Մասնակից:AvetisyanKarine/Ավազարկղ
Ասպետի երազը, պատկերված է զենքով սպառազինված մի երիտասարդ ասպետ, որը քնած է դափնու ծառի տակ` շրջապատված երկու կանանցով, որոնցից մեկի ձեռքում թուր է և գիրք, իսկ մյուսի ձեռքում` ծաղիկ։
Այս փոքր նկարը այլաբանություն է` վերացական գաղափարի փոխաբերական պատկեր[1][2].։
Մտահղացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նկարի սյուժեն հավանաբար ստեղծվել է լատինացի բանաստեղծ Սելիա Իտալիկի Էպիկական պոեմի հիման վրա, որը պատմում է Երկրորդ Պունիկյան պատերազմի պատմությունը։
Բանաստեղծության մեջ երիտասարդ զինվոր Սկիպիոնի (որը հանգստանում էր ծառի ստվերում) տեսիլքում հայտնվում են երկու տիկնայք` Առաքինություն ու նրա մրցակից Վայելքը։
Առաքինությունը, որը տղամարդու նման կազմվածք ունի, իսկ ճակատը ծածկված է մազերով, պատերազմում տարած հաղթանակի շնորհիվ` Սկիպիոյին խոստանում է փառք և պատիվ, բայց նախազգուշացնում է, որ նրա` դեպի լեռնային մենաստան տանող ճանապարհը կտրուկ է և քարքարոտ: Իսկ Վայելքը, ընդհակառակը, բուրավետ գանգուրներով և մուգ աչքերով, առաջարկում է հեշտ և անհոգ կյանք:
Իր նկարում Ռաֆայելը ներկայացնում է երկու հերոսուհիների կերպարների տարբերությունը նրանց արտաքինի և հագուստի միջոցով: Առաքինությունը ձախ կողմում է, չափավոր հագնված, ծածկված գլխով, մինչդեռ Վայելքի հագուստը նրբագեղորեն կպչում է ազդրերին։ Նրա շիկահեր, երկար մազերը ամրացված չեն և զարդարված են հուլունքներով և ծաղիկներով: Փշոտ ճանապարհը, որն առաջարկում է Առաքինությունը, պատկերված է ժայռոտ բլուրների և վերևում գտնվող մի ամրոցի ֆոնի վրա, դեպի որը տանում է բաժանող կամուրջը: Վայելքի հետևում կա մեղմ լանդշաֆտ, որը տանում է դեպի արևոտ լիճ[3]:
Այնուամենայնիվ, Ռաֆայելի կտավում երկու կանայք չեն պատկերվում որպես մրցակիցներ: Փոխարենը տեսլականը որպես բարոյական երկընտրանք ներկայացնելն է։ Ռաֆայելը Առաքինությունն ու Վայելքը հավասար է համարում։ Գուցե գիրքը, թուրն ու ծաղիկը, որ նրանք պահում են, գիտնականի, զինվորի և սիրուհու խորհրդանիշ են, որոնց հատկանիշները պետք է համատեղի իդեալական ասպետը [2][4].:
Նկարի էսքիզը ցույց է տալիս, որ Ռաֆայելը ի սկզբանե «Վայելքը» պատկերացնում էր որպես գայթակղություն, բայց պատրաստի նկարում նա համեստ է հագնված, ինչը կարող է լրացուցիչ վկայել նրա դերի` որպես ասպետական պարգևների` սիրո մասին։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռաֆայելի մի ուրիշ` ավելի վաղ շրջանի նկար («Երեք շնորհ»)` որպիսին «Ասպետի երազ» նկարն է, նույնպես թվագրվում է 1504 թվականով։ Այդ նկարի ստեղծման պատմությունը կոնկրետ հայտնի չէ, սակայն նշվում է, որ այդ երկու նկարները զույգ են կազմել և Ռաֆայելի` որպես պատվեր կատարած առաջին աշխատանքներն են։ Լոնդոնի Ազգային պատկերասրահը Ասպետի երազը» նկարը ձեռք է բերել 1847 թվականին։ Այն վերականգնվել է 1985 թվականին։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Культурология: Учебное пособие / Под ред. Т. Б. Гриценко. — Киев: Центр учебной литературы, 2008
- ↑ 2,0 2,1 Studying Raphael: iconography(անգլ.)
- ↑ Chapman, Hugo, Tom Henry, and Carol Plazzotta. Raphael: From Urbino to Rome. Exh. cat., National Gallery London, 20 October 2004 — 16 January 2006. London: National Gallery Company, 2004.(անգլ.)
- ↑ An Allegory ('Vision of a Knight') at The National Gallery(անգլ.)
Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Сон рыцаря» на сайте Национальной галереи
Նկարը պատկերում է զենքով սպառազինված մի երիտասարդ ասպետ, որը քնում է դափնու ծառի տակ, որը շրջապատված է երկու կանանց կողմից: Մի կին իր ձեռքում ունի գիրք և թուր ՝ մյուսը ՝ ծաղիկ: Հետին պլանում գտնվող լեռնային լանդշաֆտը ուրվագծում է Ուրբինոյին: Այս փոքր նկարը այլաբանական նկարչության օրինակ է (վերացական գաղափարի պատկերավոր պատկեր) [2] [3]:
Հավանաբար, նկարի սյուժեն ստեղծվել է լատինացի բանաստեղծ Սելիա Իտալիկի «Punic» էպիկական պոեմի հիման վրա, որը պատմում է Երկրորդ Punic պատերազմի պատմությունը: Բանաստեղծության մեջ երիտասարդ զինվորի Սկիպիոն, ծառի ստվերում հանգստանալով, տեսիլքում հայտնվում է երկու տիկնայք ՝ Առաքինություն և նրա մրցակից Հաճույք: Առաքինությունը, առնական տղամարդկային գործիչով և ճակատը ծածկելով մազերով, պատերազմում տարած հաղթանակի շնորհիվ խոստանում է Սկիպիոյին ակնածանք և փառք, բայց նախազգուշացնում է, որ նրա անմխիթար լեռան վանք տանող ճանապարհը կտրուկ և քարքարոտ է: Ընդհակառակը, անուշահոտ, հոսող օղակներով և անփույթ աչքերով, ընդհակառակը, կյանքն առաջարկում է հեշտ և անհոգ: Իր նկարում Ռաֆայելը փոխանցում է երկու հերոսուհիների կերպարների տարբերությունը նրանց արտաքին տեսքի և հագուստի միջոցով: Առաքինությունը ձախ կողմում է, չափավոր հագնված, գլխով ծածկված, մինչդեռ Հագուստի հաճույքի գործիչը, որը նրբագեղորեն կպչում է ազդրի վրա, նրա շիկահեր երկար մազերը չամրացված են և զարդարված բշտիկներով և ծաղիկներով: Առաքինի արահետը, որը առաջարկում է Առաքինությունը, պատկերված է ժայռոտ բլուրների և վերևում գտնվող մի ամրոցի ֆոնի վրա, որի վրա ձգվում է գոտի: Վայելքի հետևում կա մեղմ լանդշաֆտ, որը տանում է դեպի արևոտ լիճ [4]:
Այնուամենայնիվ, Ռաֆայելի կտավում երկու կին չի պատկերվում որպես մրցակից: Փոխարենը տեսլականը որպես բարոյական երկընտրանք ներկայացնելը ՝ Ռաֆայելը հավասար և ճշմարտություն է վայելում Առաքինությունն ու Վայելքը: Գուցե գիրքը, թուրն ու ծաղիկը, որ նրանք պահում են, գիտնականի, զինվորի և սիրուհու խորհրդանիշ են, որոնց հատկությունները պետք է համատեղել իդեալական ասպետի կողմից [3] [5]:
Նկարի գծապատկերը ցույց է տալիս, որ Ռաֆայելը ի սկզբանե «Հաճույքը» պատկերացնում էր որպես գայթակղիչ, բայց պատրաստի նկարում նա համեստ հագնված է, ինչը կարող է լրացուցիչ վկայել նրա ասպիրանտ պարգևի ՝ նրա դերի մասին: