Մարգարիտ Շամպենդալ

Մարգարիտ Շամպենդալ
Ծնվել է	հունիսի 2, 1870
Ծննդավայր	Petit-Saconnex, Ժնև, Շվեյցարիա
Մահացել է	հոկտեմբերի 25, 1928 (58 տարեկան)
Մահվան վայր	Ժնև, Շվեյցարիա
Մահվան պատճառ	Սրտի կանգ
Քաղաքացիություն	Շվեյցարիա
Մասնագիտություն	բժիշկ

Մարգարիտ Շամպենդալ (ֆր.՝ Marguerite Champendal, հունիսի 2, 1870(1870-06-02)^[1], Petit-Saconnex, Ժնև, Շվեյցարիա^[2] - հոկտեմբերի 25, 1928(1928-10-25)^[1], Ժնև, Շվեյցարիա^[1]), Ժնևի համալսարանից բժշկագիտության դոկտորի կոչում ստացած առաջին կինը (1900 թվական)։ Հիմնադրել է պաստերացված կաթի բաշխման կենտրոն նորածինների համար, ինչպես նաև մանկաբարձության դպրոց^[3]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շամպենդալը ծնվել է 1870 թվականի հունիսի 2-ին Շվեյցարիայի մայրաքաղաք Ժնևի Petit-Saconnex թաղամասում, քահանա Ժակ Հենրի Սամուելի և նրա կնոջ` Քրիստիան Էլիզաբետ Ռոքի ընտանիքում։ Եղել է ընտանիքի երրորդ երեխան^[3]։

Մարգարիտը դասավանդել է Փարիզում և Բեռլինում, ապա ծնողների կամքին հակառակ սկսել է բժշկական ուսումնասիրություններ կատարել Ժնևում։ 1900 թվականին նա դարձել է առաջին կինը, ով ավարտելով Ժնևի համալսարանը, ստացել է դոկտորի աստիճան^[4] (Մինչ այդ 34 այլ կանայք ևս ստացել էին դոկտորի աստիճան, սակայն նրանք Ժնևի բնակիչներ չէին)։ Նրա դոկտորական թեզի թեման է եղել «Des varices congénitales» (Բնածին վարիկոզային երակներ)^[4]։

Շամպենդալը Ժնևում եղել է բժիշկ Հենրիետ Սալոզ Ջուդրայի ժամանակակիցներից (1855–1928), ով 1883 թվականին ստացել է դոկտորի աստիճան, և եղել է առաջին կինը, ով հիմնել է իր սեփական բժշկական կենտրոնը^[5]։

Բժշկական պրակտիկա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուսման ավարտից հետո Շամպենդալը պրակտիկա է անցել քաղաքի ամենահայտնի թաղամասերում^[3]։ Հիմնվելով Փարիզ կատարած այցի ժամանակ ունեցած փորձառության վրա` մասնավորապես բժիշկ Գաստոն Վարիոտի մշակած նախագծի վրա, որը կոչվում էր «Կաթի մի կումը» (La Goutte de Lait)^[6], 1901 թվականին Շամպենդալը ստեղծել է իր սեփական բժշկական կենտրոնը նույն անվամբ։ Այնտեղ նա կատարել է պաստերացված կաթի բաշխում և երիտասարդ մայրերին մատուցել խորհրդատվական ծառայություններ^[7]։ 1916 թվականին մայրերին օգնություն ցուցաբերելու նպատակով նա հրապարակել է «Փոքրիկ ուղեցույց մայրերի համար» աշխատությունը` առաջնահերթությունը տալով երեխաների շահերին և բարեկեցությանը^[3]^[7]։

1905 թվականին, մեկուկես տարի անցկացնելով ծննդաբերող կանանց մոտ, Շամպենդալը որոշել է հիմնել ծննդաբերության ողջ ընթացքին վերաբերող դպրոց` «Le Bon Secours»^[7]: Նա ղեկավարել է դպրոցը մինչև իր վաղաժամ մահը` 1928 թվականը։ Շամպենդալը իր իսկ կենտրոնում մինչ օրս հիշվում է որպես «տեսիլք և ժամանակակից կին»^[8]^[9]։

1913-1919 թվականներին Շամպենդալը Բժշկական դպրոցում եղել է մասնավոր բժիշկ^[7]^[10]։

1918 թվականին Շամպենդալը Ժնևի համալսարանում ստացել է բժշկի լիարժեք մասնագիտական կոչում նման գործունեություն վարելու կապակցությամբ^[9]։

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բժիշկ Շամպենդալը մահացել է 1928 թվականի հոկտեմբերի 25-ին, Ժնևում` 58 տարեկան հասակում, սրտի կանգից^[6]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շվեյցարիայի մայրաքաղաք Ժնևի փողոցներից մեկը կրում է բժիշկ Շամպենդալի անունը^[3]^[11] :

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F14711.php
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 https://ge.ch/noms-geographiques/voie/geneve/chemin-doctoresse-champendal
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 «Champendal, Marguerite». hls-dhs-dss.ch (ֆրանսերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 18-ին.
↑ ^4,0 ^4,1 Ziegler, Erica Deuber (2005). Les femmes dans la mémoire de Genève: du XVe au XXe siècle (ֆրանսերեն). Éditions Suzanne Hurter. էջ 140.
↑ «Association Suisse des Femmes Diplômées des Universités - Genève / Portrait / Notre histoire». www.akademikerinnen.ch. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 29-ին.
↑ ^6,0 ^6,1 Simon, Elizabeth. (2010). The Evolution of a Nontraditional Nursing Curriculum in Switzerland. The Journal of nursing education. 49. 545-9. 10.3928/01484834-20100524-07.
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 «Association Suisse des Femmes Diplômées des Universités - Genève / Portrait / Notre histoire». www.akademikerinnen.ch. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 18-ին.
↑ Republic and Canton of Geneva (2005). «Official Fact Sheet 28.11.2005». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 9-ին.
↑ ^9,0 ^9,1 Dreifuss, J. J. (1991). «[The first women students of the medical faculty and their professional activities in Geneva]». Gesnerus. 49 Pt 3-4: 429–438. ISSN 0016-9161. PMID 1814787.
↑ «Association Suisse des Femmes Diplômées des Universités - Genève / Portrait / Notre histoire». www.akademikerinnen.ch. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 28-ին.
↑ «Chemin Doctoresse-CHAMPENDAL | Noms géographiques du canton de Genève». ge.ch (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 28-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

The Fruits of Grace

[_c3033df6290db12b-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F14711.php

[_a9df1616511a6eeb-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 https://ge.ch/noms-geographiques/voie/geneve/chemin-doctoresse-champendal

[:0-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 «Champendal, Marguerite». hls-dhs-dss.ch (ֆրանսերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 18-ին.

[:3-4] 4,0 ^4,1 Ziegler, Erica Deuber (2005). Les femmes dans la mémoire de Genève: du XVe au XXe siècle (ֆրանսերեն). Éditions Suzanne Hurter. էջ 140.

[5] «Association Suisse des Femmes Diplômées des Universités - Genève / Portrait / Notre histoire». www.akademikerinnen.ch. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 29-ին.

[:4-6] 6,0 ^6,1 Simon, Elizabeth. (2010). The Evolution of a Nontraditional Nursing Curriculum in Switzerland. The Journal of nursing education. 49. 545-9. 10.3928/01484834-20100524-07.

[:1-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 «Association Suisse des Femmes Diplômées des Universités - Genève / Portrait / Notre histoire». www.akademikerinnen.ch. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 18-ին.

[8] Republic and Canton of Geneva (2005). «Official Fact Sheet 28.11.2005». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 9-ին.

[:2-9] 9,0 ^9,1 Dreifuss, J. J. (1991). «[The first women students of the medical faculty and their professional activities in Geneva]». Gesnerus. 49 Pt 3-4: 429–438. ISSN 0016-9161. PMID 1814787.

[10] «Association Suisse des Femmes Diplômées des Universités - Genève / Portrait / Notre histoire». www.akademikerinnen.ch. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 28-ին.

[11] «Chemin Doctoresse-CHAMPENDAL | Noms géographiques du canton de Genève». ge.ch (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 28-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]