Մասնակից:Voskanyan/Թրիլլեր

Դրվագ "Անվտանգությունը ամենից ցածր է" ֆիլմից (1923թ)։

Թրիլլեր (անգլ.՝ thrill «թրթիռ, հուզմունք» բառերից), գրականության և ֆիլմի ստեղծագործական ժանր, որը ընթերցողի կամ հանդիսատեսի մոտ առաջացնում է անհանգիստ սպասում, լարվածություն, վախ։Ժանրը չունի հստակ սահմաններ։Թրիլլերի տարրեր կան բազմաթիվ այլ ժանրերի ստեղծագործություններում։Կինեմատոգրաֆում թրիլլեր ժանրի ֆիլմերը հաճախ դասում են դետեկտիվ, լրտեսական, սարսափ և արկածային ժանրերի ֆիլմերի,ինչպես նաև որոշ գանգստերական ժանրի ֆիլմերի դասին։

Սահմանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թրիլերները լինում են՝դատական, լրտեսական, դետեկտիվ, արկածային, բժշկական, ոստիկանական, ռոմանտիկ, պատմական, քաղաքական, կորպորատիվ, կրոնական,առեղծվածային (առեղծվածային), գիտաֆանտաստիկ,պատերազմային թեմաներրի:

Ըստ Ռոսս Մաքդոնալդի սահմանման դետեկտիվ ժանրի ֆիլմում գործողությունները շարժվում են ժամանակով հետ,դեպի բացահայտում,առաջ՝ դեպի աղետ։Միշտ չէ որ կարելի է հեշտությամբ տարանջատել այդ ժանրերը,և մեկը հաճախ պարունակում է մյուսի տարրերը։Ըստ Դեյվ Կերայի, թրիլլերը հանդիսանում է առավելապես ամերիկյան ժանր է:

Ամերիկյան ֆիլմին հատուկ են անմիջականությունը և ուժի ազդեցությունը, որոնք հազվադեպ են հանդիպում եվրոպականում․կյանքի ֆիզիկական եւ էմոցիոնալ սահմանների շոշափումը և դրա ճակատագրական գրավիչ ուժի գիտակցումը: Ռոսս Մաքդոնալդ

Վլադիմիր Նաբոկովը նշել է, որ չնայած ըստ ժանրի օրենքների բարին պետք է հաղթի,իսկ նենգ չարագործը պետք է պատժվի։Ընթերցողին հատուկ է հոգու ներսում թաքցնել այն հույսը,որ «ռոմանտիկ չարագործը կմնա անպատիժ,իսկ բթավուն բարեգործը երբեք չի "ստանա" քմահաճ աղջկան» :

Թրիլլերի պատմությունը [խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կինոարվեստում թրիլլերի վառ օրինակներ XX դարի 1-ին կեսին ստեղծել են Ալֆրեդ Հիչքոկը և Ֆրից Լանգը ("Լրտեսներ", 1928թ; "Քաղաքը փնտրում է մարդասպանին", 1931թ),ով 1936 թվականից աշխատել է Հոլիվուդում("Կինը պատուհանում", 1944 և այլն):

Հիչքոկը հմտորեն օգտագործել է ֆիլմի տեխնիկան՝սյուժեի լարվածության ներմղման և հանդիսատեսի զգացմունքների կառավարման համար: Նրա կինոնկարներն հատուկ են նուրբ սև հումոր և սյուժեի երկրորդային բնույթը`առանցքային դրվագների վիրտուոզ (մեծահմուտ) մշակման համար:Հիչքոկը մտցրել է ժանրի մեջ « McGuffin » հասկացությունը`պատճառ կամ պատրվակ գարծողությունի զարգացման համար (օրինակ,«Հյուսիս-արևմուտքով դեպի հյուսիս» ֆիլմում հորինված գործակալը):

Եթե 30-ական թվականներին հոլիվուդյան թրիլլերին հատուկ էին կատակերգական տարրեր (« Դա մի հրաշալի աշխարհը », 1939 թ. Եւ ուրիշներ),ապա պատերազմի սկզբին ժանրը ձեռք է բերել մռայլ երանգներ․« Արյան Money » ( 1942 թ. ), « Մեծ Ժամացույց » ( 1948 թ. ) և այլն: Թրիլլերի ավանդույթները վերամշակվել են «սև ֆիլմի» ( noir ) ոճով:

Առաջացավ ենթաժանրը․ֆիլմեր թալանման մասին (անգլերեն : սեռական ֆիլմը, օրինակ, « Ասֆալտ ջունգլի » ( 1950 ): Մեծ Բրիտանիայում Տ․Դիքսոնը նկարահանել է « Գազի լույս» ( 1940 ) դասական ֆիլմը, որը հիմք դարձավ 1944 թ. Հոլիվուդի վերափոխման համար: Ֆ. Լանցը եւ Ս. Գիլյատը աշխատել են կատակերգություն-թրիլլեր ժանրում. « Ես տեսնում եմ օտար » (1946), « Պետական գաղտնիք » ( 1950 ): Կերոլ Ռեյդը նկարահանեց «Երրորդ մարդը » ( 1949 ) ֆիլմը `համաշխարհային կինոյի լավագույն թրիլլերներից մեկը:

Ժանրի տարատեսակների մեջ կարելի է նաև ընդգծել լրտեսական թրիլլեր, որի լավագույն օրինակները կապված են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի հետ. « Հինգ մատները » ( 1952 թ. ), «Ես եղել եմ Մոնտիի նմանակը» (Միացյալ Թագավորություն, 1958), կամ սառը պատերազմով. «Ցրտից եկած լրտեսը» (1965, Մեծ Բրիտանիա, ըստ Ջոն Լե Կարրի ):

Ժանրի զարգացումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

60-70-ական թվականները, մեծապես կապված են այնպիսի դեպքերի հետ, ինչպիսին է Քեննեդիի և Ուոթերգեյթի սպանությունը,հանրահայտություն ձեռք բերեց քաղաքական թրիլլեր Ջոն Ֆրանկենհաիմերի "Մանջուրյան թեկնածուն" (1962 թ.)։

«Շնագայլի օրը» կինոնկարը (Անգլիա, 1973 թ. ) պատմում է Շառլ դե Գոլի սպանելու դավադրության մասին.
«Կոնդորի երեք օրը» ( 1975 թ. ) - ամերիկյան հետախուզական ծառայությունների կուլիսային գործունեության մասին,
«Ամբողջ նախագահական բանակը» ( 1976 թ. ) - Ջրաբերդի սկանդալի ուսումնասիրման մասին:

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կատեգորիա:Կինոյի ժանրեր Կատեգորիա:Գրական ժանրեր Կատեգորիա:Հեռուստատեսային ժանրեր