Հերիզաու
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| շվեյց. գերմ.՝ Herisau | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Շվեյցարիա | ||||
| Մակերես | 25,2 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 771 մետր, 738 մետր | ||||
| Պաշտոնական լեզու | գերմաներենի շվեյցարական տարբերակ | ||||
| Բնակչություն | ▼15 744 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2018)[1] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1 և UTC+2 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 071 | ||||
| Փոստային դասիչ | 9100 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | AR | ||||
| Պաշտոնական կայք | herisau.ch | ||||
| |||||
Հերիզաու (գերմ.՝ Herisau)[2], քաղաք և համայնք Շվեյցարիայում, Ապենցել Աուսերռոդեն կանտոնի վարչական կենտրոնը, որտեղ գտնվում են կանտոնի կառավարության ու խորհրդարանի նստավայրերը (դատական իշխանության կենտրոնական ղեկավար մարմինների նստավայրը Տրոգեն քաղաքում է)։ Հերիզաուի հետ միավորվել են մերձակա մի շարք բնակավայրեր։ Կենտրոնական բնակավայրն ու գլխավոր հրապարակի շուրջը գտնվող շինությունները, 1580 թվականին կառուցված բողոքական եկեղեցին, Wetter և zur Rose շենքերը (երկուսն էլ կառուցվել են 1737 թվականին), Schwänberg ավանը, վարչական շենքը՝ պետական արխիվով հանդերձ, ընդգրկված են Շվեյցարիայի համազգային նշանակության պատմամշակութային ժառանգության ցանկում[3]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատմական փաստաթղթերում Հերիզաուն առաջին անգամ հիշատակվել է 837 թվականին՝ որպես Herinisauva[4],, իսկ նրա եկեղեցին՝ 907 թվականին։ 1084 թվականին Հերիզաուն ավերվել է Սանկտ Գալլ վանքի շուրջ ծավալված մարտերի հետևանքով։ 1248 և 1249 թվականներին քաղաքն ավերել են վանքին աջակցող ռազմական ուժերը՝ հավատարմություն պարտադրելու նպատակով։
1517-1518 թվականների միջակայքում քաղաքը կարողացել է վանքին որոշակի գումար վճարելով՝ ձեռք բերել իր ազատությունը։ 1601-ին կառուցվել է քաղաքպետարանը։ Դրանից հինգ տարի անց քաղաքը մեծապես վնասվել է հրդեհից։ 1798-1803 թթ. Հերիզաուն եղել է Säntis կանտոնի մայրաքաղաքը։ Քսաներորդ դարի վերջերին անդամագրվել է «Տարվա ալպիական քաղաք» ընկերակցությանը, որի նպատակն է ապահովել ալպիական գոտու բնակավայրերի նշանակալի զարգացումը։ 2003 թվականին Հերիզաուն արժանացել է «Տարվա ալպիական քաղաք» մրցանակին։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տեսարան քաղաքից
Երկաթուղային հին կամուրջը
Երկաթուղային կայարանում
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքն զբաղեցնում է 25.2 քառակուսի կիլոմետր տարածք, որի 56.8%-ն օգտագործվում է գյուղատնտեսական նպատակներով, 27.1%-ն անտառապատ է։ Գտնվում է տարածաշրջանի երկու խոշոր ավտոմայրուղիների՝ Սանկտ Գալլեն-Տոգենբուրգ և Գոսաու-Ապենցել ճանապարհների խաչմերուկում։
Ժողովրդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2008 թվականի տվյալներով Հերիզաուն ուներ 15.527 բնակիչ, որոնց մոտավորապես 17.9%-ը օտարերկրացիներ էին[5]։
Քաղաքի բնակչության թվաքանակը պատմական ժամանակի ընթացքում կրել է հետևյալ փոփոխությունները[4][6]
| Տարին | Բնակչութ. | Շվեյց. քաղաքացիներ | % Գերմանախոս | % Բողոքականներ | % Կաթոլիկներ |
|---|---|---|---|---|---|
| 1667 | 3,021 | ||||
| 1734 | 4,816 | ||||
| 1780 | 5,933 | ||||
| 1813 | 6,863 | ||||
| 1830 | 7,014 | ||||
| 1850 | 8,387 | 8,189 | 97.1% | 2.9% | |
| 1870 | 9,705 | 9,481 | 92.9% | 6.2% | |
| 1888 | 12,937 | 12,082 | 98.9% | 87.7% | 12.0% |
| 1900 | 13,497 | 12,426 | 98.1% | 84.9% | 14.7% |
| 1910 | 15,336 | 13,550 | 95.0% | 81.4% | 18.0% |
| 1930 | 13,599 | 12,784 | 98.4% | 82.8% | 16.6% |
| 1950 | 13,407 | 12,819 | 97.6% | 80.6% | 18.6% |
| 1970 | 14,597 | 12,128 | 86.0% | 66.3% | 31.3% |
| 1990 | 15,624 | 12,731 | 84.6% | 55.3% | 34.1% |
| 2000 | 15,882 | 12,535 | 87.0% | 48.3% | 32.1% |
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Angelo Steccanella: Herisauer Goldschmiede[7]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie Geschlecht und Gemeinde; Provisorische Jahresergebnisse; 2018 — FSO, 2019.
- ↑ Արտասահմանյան երկրների աշխարհագրական անվանումների բառարան / խմբ․ Ա․ Մ․ Կոմիկով. — 3֊րդ հրատարակություն. — Մոսկվա: Նեդրա, 1986. — С. 408.
- ↑ Swiss inventory of cultural property of national and regional significance (1995), p. 55.
- ↑ 4,0 4,1 Կաղապար:HDS
- ↑ Brief Statistics for the half-canton Archived 2011-06-12 at the Wayback Machine. (գերմ.) accessed 15 September 2009
- ↑ http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/fr/index/dienstleistungen/publikationen_statistik/cd_roms/uebersicht.Document.69585.zip
- ↑ online: Herisauer Goldschmiede (PDF; 694 kB)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- http://www.herisau.ch (գերմ.) Պաշտոնական կայքէջ
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Հերիզաու կատեգորիայում։ |
| ||||||||||
