Մասնակից:Eduard Vardanyan/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Սմարթ հեռուստացույց[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խելացի հեռուստատեսությունը անգլ.՝ smart TV or connected TV (CTV)) ավանդական հեռուստատեսություն է՝ ինտեգրված ինտերնետով և Ինտերակտիվ Վեբ 2.0 գործառույթներով, որը թույլ է տալիս օգտվողներին լսել երաժշտություն, դիտել լուսանկարներ, տեսանյութեր և ֆիլմեր, և օգտվել ինտերնետից: Սմարթ հեռուստացույցները համակարգիչների, հեռուստացույցների և թվային մեդիա նվագարկիչների տեխնոլոգիական կոնվերգենցիա են: Բացի հեռուստատեսային սարքավորումների ավանդական գործառույթներից, որոնք տրամադրվում են ավանդական հեռարձակման միջոցով, այս սարքերը կարող են ապահովել հասանելիություն դեպի գերժամանակակից մեդիա ծառայություններ[1][2][3]:

Smart TV-ն պետք չէ շփոթել ինտերնետային հեռուստատեսության, IPTV-ի կամ հոսքային հեռուստատեսության հետ: Ինտերնետային հեռուստատեսությունը վերաբերում է ինտերնետով հեռուստատեսային բովանդակության ստացմանը ավանդական համակարգերի փոխարեն, ինչպիսիք են մալուխային և արբանյակային, անկախ ինտերնետի մատուցման եղանակից: IPTV-ն ինտերնետային հեռուստատեսության տեխնոլոգիայի չափանիշներից մեկն է, որն օգտագործվում է հեռուստահեռարձակողների կողմից: 

Հոսքային հեռուստատեսությունը օգտագործվում է այն ծրագրերի համար, որոնք ստեղծվել են տարբեր ընկերությունների և անհատների կողմից ՝ ինտերնետային հեռուստատեսությամբ հեռարձակման համար:

Խելացի հեռուստացույցներում օպերացիոն համակարգը նախապես բեռնված է, որն ապահովում է հավելվածների հասանելիությունը: Ի հակադրություն, ավանդական հեռուստատեսությունները հիմնականում հանդես են գալիս որպես դիսփլեյներ: Ապահովման ծրագրերը կարող են նախապես բեռնվել սարքի մեջ, թարմացվել կամ տեղադրվել ըստ պահանջի, ինչպես ժամանակակից սմարթֆոններում[4][5]:

Սահմանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սմարթ հեռուստացույցը էկրանին
Սմարթ հեռուստացույցը էկրանին

Սմարթ հեռուստատացույցը ինտեգրված ինտերնետային հնարավորություններով հեռուստացույց է, կամ հեռուստացույցի համար նախատեսված տուփ, որն առաջարկում է ավելի առաջադեմ հաշվողական ունակություն և կապ, քան սովորական հեռուստացույցը: Սմարթ հեռուստացույցները կարող են ընկալվել որպես հեռուստացույցի մեջ ինտեգրված տեղեկատվական սարք կամ համակարգչային ծրագիր։ Որպես այդպիսին,  սմարթ հեռուստացույցը հաճախ թույլ է տալիս օգտագործողին տեղադրել և գործարկել ավելի առաջադեմ ծրագրեր կամ հավելումներ (հավելումներ՝ հիմնված որոշակի հարթակի վրա): Սմարթ հեռուստացույցներն աշխատում են ամբողջական օպերացիոն համակարգով կամ բջջային օպերացիոն համակարգի ծրագրային ապահովմամբ, որը հարթակ է ստեղծում ծրագրերի մշակողների համար:

Խելացի հեռուստատեսային հարթակներում կամ միջնակարգ ծրագրերում կա հանրային ծրագրակազմի մշակման հավաքածու (SDK) և հայրենի զարգացման հավաքածու (NDK)` ծրագրերի համար, որպեսզի երրորդ կողմի մշակողները կարողանան ծրագրեր մշակել դրա համար, և հավելվածների խանութ, որպեսզի վերջնական օգտագործողները կարողանան տեղադրել և տեղահանել ծրագրերը: Հասարակական SDK-ն հնարավորություն է տալիս երրորդ կողմի ընկերություններին և ծրագրերի այլ ինտերակտիվ մշակողներին մեկ անգամ «գրել» ծրագրեր և տեսնել, որ դրանք հաջողությամբ աշխատում են ցանկացած սարքի վրա, որն ապահովում է Smart TV պլատֆորմը կամ դրա համար նախատեսված միջնակարգ ճարտարապետությունը, անկախ սարքավորման արտադրողից: 

Խելացի հեռուստացույցները բովանդակություն (օրինակ՝ լուսանկարներ, ֆիլմեր և երաժշտություն) փոխանցում են այլ համակարգիչներից կամ ցանցին կցված պահեստային սարքերից՝ օգտագործելով Digital Living Network Alliance / Universal Plug and Play media սերվեր կամ նմանատիպ ծառայության ծրագիր, ինչպիսին է Windows Media Player-ը կամ ցանցին կցված հիշողությունում (Network attached storage (NAS)) կամ iTunes-ի միջոցով:

Այն նաև հնարավորություն է տալիս մուտք գործել ինտերնետի վրա հիմնված ծառայություններ, ներառյալ ավանդական հեռարձակվող հեռուստաալիքները, catch-up ծառայություններ, պահանջարկի տեսանյութեր (VOD), էլեկտրոնային ծրագրերի ուղեցույց, ինտերակտիվ գովազդ, անհատականացում, քվեարկություն, խաղեր, սոցիալական ցանցեր և այլ մուլտիմեդիա ծրագրեր[6]: Smart TV- ն հնարավորություն է տալիս մուտք գործել ֆիլմեր, շոուներ, տեսախաղեր, ծրագրեր և այլն: Այդ ծրագրերից մի քանիսը ներառում են Netflix-ը, Hulu-ն, Spotify-ը, YouTube-ը և Amazon[7]:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1980-ականների սկզբին Ճապոնիայում ներկայացվեցին «խելացի» հեռուստաընդունիչներ:

Հիշողության բնույթի գեներատորի LSI չիպի ավելացումը հեռուստատեսային ընդունիչին հնարավորություն տվեց ճապոնացի հեռուստադիտողներին ստանալ հաղորդման և տեղեկատվության խառնուրդ, որը փոխանցվում է հեռարձակվող հեռուստատեսային ազդանշանի պահեստային գծերով:

Արտոնագիր է ներկայացվել 1994 թվականին [8] (և երկարացվել է հաջորդ տարի[9])  «խելացի» հեռուստատեսային համակարգի համար, որը կապված է տվյալների մշակման համակարգերի հետ` թվային կամ անալոգային ցանցի միջոցով: Տվյալների ցանցերի հետ կապված լինելուց զատ, մեկ կարևոր կետ է այն կարողությունը, որն անհրաժեշտ է ինքնաբերաբար ներբեռնել ծրագրակազմը՝ ըստ օգտագործողի պահանջի և մշակել այն ըստ պահանջի: 2000-ականների վերջին և 2010-ականների սկզբին թվային հեռուստատեսության զանգվածային ընդունումը մեծապես բարելավեցին Smart TV-ները: Հեռուստատեսության խոշոր արտադրողները հայտարարել են խելացի հեռուստացույցների արտադրության մասին՝ 2015-ին նրանց միջին և բարձրակարգ հեռուստացույցների համար[10][11][12]: Խելացի հեռուստացույցները դարձան հեռուստատեսության գերիշխող տեսակ 2010-ականների վերջին: 2016-ի սկզբին Nilsen Holding-ը զեկուցեց, որ տարեկան 75,000 դոլարից ավելի եկամուտ ունեցողների 29 տոկոսն ունի Smart TV[13]:

Տիպիկ առանձնահատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

LG smart TV-ի վեբ զննարկիչը
LG smart TV-ի վեբ զննարկիչը

Սմարթ հեռուստատեսության սարքերը հնարավորություն են տալիս  օգտվել ինտերակտիվ ծառայություններից և ինտերնետային ծրագրերից, ինչպիսիք են YouTube- ը, շատերը օգտագործում են HTTP Live Streaming (հայտնի է նաև որպես HLS) հարմարվողական հոսք[14]: Սմարթ հեռուստատեսության սարքերը նպաստում են ավանդական բովանդակության մշակմանը՝ համակցելով ինտերնետից ստացված տեղեկատվությունը հեռուստատեսության մատակարարների բովանդակության հետ: Ծառայությունները օգտվողներին առաջարկում են շոուների  կամ սպորտային իրադարձությունների մասին հիշեցումներ ստանալու և հետևելու միջոցներ, ինչպես նաև անմիջական դիտման համար ալիքներ փոխելու հնարավորություն[15]: Որոշ սարքեր ունեն լրացուցիչ ինտերակտիվ օրգանական ինտերֆեյս / բնական ինտերֆեյսի տեխնոլոգիաներ՝ նավարկության կառավարման և խելացի հեռուստատեսության հետ մարդկային այլ փոխազդեցության համար, ինչպիսիք են երկրորդ էկրանի ուղեկցող սարքերը,  տարածական ժեստեր, ինչպես Xbox Kinect-ի դեպքում [16][17],և նույնիսկ խոսքի ճանաչման համար բնական լեզվի օգտագործողի միջերեսի համար[18]: Smart TV-ն մշակում է նոր հնարավորություններ սպառողներին և ընկերություններին գոհացնելու համար, ինչպիսիք են վճարման նոր գործընթացները: LG-ն և PaymentWall-ը համագործակցել են՝ թույլ տալով սպառողներին մուտք գործել գնված ծրագրեր, ֆիլմեր, խաղեր և ավելին՝ օգտագործելով հեռակառավարման վահանակ, նոութբուք, պլանշետ կամ սմարթֆոն: Սա նախատեսված է վճարման ավելի հեշտ և հարմար եղանակի համար:

Հարթակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Smart հեռուստատեսության տեխնոլոգիան և ծրագրակազմը դեռևս զարգանում են, և արդեն հասանելի են ինչպես սեփական, այնպես էլ բաց կոդով ծրագրային ապահովման շրջանակները: Դրանք կարող են գործարկել ծրագրեր (երբեմն հասանելի են «հավելվածների խանութի» թվային բաշխման հարթակի միջոցով), խաղալ մեդիա խաղեր, հետևել ինտերակտիվ լրատվամիջոցներին և ունենալ սոցիալական ցանցի գործառույթների շրջանակային հարթակներ, որոնք կառավարվում են առանձին ընկերությունների կողմից[19][20][21] [22]:

Android TV, Boxee, Firefox OS, Frog, Google TV, Horizon TV, Inview, Kodi Entertainment Center, Mediaroom, MeeGo, OpenTV, Plex, RDK (Reference Development Kit), Roku, Smart TV Alliance, ToFu Media Platform, Ubuntu TV, Vewd և Yahoo! Smart TV շրջանակային հարթակներ են, որոնք կառավարվում են առանձին ընկերությունների կողմից: HbbTV-ն ապահովվում է հիբրիդային հեռարձակման լայնաշերտ հեռուստատեսային ասոցիացիաի կողմից, CE-HTML, part of Web4CE, OIPF, part of HbbTV, և Tru2way տեխնոլոգիական բիզնեսի կողմից կառավարվող շրջանակային հարթակներ են: Վաճառողների կողմից օգտագործվող Smart TV- ի ներկայիս հարթակներն են  Amazon,  Apple,  Google,  Haier,  Hisense, Hitachi, Insignia, LG, Microsoft,  Netgear, Panasonic, Philips, Samsung, Sharp, Sony, TCL, TiVO, Toshiba, Sling Media և Western Digital։

Sony, Panasonic, Samsung, LG և Roku TV որոշ հարթակներ են, որոնք դասվում են Smart TV-ի լավագույն պլատֆորմների ներքո[23]:

Օգտագործում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սոցիալական ցանց[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սմարթ հեռուստատեսության որոշ հարթակներ գալիս են նախապես ձևավորված կամ կարող են ընտրովի երկարացվել՝ սոցիալական ցանցերի տեխնոլոգիական հնարավորություններով[24]:

Գովազդ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սմարթ հեռուստատեսության որոշ հարթակներ առաջարկում  են նաև ինտերակտիվ գովազդ (ուղեկցող գովազդ[25]), հասցեական գովազդ[26]՝ տեղական գովազդի տեղադրմամբ և նպատակային գովազդով[27], և այլ առաջադեմ գովազդային հնարավորություններ, VOD և DVR օգտագործմամբ, սպառողների զանգերի համար ուժեղացված հեռուստատեսություն և լսարանի չափման լուծումներ գովազդային արշավի արդյունավետության համար[28]:  Smart TV-ների կողմից առաջարկվող շուկայավարման և առևտրի հնարավորությունները երբեմն ամփոփվում են t-commerce տերմինով: NS Խելացի հեռուստացույցները կարող են և օգտագործվում են սեփականատերերի գաղտնի դիտարկումների համար: Նույնիսկ այն հավաքածուներում, որոնք կազմաձևված չեն այդ պահից, անվտանգության կանխադրված միջոցները հաճախ թույլ են և թույլ կտան հաքերներին հեշտությամբ ներխուժել հեռուստացույց:

Պրինսթոնում և Չիկագոյի համալսարանում անցկացված «Watching You Watch: The Tracking Ecosystem of Over-the-Top TV Streaming Devices»-ը ցույց տվեց, որ հոսքային սարքերի մեծ մասը գաղտնի հավաքելու և փոխանցելու է օգտագործողի անձնական տվյալները, ներառյալ էկրանի նկարները, գովազդային և վերլուծական ընկերությունների լայն ցանց ՝ բարձրացնելով գաղտնիության խնդիրները[29]:

Թվային շուկայավարման հետազոտական ​​eMarketer ընկերությունը 38 տոկոս աճ է գրանցել՝ մոտ 7 միլիարդ դոլար, հեռուստատեսային գովազդի շուկայի 10 տոկոս մասնաբաժին` Hulu-ի և Roku-ի նման գովազդում, ընթացքի մեջ կլինի 2019 թվականին, շուկայական ցուցանիշներով, որ 2021 թվականին այդ ցուցանիշը կգերազանցի 10 միլիարդ դոլարը[30][31]:

Մուտքի սահմանափակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինտերնետային կայքերը կարող են խափանել Smart TV- ի մուտքը բովանդակության կամքով կամ հարմարեցնել այն բովանդակությունը, որը կստանա յուրաքանչյուր հարթակ[32]: Google TV-ով միացված սարքերը NBC-ի, ABC-ի, CBS-ի և Hulu-ի կողմից արգելափակվել են մուտք գործել իրենց վեբ բովանդակություն 2010 թվականի հոկտեմբերին Google TV-ի գործարկումից հետո: Google TV սարքերին արգելվել է մուտք գործել Viacom-ի դուստր ձեռնարկությունների կողմից առաջարկվող ցանկացած ծրագիր:

Հուսալիություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2017 թվականին Samsung-ի բարձրակարգ խելացի հեռուստացույցները ծրագրային ապահովման թարմացումից հետո դադարել են աշխատել առնվազն յոթ օրով[33]: Հավելվածների մատակարարները հազվադեպ են թարմացնում Smart TV հավելվածները վերջին տարբերակին. օրինակ, Netflix-ը չի աջակցում հեռուստատեսության հին տարբերակներին՝ Netflix-ի նոր թարմացումներով[34]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Steve Kovach. «What Is A Smart TV?». Business Insider (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  2. Jeremy Toeman (2010-10-20). «Why Connected TVs Will Be About the Content, Not the Apps». Mashable (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  3. «Internet TV and The Death of Cable TV, really». TechCrunch (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  4. «Smart TV Shower Opens Smart Life». Korea IT Times (կորեերեն). 2010-10-07. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  5. Jackie Thomas (2021-02-05). «Best Intel processors 2021: the best CPUs from Team Blue». TechRadar (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  6. Jamie Poitra (2021-04-05). «Home». Gigaom (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  7. «Why Samsung Smart TV? | Highlights». Samsung us (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  8. «Espacenet – search results». worldwide.espacenet.com. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  9. «Espacenet – search results». worldwide.espacenet.com. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  10. Dieter Bohn (2015-01-05). «All of Sony's new smart TVs run on Android TV». The Verge (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  11. Anu Passary (2015-01-03). «CES 2015: New Samsung Smart TVs Will Be Powered by Tizen OS». Tech Times (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  12. Jaehwan Cho. «LG to show off webOS 2.0 smart TV at CES 2015». CNET (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  13. Broadcasting & Cable(անգլ.) // Wikipedia. — 2021-08-08.
  14. «Netgear unveils NeoTV Streaming Player, takes another shot at the smart TV market». Engadget (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  15. «BuddyTV debuts Google TV app, with iPad and iPhone link». GeekWire (ամերիկյան անգլերեն). 2011-10-28. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  16. Blake Robinson (2010-11-04). «Control Last.fm with Xbox Kinect Gestures». Mashable (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  17. «Wave Hello: Microsoft's Requiring Kinect Functionality for All Future Apps Built for Xbox 360». Kotaku (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  18. «2013 smart TVs dismissed as 'not that smart,' leaving opportunity for Apple». AppleInsider (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  19. «Why your TV is the new app battleground». VentureBeat (ամերիկյան անգլերեն). 2010-12-08. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  20. «Google launches smart TV service». BBC News. 2010-05-20. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  21. Stan Schroeder (2010-05-17). «Google, Intel and Sony to Introduce Smart TV». Mashable (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  22. Neil VidyarthiMay 17, 2010. «Opinion: Will Google's Smart TV Finally Bring Apps and Web Browsing To The Living Room?» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  23. Nick Pino, Henry St Leger (2021-10-22). «Best TV 2021: our top 10 smart TVs». TechRadar (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  24. «TVs get smart with Internet access in 2011». web.archive.org. 2011-07-07. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  25. Companion ad(անգլ.) // Wikipedia. — 2021-10-16.
  26. Targeted advertising(անգլ.) // Wikipedia. — 2021-10-13.
  27. «Sky's AdSmart brings targeted advertising to your TV». Engadget (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  28. «NAGRA-OPENTV AND TIME WARNER CABLE MEDIA EXTEND ADVANCED ADVERTISING PARTNERSHIP | Kudelski Group». www.nagra.com. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  29. «Smart TVs, Subscription Services Leak Data to Facebook, Google». threatpost.com (անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  30. «The Trade Desk bets big on connected TV as revenue jumps 38 percent». Ad Age (անգլերեն). 2019-11-07. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  31. «EMarketer: CTV media spending will soar 38% to $7B this year». Marketing Dive (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  32. Claire Cain Miller (2010-10-21). «Big Networks Block Web Shows From Google TV». Bits Blog (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-10-24-ին.
  33. «Samsung TV owners furious after software update leaves sets unusable». the Guardian (անգլերեն). 2017-08-24. Վերցված է 2021-10-24-ին.
  34. «Netflix Recommended TVs | Built for a better Netflix experience». devices.netflix.com. Վերցված է 2021-10-24-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1․ https://www.businessinsider.com/what-is-a-smart-tv-2010-12

2․ https://techcrunch.com/2010/10/24/internet-tv-and-the-death-of-cable-tv-really/?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly9oeS53aWtpcGVkaWEub3JnLw&guce_referrer_sig=AQAAAHz0iU7vrUtBvhKrEyr-eIbXDq8IxH18Jk1i9ascIB33TJuPbruinH-RO2y8TwBjk8Wr17_mwax7dLuWs4fzqjLqqKUu1O0HLkDv1MbJzeJNnMA0x9lN_V9KFTsZTtYIHuf1WZDDasS-cAy7uz4e7WkvIvm9iLOgWtMqs6BsoIH4

3․ http://www.koreaittimes.com/news/articleView.html?idxno=10855

4․ https://web.archive.org/web/20110707072843/http://www.abc15.com/dpp/news/science_tech/tvs-get-smart-with-internet-access-in-2011

5․https://bits.blogs.nytimes.com/2010/10/21/big-networks-block-web-shows-from-google-tv/?mtrref=hy.wikipedia.org&gwh=41FD7C1E1D3ED8DBF8872445F373312E&gwt=pay&assetType=PAYWALL