Մասնակից:Syune Kyureghyan/Ավազարկղ2

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Բելգիա-Լյուքսեմբուրգ տնտեսական միություն, (հոլ.՝ Belgisch-Luxemburgse Economische Unie, ֆր.՝ Union économique belgo-luxembourgeoise, լյուքս.՝ Belsch-Lëtzebuerger Wirtschaftsunion, ԲԼՏՄ[1]), տնտեսական միություն Բելգիայի և Լյուքսեմբուրգի միջև։

Միությունը ստեղծվել է 1921 թվականի հուլիսի 25-ին ստորագրված համաձայնագրով, որը ուժի մեջ է մտել 1922 թվականի դեկտեմբերի 22-ին Լյուքսեմբուրգի Պատգամավորների պալատի վավերացման պահից[2][3]: Համաձայնագիրը նախապես կնքվել է 50 տարի ժամկետով, որը լրացաել է 1972 թվականին, ինչից հետո այն 10 տարով երկարացվել է նախ 1982 թվականին, ապա՝ 1992 թվականին:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Zollverein-ի համեմատ UEBL-ը մի քանի առավելություն ունի Լյուքսեմբուրգի համար: Բելգիան թույլատրեց միայն փոխել իր մաքսային սակագները կամ կնքել առեվտրային պայմանագրեր Լյուքսեմբուրգի կառավարության հետ խորհրդակցելուց հետո, մինչդեռ 1918-ին Լյուքսեմբուրգը պետք է գնար գերմանական որոշումներով: Նմանապես, Լյուքսեմբուրգում գործում են միայն Լյուքսեմբուրգի մաքսային գործակալները, իսկ Լոս Անջելեսում գործող Zollverein Prussian պաշտոնյաների կողմից:

UEBL- ի գործառույթը վստահվել է երկու բելգիացի անդամների (ներառյալ նախագահի) և մեկ լյուքսեմիայի անդամի և միության Բարձրագույն խորհրդից (երեք բելգիական և երկու լյուքսեմական անդամների) բաղկացած տնօրենների խորհրդին:

Հանրաքվե Լյուքսեմբուրգում (1919)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լյուքսեմբուրգում կայացած հանրաքվեն տեղի է ունեցել 1919 թ. Սեպտեմբերի 28-ին: Ընտրողները հարցրեցին, թե ում ղեկավարը նախընտրում է, և որի հետ Լյուքսեմբուրգը պետք է ստեղծի տնտեսական միություն. Ֆրանսիայի կամ Բելգիայի հետ:

Մեծամասնությունը հավանություն է տվել Լյուքսեմբուրգի Մեծ դքսուհու `որպես պետության ղեկավար և Ֆրանսիայի տնտեսական միության պահպանմանը:[4]

Արդյունքները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ձայն %
Լյուքսեմբուրգյան Մեծ դքսուհի Շարլոտ 66 811 77,8
հանրապետություն 16 885 19,7
Անվավեր / դատարկ տեղեկագրեր 5 113
Դինաստիայի պահպանում 1 286 1,5
Անվավեր / դատարկ տեղեկագրեր
5 113
Պահպանելով միապետությունը, բայց փոխարինելով դինաստիան
889
1,0

Ընդհանուր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

90 984 100
Գրանցված քվեարկողներ / մասնակցություն 126 193 72,1
Աղբյուր: Nohlen & Stöver

Հետևանքները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկու հանրաքվեների արդյունքներն էլ բարձր ցուցանիշ են տվել Լյուքսեմբուրգի քաղաքացիների ցանկություններին: Ընտրությունը սեփական միապետության օգտին համարվեց ինքնորոշման ակտ, ի տարբերություն Ֆրանսիայի Հանրապետության կամ բելգիական դինաստիայի: Արդյունքում, վերջ դրվեց Լյուքսեմբուրգի ճակատագրի քննարկմանը դաշնակիցների շրջանում։Քաղաքական հետևանքները պետք է լուծվեին ազգային հարցի, Գերագույն դավադրության պահպանումը որպես ազգի ինքնիշխանություն, հանրապետության հարցի վերջնական լուծում: Չնայած այն բանից հետո, երբ մոնարիացիայի հակառակորդները, հատկապես սոցիալիստների շրջանում, այս քաղաքականության կարեվորությունը զգալիորեն նվազեց:Տնտեսական խնդիրը շատ ավելի դժվար էր լուծել: 1917 թվականից Ֆրանսիան խոստացել էր Բելգիայի լիիրավ տնտեսական ազատությունը Լյուքսեմբուրգում և ոչ պաշտոնական ձևով ստեղծել Մաքսային միություն: Այնուամենայնիվ, սկսվեց Ֆրանսիայի կառավարության հետ բանակցությունները, սակայն ընդհատվեց 1920 թ. Մայիսին:Դրանից հետո Լյուքսեմբուրգի կառավարությունը դիմել էր Բելգիաին: Մեկ տարի անց բանակցությունները ավարտվեցին և 1921 թվականի հուլիսի 25-ին ավարտվեց Բելգիա-Լյուքսեմբուրգ տնտեսական միությունը: Քանի որ միությունը հակասում էր հանրաքվեի արդյունքներին և Բելգիայի քաղաքական դրդապատճառների վերաբերյալ կասկածների պատճառով, համաձայնությունը մերժվել էր ժողովրդի կողմից: Այնուամենայնիվ, պայմանագիրը վավերացվել է Լյուքսեմբուրգի Պատգամավորների պալատը 27 ձայնով, 13 կողմ և 8 ձեռնպահ:[1]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Rebhahn, Robert (2015). Solidarität in der Wirtschafts- und Währungsunion. Nomos. էջեր 141–234. ISBN 9783845261553.
  2. «Belgium and Luxembourg - Convention for the establishment of an Economic Union between the two countries, signed at Brussels, July 25, 1921 [1922] LNTSer 58; 9 LNTS 223». worldlii.org.
  3. Kreins (2003), pp.92–3
  4. «Референдум в Люксембурге (1919)» (ռուսերեն). 2018-03-24. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]