Մասնակից:Gevorg Ghazaryan/Պոլիկաստա (Նեստորի դուստր)
| Gevorg Ghazaryan/Պոլիկաստա |
|---|
Պոլիկաստա (հին հունարեն՝ Πολυκάστη), հունական դիցաբանության կերպար մեսենյան շրջանից, Պիլոսի արքա Նեստորի դուստրը, Տելեմաքոսի կինքը, իսկ դիցաբանության տարբերակներից մեկում՝ Հոմերոսի մայրը: «Ոդիսական»-ի գործող դեմքերից մեկը:
Դիցաբանության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անտիկ հեղինակները Պոլիկաստային անվանում են Փիլոսի արքա Նեստորի դուստր՝ Նելեիդների ցեղից։ Նրա մայրը կամ Էվրիդիկան էր՝ Կլիմենի դուստրը (Հոմերոսի վարկածով[1]), կամ Անակսիբիան՝ Կրատիեյի դուստրը (այսպես է գրում, մասնավորապես, կեղծ Ապոլլոդորոսը[2])։ «Ջրաշուշան չադը ծննդաբերել է Պոլիկաստային // Վարդագույն Նեստոր Անակսիբիայի սիրո մեջ»,- ասվում է «Կանանց կատալոգը» վերապրած կատալոգներից մեկում[3], որի հեղինակությունը հնում վերագրում էին Հեսիոդոսին։ Պոլիկաստան հայտնվում է «Ոդիսականում» որպես Նեստորի երեխաներից ամենաերիտասարդը: Հենց նա էր Փիլոս եկած Թելեմախին բաղնիք տարել, իսկ այնտեղ «մաքրել է և քսել մաքուր եղևնիով»[4]։ Հետազոտողները կարծում են, որ դա ոչ միայն Պոլիկաստայի ամենավաղ հիշատակումն է գրականության մեջ, այլև միակ աղբյուրը բոլոր հետագա անտիկ այդ կերպարի մասին գրած հեղինակների համար[5]:
Հոմերսոի խոսքերն այն մասին, որ Պոլիկաստան, կարծես, անձամբ է մաքրել Թելեմախին, ավելի ուշ ժամանակի անտիկ մեկնաբանները, որպես կանոն, լուրջ չէին ընդունում. բարքերի նման պարզությունը նրանց անիրավելի էր թվում: Նրանց կարծիքով՝ «Ոդիսականի» տեքստում սխալ է տեղի ունեցել, կամ այդ տեղը պետք է հասկանալ ոչ այնքան տառացիորեն։ Ի դեպ, հնչել են նաև կարծիքներ հենց այդ ընթերցանության օգտին[5]։
Ուշ անտիկ հեղինակները Պոլիկաստային անվանում են Թելեմախի կին և Պերսեպոլի որդու մայր[6] կամ Պերսեպոլայի/Պերսեպտոլայի դուստր[7]։ Գոյություն ունեին նաև այլընտրանքային ծագումնաբանություն, որտեղ Նեստորի դստեր փոխարեն ընդամենը Քըրք կամ Քըրք Կասիֆոնի դուստրն էր։ Հետազոտողները կարծում են, որ Պոլիկաստայի հետ կապված տարբերակը առավել հին և առավել համապատասխան է հոմերոսյան սյուժեով: «Պալատական անթոլոգիայում» Թելեմախից Պոլիկաստայի որդին լինում է Հոմերոսը[8]։ Հայտնի է, որ երբ Հռոմի կայսր Ադրիանը Դելֆիում հարցրել է պիֆիոսին Հոմերոսի ծագումնաբանության մասին, նա նրան հենց այդ տարբերակն է անվանել[5]։
19-րդ դարի գերմանացի անտիկագետներից մեկը ենթադրել է, որ Լեոգորիդների Աթենքի ազնվական տոհմի ներկայացուցիչները, որոնք իրենց համարում էին ոդիսականի հետնորդներ, իրենց տոհմածառը կառուցել են հենց Պոլիկաստայի և Թելեմախի շուրջ։ Այս վարկածը քննադատվել է[8]։
Ենթադրվում է, որ հենց Պոլիկաստան է պատկերված մի ապուլիական ամֆորի վրա՝ կարմրաֆիգուրային նկարով։ Այդ կերպարին անտիկագետները տեսնում են մի աղջկա մեջ, որը ներկա է լինում Նեստորի հետ կամուրջի վրա հանդիպման ժամանակ՝ ձեռքում պահելով մրգի զամբյուղը, սակայն տեսարանն այնքան էլ չի համապատասխանում «Ոդիսականի» նկարագրությանը[5]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Гомер, 2000, III, 452
- ↑ Аполлодор, 1972, I, 9, 9
- ↑ Гесиод, 2001, фрг. 35
- ↑ Гомер, 2000, III, 464—466
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Zechner, 1952
- ↑ Ярхо, 1988
- ↑ Гесиод, 2001, фрг. 221
- ↑ 8,0 8,1 Höfer, 1909
Աղբյուրներ և գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Аполлодор Мифологическая библиотека. — Л.: Наука, 1972.
- Гесиод Полное собрание сочинений. — М.: Лабиринт, 2001. — 254 с. — ISBN 5-87604-087-8
- Гигин Мифы. — СПб.: Алетейя, 2000. — 480 с. — ISBN 5-89329-198-0
- Гомер Одиссея. — М.: Наука, 2000. — 488 с. — ISBN 5-02-011652-1
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ярхо В. Телемах // Мифы народов мира. — 1988. — Т. 2. — С. 449—450.
- Höfer O. Polykaste 1 // W. H. Roscher: Ausführliches Lexikon der griechischen und römischen Mythologie. — 1909. — Bd. III, 2. — Kol. 2649—2650.
- Zechner I. Polykaste 1 // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1952. — Bd. XXI, 2. — Kol. 1694—1695.