեկավարությամբ։ 1983 թվականին «Հնագույն ժառանգությունը 19-րդ դարի կեսերի ռուսական ճարտարապետության մեջ» թեմայով թեզը պաշտպանելուց հետո աշխատանքի է հրավիրվել ՃՏՊԿԳՀԻ-ի ռուսական ճարտարապետության բաժնում, որտեղ ղեկավարում է ժամանակակից ճարտարապետության բաժինը։

Նաշչոկինան զբաղեցրել է ռուսական դաստակերտների ուսումնասիրության ընկերության նախագահի առաջին տեղակալի պաշտոնը, համարվել «Ռուսական դաստակերտ» հրատարակության բոլոր համարների կազմողն ու գիտական խմբագիրը (սկսած 6-րդ համարից), մասնակցել է գիտական կոնֆերանսների և ընդլայնված հանդիպումների նախապատրաստմանը և անցկացմանը, ՌԴՈՒԸ-ի արշավական ուղևորություններին։ Երկար տարիներ զբաղեցրել է «Ընձուղտ» հրատարակչության գլխավոր տնօրենի պաշտոնը և հանդիսացել Ռուսաստանի գավառագիտական գրահրատարակության ղեկավարներից մեկը։

Նաշչոկինան համարվում է Մակարիևի 1-ին աստիճանի մրցանակի, Ալեքսեյ Գուտնովի քաղաքաշինության մրցանակի և «Մեր ժառանգությունը» ամսագրի Ա. Բլոկի մրցանակի դափնեկիր, ինչպես նաև արժանացել է Ռուսաստանի ճարտարապետության և շինարարական գիտությունների ակադեմիայի հինգ մեդալների և մի շարք պատվոգրերի, «Ճարտարապետություն» ամենամյա միջազգային փառատոնի ոսկե դիպլոմների, «Ռուսական դաստակերտի վերածնունդ» ազգային հիմնադրամի մեդալների, ռուսական մշակույթի, ճարտարապետության և այգեգործության հուշարձանների ժողովրդականացման ուղղությամբ կատարված երկարամյա գործունեության և ուսումնասիրությունների համար (2012)։ 2014 թվականին արժանացել է «Ճարտարապետություն 2014» XXII միջազգային փառատոնի «Ոսկե նշան» մրցանակին ճարտարապետ Լև Կեկուշևի մասին գրքերի շարքի համար։

Նաշչոկինան 19-20-րդ դարերի սկզբի ճարտարապետության պատմության բնագավառում մոդեռն ոճի բնագավառի Ռուսաստանի խոշորագույն մասնագետներից մեկն է։

2004 թվականին Նաշչոկինան, մշակույթի այլ գործիչների հետ միասին, բաց նամակ է ստորագրել՝ ուղղված Ռուսաստանի Դաշնության նախագահին և Ռուսաստանի կառավարությանը` ի պաշտպանություն Մոսկվայի ավերված պատմական շենքերի։ Նաշչոկինան համարվում է Ռուսաստանի ճարտարապետների միության և արվեստագետների ասոցիացիայի անդամ։ Բնակվում և ստեղծագործում է Մոսկվայում։

Ընտրված աշխատանքներ և հրատարակություններ

• Бусева-Давыдова И. Л., Нащокина М. В., Астафьева-Длугач М. И. Москва. Архитектурный путеводитель. — М.: Стройиздат, 1997. — 512 с. — 3000 экз. — ISBN 5-274-01624-3
• Нащокина М. В. Архитекторы московского модерна / Рец. Игорь Андреевич Бондаренко. — М.: Жираф, 1998. — 316 с. — 500 экз. — ISBN 5-89832-006-7
• Нащокина М. В., Арзуманова О. И., Любартович В. А. Керамика Абрамцева в собрании Московского государственного университета инженерной экологии. — М.: Жираф, 2000. — 224 с. — 3000 экз. — ISBN 5-89832-017-2
• Нащокина М. В. Сто архитекторов московского модерна. — 2-е, испр. и доп. — М.: Жираф, 2000. — 304 с. — 5000 экз. — ISBN 5-89832-017-2
• Нащокина М. В., Евгения Ивановна Кириченко Градостроительство России середины XIX — начала XX века. Книга I. — М.: Прогресс-Традиция, 2001. — 340 с. — 2000 экз. — ISBN 5-89826-083-8; Книга II. (Соавторы- Е. И. Кириченко, Е. Г. Щеболева, Е. Е. Анисимова) М., Прогресс-Традиция, 2003.(С.54-104, 221—252, 297—389) — ISBN 5-89826-176-1; Книга III. (Соавторы — В. Г. Лисовский, Е. И. Кириченко, Е. Г. Щеболева, В. Е. Звагельская) М.,Прогресс-Традиция, 2010. (С. 219—296) -ISBN 978-589826-3343-1.
• Нащокина М. В. Московский модерн. — М.: Жираф, 2003. — 560 с. — ISBN 5-89832-042-3
• Нащокина М. В., Ткаченко С. Б. Особняк И. А. Миндовского. Посольство Новой Зеландии. — М.: Жираф, 2003. — 95 с. — 2500 экз. — ISBN 5-89832-036-9
• Нащокина М. В. Художественная открытка русского модерна. — М.: Жираф, 2004. — 472 с. — 2000 экз. — ISBN 5-89832-037-7
• Нащокина М. В. Архитекторы московского модерна. Творческие портреты. — 3-е изд. — М.: Жираф, 2005. — 535 с. — 2500 экз. — ISBN 978-5-89832-043-0
• Нащокина М. В. Московский модерн. — 2-е изд. — М.: Жираф, 2005. — 560 с. — ISBN 5-89832-042-3
• Нащокина М. В. Русские сады. XVIII — первая половина XIX века. — М.: Арт-Родник, 2007. — 255 с. — 3000 экз. — ISBN 978-5-9794-0049-5
• Нащокина М. В. Русские сады. Вторая половина XIX — начало XX века. — М.: Арт-Родник, 2007. — 216 с. — 3000 экз. — ISBN 978-5-9794-0020-4
• Нащокина М. В. Русская усадьба Серебряного века. — М.: Улей, 2007. — 432 с. — 3000 экз. — ISBN 978-5-91529-001-2
• Нащокина М. В. Наедине с музой архитектурной истории. — М.: Улей, 2008. — 688 с. — 900 экз. — ISBN 978-5-91529-002-9
• Нащокина М. В. Античное наследие в русской архитектуре николаевского времени. — Прогресс-Традиция, 2011. — 776 с. — 1000 экз. — ISBN 5-89826-366-9
• Нащокина М. В. Московский модерн. — 3-е, пересм., испр. и доп. — СПб.: Коло, 2011. — 792 с. : [32 с. цв. ил.] с. — 1250 экз. — ISBN 978-5-901841-65-5
• Нащокина М. В. Московский архитектор Лев Кекушев. — СПб.: Коло, 2012. — 504 с. : [24 с. цв. ил.] с. — 1250 экз. — ISBN 978-5-901841-97-6
• Нащокина М.В. Лев Кекушев. Архитектурное наследие Москвы. М., ООО «ВЕГА», 2012. 415 с.
• Нащокина М. В. Лев Кекушев. Архитектурное наследие России. М., Издательский дом Руденцовых, 2013. 660 с. — ISBN 978-5-902887-14-0
• [Нащокина М. В.] Алексей Бахрушин. Великое дело созидания. К истории «Версаля на Зацепе». К 100-летию передачи Театрального музея А. А. Бахрушина Императорской Санкт-Петербургской Академии наук. М., 2013. 148 с. (Соавторы — Д. В. Родионов, Н. И. Сочинская, В. В. Рыбенков). — ISBN 978-5-901977-73-6
• Нащокина М. В. Московская архитектурная керамика. М., Прогресс-Традиция, 2014. — 558 с. — 2500 экз. — ISBN 978-5-89826-434-5
• Нащокина М. В., Гандельсман Б.В., Комский М.В. Архитектор Борис Еремин. Творческое наследие. Реконструкция центра Москвы: архитектурные концепции и проекты второй половины XX века. М., Прогресс-Традиция, 2016. - 624 с. — 2000 экз. — ISBN 978-5-89826-469-7
• Нащокина М. В. Бойцов. Серия «Великие архитекторы», т. 54. М., АО Комсомольская правда. Издательство «Директ-Медиа», 2016. 72 с.
• Нащокина М. В. Эрихсон. Серия «Великие архитекторы», т. 60. М., АО Комсомольская правда. Издательство «Директ-Медиа», 2017. 72 с.
• Нащокина М. В. Жолтовский. Серия «Великие архитекторы», т. 65. М., АО Комсомольская правда. Издательство «Директ-Медиа», 2017. 72 с.
• Maria Nashchokina Antique Heritage in Russian Architecture of the Nikolaevan Era. Its Study and Creative interpretation. – Moscow, Progress-Tradition, 2018. 590 p.
• Нащокина М. В. Время стиля. К истории русской архитектуры конца XIX -начала XX века. СПб., Издательский дом "Коло". 2018. 426 с. с илл.ISBN 978-5-4462-0053-5
• Бондаренко И. Е. Записки художника-архитектора. Труды, встречи, впечатления. / Под ред. М.В. Нащокиной. Книги 1-2. М., Прогресс-Традиция. 2018. Сс. 576, 712 с илл. ISBN 978-5-89826-505-2; ISBN 978-5-89826-498-7

Գրականություն

• Мельничук Г. А., Степанова Н. В. Исследователь культурного прошлого России (о М. В. Нащокиной) // Журнал «Библиография», 2014, № 5. 139—153.
• Academia. Архитектура и строительство, 2013, № 3, с. 121.

Արտաքին հղումներ

• Нащокина Мария Владимировна Արխիվացված 2021-02-09 Wayback Machine
• Мария Нащокина (НИИТИАГ, Москва) // Проект «Сады и время», gardenhistory.ru
• Нащокина Мария Владимировна Արխիվացված 2021-04-15 Wayback Machine // НИИТИАГ, niitiag.ru