Մաթիլդա Ռուս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մաթիլդա Ռուս
շվեդերեն՝ Mathilda Roos[1]
Mathilda Roos-1902.jpg
Ծնվել էօգոստոսի 2, 1852(1852-08-02)[2][3]
ԾննդավայրՍտորկիռկոֆյոռսամլինգեն, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[2]
Վախճանվել էհուլիսի 17, 1908(1908-07-17)[2][3] (55 տարեկան)
Վախճանի վայրԴանդերյուդ, Դանդերյուդ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[2][3]
ԳերեզմանՀյուսիսային գերեզմանատուն[4]
Գրական անունM. R-s.
Մասնագիտությունգրող
ՔաղաքացիությունFlag of Sweden.svg Շվեդիա
Commons-logo.svg Mathilda Roos Վիքիպահեստում

Լովիսա Մաթիլդա Ռուս (շվեդերեն՝ Mathilda Roos, կեղծանունը՝ M. Rs., օգոստոսի 2, 1852(1852-08-02)[2][3], Ստորկիռկոֆյոռսամլինգեն, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[2] - հուլիսի 17, 1908(1908-07-17)[2][3], Դանդերյուդ, Դանդերյուդ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[2][3]), շվեդ գրող[5][6]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լովիսա Մաթիլդա Ռուսը ծնվել է 1852 թվականի օգոստոսի 2-ին Ստոկհոլմում՝ Սվեա հրետանու զորամասի մայոր Մալթ Լեոպոլդ Ռուսի (1806-1882) և Մաթիլդա (Թիլդա) Բիտա Մուրկի (ծնվ. 1821) ընտանիքում։ Սովորել է Ստոկհոլմի Åhlinska skolan աղջիկների դպրոցում։ Չի ամուսնացել և բնակվել է քրոջ՝ Աննայի հետ, երբեմն՝ Լաուրա Ֆիթինգհոֆի հետ, որի հետ միասին Ստոքսունդում կառուցել է Ֆորուլիդեն տունը, որը հետագայում դարձել է կանանց համար հանգստյան տուն։

Ռուսի վեպերը վերաբերում են կանանց խնդիրներին և հասարակության մեջ սխալ վարքագծին։ Նա չէր վախենում անդրադառնալ այն ժամանակվա զգայուն թեմաներին, ներառյալ լեսբուհիների սերը Den första kärleken-ում («Առաջին սերը»)։ 1880-ական թվականների կրոնական ճգնաժամն իր ազդեցությունն ունեցավ նրա հետագա ստեղծագործությունների վրա։ Hvit ljung («Սպիտակ թոք») վեպում նա անդրադառնում է մի ուսուցչի անորոշ ապրելակերպին ու բռնաբարությանը։ Սա նպաստել է ուսուցիչների աշխատավարձի բարելավման վերաբերյալ կառավարության որոշմանը։ Կանանց վերաբերյալ քաղաքական բրոշյուրներում նա անդրադարձել է Էլեն Քեյի գաղափարներին Ett ord till fröken Ellen Key och till den svenska kvinnan (Խոսք տիկին Էլեն Քեյին և շվեդ կնոջը)։

Ռուսը մահացել է 1896 թվականի հուլիսի 17-ին, Դանդերյուդում։

Ընտրյալ ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գեղարվեստական
  • Marianne, 1881. Libris 8221523
  • Vårstormar, 1883. Libris 12755378
  • Berättelser och skizzer, 1884. Libris 11828893
  • Hårdt mot hårdt : berättelse, 1886. Libris 17419073
  • Höststormar: berättelse, 1887. Libris 12755374
  • Lifsbilder: berättelser, 1888. Libris 8222515
  • Familjen Verle: en skildring, 1889. Libris 17062548
  • Saulus af Tarsus: en själs historia, 1890. Libris 8203402
  • Genom skuggor: en nutidsskildring, 1891. Libris 17062577
  • Oförgätliga ord: ett minne, 1891. Libris 13489421
  • Strejken på Bergstomta: en skildring ur lifvet, 1892. Libris 8222516
  • Helgmålsklockan: skildring från Norrland, 1896. Libris 8233750
  • Karin Holm: en berättelse för mödrar, 1896. Libris 8222997
  • Skepp som förgås i stormen: berättelse, 1896. Libris 8221533
  • Från norrskenets land: sägner och tilldragelser, 1897. Libris 8222760
  • Hägringar: berättelser, 1898. Libris 18583809
  • Hvad Ivar Lyth hörde i fängelset: berättelse, 1898. Libris 8222761
  • De osynliga vägarna, 1903-1904. Libris 8228831
  • En springande gnista och andra berättelser, 1906. Libris 8222413
  • Hvit ljung. Stockholm, 1907. Libris 8222415
  • Maj: en familjehistoria : prisbelönt vid Iduns stora romanpristäfling år 1905, 1907. Libris 8235335
  • En moders dagbok och andra berättelser, 1908. Libris 8222412
  • När bladen falla: dikter, 1909. Libris 1617016
Երեխաների և պատանի ընթերցողների համար
  • I vårbrytningen: teckningar ur barnens värld, 1891. Libris 8222513 - Illustrated by Jenny Nyström.
  • Önskekransen: en berättelse för unga kvinnor, 1892. Libris 8222518
  • Det roligaste af allt, 1893. Libris 8222460
  • En liten tviflare, 1893. Libris 8222461
  • Kärlekens hemlighet, 1893. Libris 8222459
  • Ur barndomens värld: berättelser, 1894. Libris 8222517 - Illustrated by Jenny Nyström.
  • Jul, 1894. Libris 8222463
  • Det allra käraste, 1894. Libris 8222462
  • Fader vår, 1895. Libris 8222744
  • Tant Majkens berättelse, 1898. Libris 8222985
  • Lilla "tröste-mor", 1898. Libris 8222984
  • Guds änglar, 1898. Libris 8222986
  • Djupets sagor: berättelser, 1901. Libris 8223786
  • Glädjeblomster: berättelser för de små, 1905. Libris 8223787 - Illustrated by Jenny Nyström.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ http://www2.ub.gu.se/kvinndata/portaler/rostratt/pdf/rostrattsfragan.pdf
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Mathilda L Roos (швед.) — 1917.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Lovisa Mathilda Roos 1852-08-02 — 1908-07-17 Författare
  4. ↑ Roos, LOVISA M. — Svenskagravar.se.
  5. ↑ Sveriges dödbok 1901–2009 Swedish death index 1901–2009 (Version 5.0). Solna: Sveriges släktforskarförbund. 2010. Libris 11931231
  6. ↑ «Mathilda L Roos - Svenskt Biografiskt Lexikon»։ sok.riksarkivet.se։ Վերցված է սեպտեմբերի 30, 2017 

Մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Heggestad, Eva (1991). Fången och fri: 1880-talets svenska kvinnliga författare om hemmet, yrkeslivet och konstnärskapet. Uppsala: Avd. för litteratursociologi vid Litteraturvetenskapliga institutionen, Univ. Libris 7746142. 91-85178-19-5 (in Swedish)
  • Förbjuden, olycklig kärlek Archived 2016-03-05 at the Wayback Machine. (in Swedish)
  • Mathilda Roose, Svenskt författarlexikon: biobibliografisk handbok till Sveriges moderna litteratur. [1, 1900-1940]. Stockholm: Rabén & Sjögren. 1942. sid. 677-678. Libris 113133 (in Swedish)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Borgström, Eva (2005). ”Erotisk språkförbistring: om queera läckage i Mathilda Roos 1880-talsromaner”. Tidskrift för litteraturvetenskap (1988) 2005(34):3,: sid. 67-88. 1104-0556. ISSN 1104-0556. Libris 10059185
  • Borgström, Eva (2006). ”Förord”. Två berättelser om kärlek / (2006): sid. 5-14. Libris 10224536
  • Levin, Hjördis: Mathilda Roos i Svenskt biografiskt lexikon (1998-2000)
  • Nordlinder, Eva (1993). ”"Socialismens blomma i lifvet": arbetarfrågan i Mathilda Roos senare produktion”. Läsebok / Carina Lidström (red.) ; redaktionskommitté: Boel Westin ... (Stockholm : B. Östlings bokförl. Symposion, 1993): sid. 187-198, 305. Libris 1996026
  • Samuelsson, Jenny (1996). Skisser och berättelser: om kvinnoproblematiken i noveller ur Elin Ameens, Mathilda Roos' och Sophie Elkans 1880-talsproduktion. Göteborg: Univ., Litteraturvetenskapliga inst. Libris 9219885
  • Sarri, Margareta (1982). Kärlek eller arbete?: om "Kvinnofrågan" hos Mathilda Roos - "Sveriges utan gensägelse främsta författarinna". Stockholms universitet. Litteraturvetenskapliga inst. Libris 12655638
  • Storckenfeldt, Sigrid (1908). Mathilda Roos: lefnadsteckning hämtad ur hennes bref och dagboksanteckningar. Stockholm. Libris 1510218

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մաթիլդա_Ռուս&oldid=8277242» էջից