Մասնակից:Գրիգորի 2004/Ավազարկղ 6
Լուի Օգյուստ Բլանկի Louis Auguste Blanqui | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 8, 1805 |
Ծննդավայր | Ֆրանսիա |
Մահացել է | հունվարի 1, 1881 (75 տարեկանում) |
Մահվան վայր | Փարիզ |
Քաղաքացիություն | ֆրանսացի |
Կրթություն | Կառլ Մեծի քոլեջ |
Մասնագիտություն | փիլիսոփա և քաղաքական գործիչ |
Լուի Օգյուստ Բլանկի (անգլ.՝ Louis Auguste Blanqui ծնվել է Ֆրանսիաում փետրվարի 8-ին 1805 թվականին, մահացել է Փարիզում հունվարի 1-ին 1881թվականին), ֆրանսիական հեղափոխական, ուտոպիստ–կոմունիստ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սկզբնական կրթությունը ստացել է Կառլ Մեծի քոլեջում, ապա սովորել է իրավաբանություն և բժշկություն: Մասնակցել է Բուրբոնների վերահաստատման (1814–1830), Հուլիսյան միապետության (1830–1840) շրջանի հանրապետական–դեմոկրատական շարժմանը, Հուլիսյան հեղափոխու– թյանը (1830)։ Գ․ Բաբյոֆի գաղափարների ազդեցությամբ 1832–1834 թվականին հանգեց կոմունիստական համոզմունքների։ 1835–1839 թվականին կազմակերպել և ղեկավարել է գաղտնի հանրապետական «Ընտանիքների ընկերությունը» և «Տարվա եղանակների ընկերությունը»։ 1839 թվականի մայիսի 12-ի Փարիզի ապստամբության ճնշումից հետո դատապարտվել է մահապատժի, որը փոխարինվել է ցմահ բանտարկությամբ։ 1848 թվականի հեղափոխության շնորհիվ ազատվել է բանտից, կազմակերպել «Կենտրոնական հանրապետական ընկերություն» դեմոկրատական ակումբը և պրոպագանդել սոցիալիստական գաղափարներ։ 1848 թվականի մայիսի 15-ի ցույցից հետո Բլանկին դատապարտվեց 10 տարվա ազատազրկման։ 1861–1865 թվականին կրկին բանտում էր։ 1870 թվականի հոկտեմբերի 31-ի ապստամբությանը մասնակցելու համար վերստին դատապարտվեց ցմահ բանտարկության։ Բանտում գտնվելիս, հեռակա կարգով ընտրվեց Փարիզի կոմունայի անդամ, բայց Վերսալյան կառավարությունը հրաժարվեց Բլանկիին փոխանակել կոմունայի պատանդների հետ։ Բանտից ազատվեց 1879 թվակնին և շարունակեց քաղաքական գործունեությունը։ Ընդունելով հանդերձ դասակարգային պայքարի առկայությունը՝ Բլանկին շահագործվող զանգվածների մեջ չէր առանձնացնում պրոլետարիատին։ Նա գտնում էր, որ դասակարգային շահագործմանը կարելի է վերջ տալ միայն սոցիալական հեղափոխության միջոցով, սակայն հեղափոխության հաջողությունը կապում էր խնամքով նախապատրաստված դավադրության հետ։ Մարքսիզմ–լենինիզմի դասականները բարձր գնահատելով Բլանկիին որպես հեղափոխականի և սոցիալիզմի ջերմ կողմնակցի՝ միաժամանակ քննադատում էին նրա դավադրական մարտավարությունը։